Paragraaf 1.2 Ontwikkeling van de wereldeconomie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

1.2 Ontwikkeling van de wereldeconomie

FF checken: Welke landen behoren tot de BRICS landen?

Veel MNO's verplaatsen delen van hun activiteiten naar BRICS-landen. Om welke twee redenen doen ze dat?

1. Meer werkgelegenheid en meer productie.
2. Meer productie en lage lonen.
3. Lage lonen en een extra afzetmarkt
4. Een extra afzetmarkt en meer werkgelegenheid.

Door welke drie redenen nam de wereldhandel toe na 1980?

Wat is het verschil tussen uitschuiven en doorschuiven van de goederenproductie?

Nieuwe begrippen in deze paragraaf:

• Handelskolonialisme 
• Industrieel kolonialisme 
• Dekolonisatie 
• Koude Oorlog 
• Vrijemarkteconomie 
• Vrijhandel

Ontwikkeling van de handelsstromen

* Koloniale periode 1500-1945

- Fase 1: 1500-1800 handelskolonialisme,

- Fase 2: 1800-1945 industrieel kolonialisme.

* 1945-1990; periode van Dekolonisatie en de Koude Oorlog.

* Na 1990; periode van de Vrijhandel.

Handelskolonialisme 

(1500 - 1800)

Kenmerken:

- Kolonies leveren grondstoffen en arbeidskrachten (tot slaaf gemaakte).

- Langs de kusten ontstaan plantages.

 Industrieel kolonialisme (1800-1945)

• Besturen kolonies door Europa
• Industrialisatie = grondstoffen essentieel
• Kolonie is afzetmarkt
• -> Sterke toename wereldhandel

Onafhankelijkheid (1945-1990)

1. Dekolonisatie -> onafhankelijk worden van de kolonien. Invloeden van de moederlanden blijven zichtbaar
2. Koude oorlog -> nieuwe indeling van de wereld:

• Westere wereld
• Communistische landen
• Ontwikkelingslanden

Vrijhandel (na 1990)

*Einde Koude Oorlog en vanaf 1990 uiteen vallen van de Sovjet-Unie.

          Westen 'wint' -> centrumlanden

*Vrijemarkteconomie: vrij ondernemerschap, particuliere bedrijven/ vrijhandel

Vrijhandel

Voordelen

• land kan zich specialiseren in product waar ze goed in zijn
• bedrijven hebben toegang tot buitenlandse afzetmarkten

Nadelen

• buitenlandse concurrentie -> bedrijven gaan failliet

Wat zijn kenmerken van een vrijemarkteconomie?

Aan de slag

* Lees paragraaf 1.2

* Huiswerk: