6.4 Relaties tussen soorten

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

6.4 Relaties tussen soorten

!

6.4 Relaties tussen soorten

Leerdoelen:

Je herkent relaties in een voedselketen en een voedselweb

- Je kan een predator-prooi relatie beschrijven en toepassen en uitleggen hoe dit leidt tot een dynamisch evenwicht. 

- Je kan de verschillende  symbiotische relaties omschrijven met voorbeelden en herkennen.

Ecosystemen

• Alle ecosystemen zijn met elkaar verbonden, ze vormen samen het systeem aarde
• In een natuurlijk ecosysteem zijn veel onderlinge relaties tussen soorten die elkaar eten en gegeten worden = een stabiel evenwicht
• In een kunstmatig ecosysteem (zoals een productiebos) leven veel minder soorten en zijn er ook minder onderlinge relaties, het evenwicht is onstabiel. 

--> Hier is het risico op een plaag groter door het ontbreken van bijvoorbeeld een predator of concurrentie.

= energiestroom in organische stof

producent

consument
1e orde

consument
2e orde

voedselweb / levensgemeenschap

schimmels en bacteriën

Een verstoorde voedselketen

• Ziekte
• Gif
• Accumulatie

Accumulatie

Mutualisme

''Vorm van symbiose waar beide soorten voordeel hebben''

Parasitisme

''Vorm van symbiose waar ene soort voordeel en andere soort nadeel heeft''

Ossenpikker op waterbuffel

Commensalisme

''Vorm van symbiose waar de ene soort een voordeel heeft en de andere soort geen nadeel of voordeel''

Symbiose

De afbeelding hiernaast komt uit een reclamecampagne: een poetsvogel maakt het gebit van de krokodil schoon zonder bang te hoeven zijn opgegeten te worden door de krokodil. 

Leg uit van welke vorm van symbiose hier sprake is.

Symbiose

• Mutualisme: + / +
  
• Commensalisme: + / 0
  
• Parasitisme: - / +
  
  Geen symbiose:
• Competitie - / -
  
• Predatie - / + (niet langdurig)
  

Opdrachten

• Moeilijk?         ->   41, 42, 44, 45, 48, 49, 50, 51, 53
• Gemiddeld?  ->   41, 42, 43, 45, 46, 50, 51, 52, 53

• Makkelijk?     ->    43, 45, 47, 49, 50, 51, 52, 53

Huiswerk volgende week:  Examenopdrachten