Van polarisering tot barmhartigheid

• Godsdienst
• Secundair onderwijs

Onderweg

Leerplan?

LPD: 

6. uitleggen hoe verscheidenheid een uitdaging kan zijn voor de levensbeschouwelijke identiteit (begrijpen);

Ingrediënt 190: "Gulden regel" (2de graad secundair, terrein: Omgaan met verscheidenheid) 

Leerplan?

LPD:

Ontmenselijking?

“Ik spreek de woorden die ze naar me roepen niet graag uit. Dat kwetst mij echt. Dat ontmenselijkt je. Je voelt je geen mens meer, maar een object."

(Cyriel Dessers) 

Wat moet ik doen?

Dubbelgebod van de liefde: 

‘Gij zult de Heer uw God beminnen met geheel uw hart en met geheel uw ziel, met al uw krachten en geheel uw verstand; en uw naaste gelijk uzelf.’ 

Lc 10, 25-37

De Barmhartige Samaritaan

                          Kernvraag  = Wie is mijn naaste?  

~> Wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven?

 

                                                                                     

~> wat zijn goede keuzes?

Naastenliefde? 

=> wet volgen

=

houvast

Wie is de naaste geweest van de mens in nood?

 Naastenliefde  =  

> de wet

= eigen verantwoor-delijkheid

Wetgeleerde

Jezus

BHH = compassie/mededogen

“Compassie is dat waardoor het hart van een goed mens in beweging komt door de pijn van anderen. 

Het verplettert en vernietigt de pijn van anderen; 

daarom heet het compassie. 

Het heet compassie omdat het de noodlijdende 

opvangt en omarmt.”

(Boeddha)

! De gulden regel !

= één van de sterkste ethische, universele leefregels 

 = als een praktische, ethische wegwijzer
in verschillende religies, filosofieën en culturen

= appèl op ieder van ons

http://www.nl.wikipedia.org/wiki/Gulden_regel_(leefregel)#:~:text=Behandel%20anderen%20zoals%20je%20door%20hen%20behandeld%20wilt%20worden.&text=Wat%20gij%20niet%20wilt%20dat,dat%20ook%20de%20ander%20niet.

Geweld? Verdeeldheid? 

*  Van waar komt de verdeeldheid in onze samenleving?​

*  Hoe kan het dat mensen tot de meest gruwelijke daden in staat zijn? Waarom gebruikt de mens zoveel geweld?

Zit het in onze natuur? Is het een bewuste keuze?​

Welke rol kunnen ontmoetingen spelen in deze problematiek?​

Probleem?

 "We voelen (onbewust) meer empathie voor mensen in onze eigen sociale groep. Onze empathie is

ontzettend bevooroordeeld." 

P. Bloom (Hoogleraar en psycholoog)

TOT HIER LEERSTOF

01:56

Verdeeldheid en conflicten

Waar mensen samenkomen    =>   verschillende perspectieven !

 => meerstemmigheid ?          OF         => botsende perspectieven?
                                                                                                                                  

                                                                                         WIJ-ZIJ-denken   

                                                                             => spanningen/conflicten!?

Noteer in je werkbladen !

02:54

Gevolgen van WIJ-ZIJ-denken?!

1. Eigen wij-groep positiever beoordelen

2. Interesse in eigen groep en bevestiging krijgen

3. De andere zij-groep negatief beoordelen

Noteer in je werkbladen !

Je sociale identiteit?

Je sociale identiteit

• = op basis van de groepen waar je toe behoort
  
  
• iedereen = 'meerlagig' ! 
  
  
• zal steeds veranderen doorheen je leven
  
  
• bepaalt mee je perceptie van de werkelijkheid

Wanneer wordt wij-zij-denken polarisatie en gevaarlijk?

Het polarisatieproces?

1.  Gedachtenconstructie:​

                  Wij-zij denken ->      Identiteiten lijnrecht tegenover elkaar​

                  

2.  Brandstof:​

                  Uitspraken over identiteit ->  ​Vooroordelen​

                  Media​

3. Gevoelsdynamiek​

                    Meer brandstof => minder redelijkheid​ - sterkere emoties

                                                                                           => Vijandsbeelden en complottheorieën => ...

Kijkopdracht

• Hoe ontstaat polarisatie?
  
  
• Wat bevordert/verergert polarisatie? Brandstof?
  
  
• Welke rollen/figuren kan je in geval van polarisatie onderscheiden?

Figuren in polarisering

Wanneer wordt polarisatie gevaarlijk?

Soms wordt het wij-zij-denken zo heftig 

dat mensen niet meer kunnen samenleven.

Voorbeeld:

Voor een tv-programma in Nederland werden 2 groepen van 6 mensen in aparte delen van een gebouw gezet. De makers stuurden hun gedrag met opdrachten, gebaseerd op een wetenschappelijk experiment. Alles wat de deelnemers deden, werd gefilmd.

Wanneer wordt polarisatie gevaarlijk?

• 't gaat niet meer over het onderwerp 
• enkel nog over hoe vreselijk ‘zij’ zijn
• discussie = zo hevig => ‘zij’ = vijanden 
• =>  schelden, beledigen en soms zelfs geweld
• = niet alleen tijdens experimenten 

Jezus,
een revolutionair bruggenbouwer

Bruggenbouwers 

kiezen voor een andere manier van omgaan met elkaar, 

niet gebaseerd op geweld, 

maar op grond van 

onderliggende gemeenschappelijke verlangens.

Johannes 8, 1-11

Jezus ging naar de Olijfberg. De volgende ochtend vroeg ging Jezus weer naar de tempel. Het hele volk kwam naar hem toe. Jezus ging zitten, en gaf uitleg over God. Toen brachten de wetsleraren en de farizeeën een vrouw bij Jezus. Ze had met een andere man geslapen, en dat was ontdekt.
De wetsleraren en de farizeeën zetten de vrouw in het midden neer. Ze zeiden tegen Jezus: ‘Meester, deze vrouw heeft met een andere man geslapen, en dat is ontdekt. Volgens de wet van Mozes moet zo’n vrouw gedood worden. Wat is uw oordeel?’
De wetsleraren en de farizeeën hoopten dat Jezus iets strafbaars zou zeggen. Want dan konden ze hem aanklagen. Maar Jezus boog zich voorover en schreef met zijn vinger in het zand. De wetsleraren en de farizeeën bleven hun vraag herhalen. Toen keek Jezus op en zei: ‘Wie van jullie heeft nooit iets verkeerds gedaan? Die moet als eerste een steen naar de vrouw gooien.’ Daarna boog Jezus zich opnieuw voorover en schreef weer met zijn vinger in het zand. Toen liepen de mensen één voor één weg, de leiders van het volk het eerst. Jezus bleef alleen achter met de vrouw die bij hem gebracht was. Hij kwam overeind en zei tegen haar: ‘Waar is iedereen gebleven? Heeft niemand je veroordeeld?’ De vrouw zei: ‘Nee, Heer, niemand.’
Toen zei Jezus: ‘Ik veroordeel je ook niet. Ga naar huis, en doe vanaf nu geen verkeerde dingen meer.’