Het urinewegstelsel

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 1

Het urinestelsel

Learnbeat 2.4

Lesdoelen

Je benoemt de onderdelen van het urinestelsel en de bouw en de ligging van de onderdelen.

  

Je legt uit wat de functies en de werking van de onderdelen van het urinestelsel zijn.

Maar nu eerst:

1.Hoe handel je bij een cliënt met een hypo

2.Hoe handel je  bij een cliënt met een hyper

3.Hoe komt het dat er al kinderen zijn met type 2 diabetes?

4. Noem de meest (min 5) voorkomende complicaties bij mensen met diabetes en leg uit waar jij als verpleegkundige op moet letten

12 cm hoog

Nierschors

Nierkelk

Nierbekken

Niermerg

Urineleider

Lichaam 60% water

Vochtuitscheiding via:

Urine

Ontlasting

Transpiratie

Ademhaling

Ziekte: braken, bloedingen, wondvocht of door afvoer van vocht via drains.

Per dag 2 tot 2,5 liter water nodig. 

Functie van de nieren

• Vorming van urine
• vochtbalans reguleren
• zoutbalans reguleren
• zuurgraat reguleren
• productie van hormonen en vitaminen (EPO) erytropoëtine, beenmerg stimuleren/ vitamine D (meer calcium in het bloed)
• Uitscheiding afvalstoffen via urine

Nefron en vorming van urine

Elke nier heeft miljoenen nefronen

Zorgt ervoor dat nieren hun werk kunnen doen

Functie: bloed filteren en productie urine (1000L bloed 200x per dag)

Bestaat uit:

• nierfilter (vaatkluwen (glomerulus) met een kapsel eromheen (kapsel van Bowman)). Filtratie -> primaire urine (voorurine)
  
• nierbuisjes (vorming uiteindelijke urine). Resorptie -> eindurine
  

NIEREN EN HET REGELEN VAN DE PH WAARDEN

De nieren hebben een functie bij het regelen van de zuurtegraad in het lichaam.

Een lage zuurgraad noemen we acidose

Een te hoge zuurgraad noemen basisch

De nieren kennen een buffersysteem op basis van het bicarbonaat.

Bicarbonaat is basisch

De longen kennen een buffersysteem op basis van het koolzuur.

Koolzuur is zuur

Dit doen ze onder invloed van H+ ionen, dat zijn positief geladen waterstofdeeltjes.

Bij een teveel aan H+ ionen wordt het lichaam zuurder

Bij een tekort aan H+ionen wordt het lichaam basisch 

De ademhaling regeert op deze zuurtegraad door sneller te ademen.

De nieren reageren door natriumbicarbonaat vast te houden of meer uit te plassen. 

Dit is een continue proces in je lichaam

Samenstelling van urine (Diurese)

± 1,5 liter urine per 24 uur

Samenstelling afhankelijk van verschillende factoren:

• hoeveelheid drinken, 
• samenstelling bloed 
  
• voedsel 
• geneesmiddelen
• urine bevat o.a.  ureum en urinezuur, Gifstoffen, Afbraakproducten en overige stoffen. 

Gifstoffen

Afbraakproducten van o.a. medicijnen

Water, zouten

Urine is water met afvalstoffen en overtollige stoffen.

Urine is water met afvalstoffen en overtollige stoffen.

Benoem verschijnselen die te observeren zijn bij dehydratie

Met welke ademhaling probeert je lichaam je PH weer te corrigeren

1. cheyne-stokesademhaling
2. hyperventilatie
3. agonale ademhaling
4. kussmaul-ademhaling

Wat is de normaalwaarde voor de pH van het bloed?

1. tussen 7.0 en 7.2
2. tussen 7.35 en 7.45
3. tussen 6.0 en 6.2
4. tussen 7.4 en 7.6

Kussmaul

Diepe regelmatige ademhaling zonder onderbrekingen met een soort snurkend geluid. Treedt voornamelijk op door een verzuring van het lichaam, de verzuring kan het gevolg zijn van nierinsufficiëntie of bv een diabetisch coma.

VOLUME REGULATIE

Bloeddruk regulatie

•  Hoe meer water en elektrolyten worden vastgehouden, hoe hoger de bloeddruk. 
  
• Bij een te lage bloeddruk maken de nieren een hormoon dat de bloeddruk verhoogt (Renine/aldosteron) (RAAS systeem) en neemt de productie van het ADH toe
  

Opdracht

zoek 3 verschillende diuretica op en zoek uit hoe die werken. Op welke plaats doen ze hun werk?

Quizzzzzzzzzzz

Wat gebeurt er in je lichaam als je hard werkt in 30 graden en weinig drinkt?

1. Toename ADH
2. Afname ADH

De juiste volgorde van het urinewegstelsel is...

1. Nieren - Blaas - Urineleider
2. Nieren - Urineleider - Blaas
3. Urineleider - Nieren - Blaas
4. Urineleider - Blaas - Nieren

Waar liggen de nieren

1. voorkant buik
2. achterkant buik
3. voorkant borst
4. achterkant borst

De nieren hebben verschillende functies.

Een van deze functies is het regelen van de hoeveelheid................ in het lichaam

1. Stollingsfactoren
2. Zouten
3. Witte bloedcellen
4. Gal

Wat is een functie van de nieren?

1. Regelen hoeveelheid water in het lichaam
2. Regelen hoeveelheid zouten in het lichaam
3. Regelen van de zuurgraad in het lichaam
4. Alle antwoorden zijn goed

Een nefron kan....

1. Bloed filteren
2. Urine produceren
3. Allebei
4. Geen van beide

De afgifte van ADH wordt verhoogd bij een hoge bloeddruk

1. Dit is juist
2. Dit is onjuist

Waar wordt het antidiuretisch hormoon geproduceerd?

1. in de bijnieren
2. in de hersenen
3. in de nieren
4. in de schildklier

vragen?

maak kennistoets hormoonstelsel en urinewegstelsel, uitslag delen met docent via mail