Oorzaak en gevolg

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Geschiedenis vaardigheden: 

Oorzaak en gevolg

Met behulp van signaalwoorden. 

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen wat oorzaken (direct en indirect), gevolgen (korte en lange termijn) en de aanleiding is.

Deze kan je terug vinden in de tekst, met behulp van signaalwoorden. 

Waarom?

• Wat als de Vrede van Versailles niet zo hard was geweest? Was er dan een Tweede Wereldoorlog uitgebroken? 

• Historici vragen zich niet alleen af wat er in het verleden gebeurde, maar ook waarom dingen gebeurden (verklaring)

• Hierbij worden de begrippen oorzaak en gevolg gebruikt.  

Oorzaak en gevolg 

• Culturele 
  
• Religieuze
• Sociale
• Politieke 
• Economische
  

Oorzaak en gevolg 

Oorzaak = Waarom iets is (reden). 

Gevolg = Het geen wat er daarna komt (reactie). 

Een gebeurtenis heeft vaak meerderen oorzaken.. De aanleiding  

= de druppel die de emmer deed overlopen.  

Ezelsbruggetje: 

Oorzaak komt ervoor

Gevolg is iets dat volgt 

Oorzaak

• Directe oorzaken (vaak de aanleiding) 

Kort van te voren 

• Indirecte oorzaken 
  

Speelt al langer een rol 

Oorzaken van meer en van minder belang. 

Incidentele oorzaak = bijkomstig

Structurele oorzaak = komt steeds terug 

Sommige oorzaken zijn minder belangrijk dan andere.

Dit kan bijvoorbeeld te maken hebben met hoevaak iets voorkomt.

Gevolg 

• Gevolgen op de korte termijn 

• Gevolgen op de lange termijn 

Gevolgen op de korte termijn worden snel na de oorzaken duidelijk. Andere gevolgen zijn pas later merkbaar. 

• Bedoelde gevolgen 
• Onbedoelde gevolgen 

Gevolgen van meer en van minder belang. 

Sommige gevolgen zijn belangrijker dan andere.

Dit heeft te maken met het aantal mensen die de verandering ondergaat en of hoe hun leven veranderd. 

Welke signaalwoorden die over oorzaak en gevolg gaan ken jij?

Signaalwoorden 

; Kunnen iets zeggen over hoe belangrijk het is (waarde)

; Kunnen iets zeggen over de termijn (lang of kort)

; Kunnen iets zeggen over conecties met andere gebeurtenissen (structureel)

; Kunnen iets zeggen over de snelheid van de ontwikkeling (direct of indirect)

; Bevestiging of ontkenning een eerder benoemdpunt 

Volgorde van signaalwoorden

Begrippen uit deze les

• Oorzaak
• Structurele oorzaken
• Incidentele oorzaken
• Directe oorzaken 
• Incidentele oorzaken
• Gevolg
• Korte termijn gevolg
• Lange termijn gevolg
• Bedoelde gevolgen
• Onbedoelde gevolgen 
• Aanleiding 
• Signaalwoord