par. 5.2 Europese expansie 22

5.2 De Europese expansie


KA = Het begin van Europese overzeese expansie
tijdvak Ontdekkers en Hervormers
1500-1600
1 / 45
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4

This lesson contains 45 slides, with interactive quizzes, text slides and 9 videos.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

5.2 De Europese expansie


KA = Het begin van Europese overzeese expansie
tijdvak Ontdekkers en Hervormers
1500-1600

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Wat gaan we doen?

Par. 5.2 De Europese expansie - intro
kenmerkende aspecten 
schilderij Columbus
actualiteit





Slide 2 - Slide

This item has no instructions

huiswerk
par. 5.2 lezen 87 en 88
maken opdr. 1 en opdr. 2 a en b

Slide 3 - Slide

This item has no instructions

kenmerkende aspecten
1. begin van de overzeese expansie*
2. veranderend mens en wereldbeeld en ontstaan nieuwe wetenschappelijke belangstelling**
3. hernieuwde oriëntatie op de oudheid

*onderwerp kun je niet loskoppelen van ka 25 wereldhandel, de driehoekshandel en slavernij (tv 6, par. 6.1) 

** aan de ene kant is de nieuwe belangstelling voor nieuwsgierigheid de motivatie om nieuwe dingen te ontdekken; aan de andere kant zorgt juist al dat nieuwe dat men ontdekt voor nog meer kennis en belangstelling

Slide 4 - Slide

This item has no instructions

schilderij uit 1874:
Columbus wordt als held ontvangen. Tegenwoordig wordt hier anders  over gedacht!

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

Toscanelli maakte kaarten van de toen bekende wereld: hij verwerkte geografische kennis uit de oudheid met nieuwe ontdekkingen.

Slide 6 - Slide

This item has no instructions

belangrijkste ontdekkingsreizigers

1488: Bartolomeus Diaz ==>Zuid Afrika
1492: Columbus ==> Amerika
1497: Vasco da Gama ==> India
1519-1522 ==> Magellaen (rondom de wereld via Zuid-Amerika)

Slide 7 - Slide

This item has no instructions

Slide 8 - Slide

This item has no instructions

Slide 9 - Video

This item has no instructions

Actualiteit: kritiek op overzeese expansie 

Want: indirect geleid tot uitbuiting en slavernij (TV 6!!)
Wat in het verleden " erbij hoorde" of " gewoon" was, is dat nu niet meer ==> het tijdsbeeld is veranderd !!
Gevolg: kritiek op Europese ontdekkers, op VOC en WIC, op slavernijverleden!
(Black Lives Matter, George Floyd, zwarte pieten discussie, excuses Rutte)


Slide 10 - Slide

This item has no instructions

Slide 11 - Video

This item has no instructions

Slide 12 - Video

This item has no instructions

Slide 13 - Video

This item has no instructions

Vandaag:
huiswerk
Filmpje Columbus
Verdrag van Tordesillas
motieven  ontdekkingsreizen
gevolgen
conquistadores
verband met slavernij

Slide 14 - Slide

This item has no instructions

schilderij uit 1874

Slide 15 - Slide

This item has no instructions

Columbus (1451-1506)
route naar Indië
4 reizen gemaakt
scheepsjournaal (dagboek)
1e reis (3 schepen): ontdekking eilanden voor de kust van Noord-Amerika (Cuba, Haïti, Puerto Rico enz.)
2e reis --> 17 schepen
nieuwe producten :tabak, koffie, cacao, aardappelen, maïs, katoen.
ook nieuw: kano, kajak, hangmat
 

Slide 16 - Slide

This item has no instructions

Slide 17 - Video

This item has no instructions

Verdrag van Tordesillas
Spanje en Portugal: eerste Europese landen die overzeese gebieden veroveren ==> wie heeft de macht ??
Verdrag van Tordesillas (1494) regelt dit:
 -de westelijke helft van de wereld wordt Spaans 
 -de oostelijke helft Portugees
Mare Clausum: wereldzeeën alleen voor Spaanse en Portugese schepen

Slide 18 - Slide

This item has no instructions

Verdrag van Tordesillas 1494

Slide 19 - Slide

This item has no instructions

Motieven van een land
  • Politiek (tmm bestuur en macht)
  • Economisch (tmm winst en rijkdom)
  • Cultureel (tmm godsdienst, taal, kennis en wetenschap enz.)

Slide 20 - Slide

This item has no instructions

Individuele motieven ?
- avontuur
- rijkdom
- status
- criminelen die bij terugkeer vrijheid kregen
- nieuw bestaan opbouwen

Slide 21 - Slide

This item has no instructions

Politieke redenen
  • Gebiedsuitbreiding
  • Groot rijk stichten om het aanzien te vergroten
  • concurrentie met Europese landen

Slide 22 - Slide

This item has no instructions

Economische redenen

  •  men wil af van de handelsroutes over land
  • meer winst in eigen zak
  • GOUD!!!!!
  • Plantages met nieuwe producten (suiker, tabak, koffie, thee) --> populair in Europa --> nog meer winst

Slide 23 - Slide

This item has no instructions

Culturele redenen
1. Religie --> verspreiding christendom
2. Europese cultuur overbrengen
3. nieuwe kennis vergaren en toepassen: 
over zeevaart (kennis over de stromingen en wind) en landen (cartografie), scheepsbouw

Slide 24 - Slide

This item has no instructions

Slide 25 - Slide

This item has no instructions

Na de ontdekkingsreizigers kwamen de Conquistadores.......

belangrijke conquistadores (= veroveraars):
Cortez en de Azteken (Mexico)
Pizarro en de Inca's (Peru)

Slide 26 - Slide

This item has no instructions

Verband massale sterfte Indianen en slavernij
door de sterfte zijn er te weinig arbeiders voor de goud - en zilvermijnen en de plantages
 ==> lagere opbrengsten
Voor de Europeanen is dit dus een ECONOMISCH PROBLEEM!!

OPLOSSING: inzetten van Afrikaanse slaven als arbeiders ==>
 GEVOLG de trans-atlantische slavenhandel 


Slide 27 - Slide

This item has no instructions

Paarden, zwaarden, geweren en .....
.........  ziektekiemen

Slide 28 - Slide

This item has no instructions

kolonisatie
1.  grote sterfte onder indiase arbeiders 
2. Bisschop De Las Casas: indianen  (als ze gedoopt zijn) niet langer  misbruiken --> daarvoor in plaats Afrikaans slaven
3. bestuur kolonies: onderkoning en ambtenaren
4. rangorde in de samenleving 

Slide 29 - Slide

This item has no instructions

rangorde samenleving
je sociale, economische en juridische status werd bepaald door je afkomst:
1. bovenaan: Europese ouders
2.dan: gemengde afkomst
3.dan: inheemse afkomst (indiaan)
4. dan: Afrikaanse afkomst (slaven)

Slide 30 - Slide

This item has no instructions

gekleurd beeld!!!
tekening geeft een 
zeer negatief beeld over de Spanjaarden
te verklaren want:
- De Bry is afkomstig uit de Lage Landen
- hij is protestant
en 
-tekent dit in 1598, dit is ten tijde van de Opstand van de Nederlanden tegen de katholieke Spanjaarden
Bron 10

Slide 31 - Slide

This item has no instructions

gevolgen
 1. uitsterven Indianen (90%) ( Europese ziektes
als mazelen en pokken)*
2. driehoekshandel
3. trans- atlantische slavenhandel*
4. kolonisatie  door Spanje en Portugal
5. West- Europa wordt politiek en economisch machtiger
6. Handel over Middellandse Zee niet meer belangrijk (nadeel voor Noord-Italiaanse steden)
 

Slide 32 - Slide

This item has no instructions

Slide 33 - Video

This item has no instructions

Samenvatting par. 5.2
1. het wereldbeeld verandert rond 1450 n chr
2. Portugal en Spanje willen niet meer afhankelijk zijn van Arabieren en Italianen: zelf winst maken
3.  ontdekkingsreizen (Vasco da Gama, Columbus)
4. 1492 ontdekking Amerika ( Indië??)
5. andere ontdekkingsreizigers volgen: Amerigo Vespucci (naam Amerika)
6. Midden en Zuid Amerika worden veroverd door Conquistadores (Cortés); zij gebruiken veel geweld

Slide 34 - Slide

This item has no instructions

Samenvatting par. 5.2
7. Azteken en andere Indiaanse volkeren sterven massaal door: 
- geweld Spaanse soldaten, het harde werk  in mijnen en plantages,  Europese ziektes (mazelen, pokken)
==> de stefte is een ECONOMISCH PROBLEEM want er zijn te weinig arbeiders ==> DUS te weinig opbrengst 
==> OPLOSSING: inzetten van Afrikaanse slaven
8 De Spaanse bisschop Las Casas  ondersteunt het inzetten van Afrikaanse slaven* ==> gevolg: trans-atlantische slavenhandel

Slide 35 - Slide

*Indianen, mits christen, zijn volwaardige mensen en moeten beter behandeld worden. Afrikaanse slaven zijn blijkbaar niet volwaardig en worden ingezet in de mijnen en plantages
3

Slide 36 - Video

This item has no instructions

Slide 37 - Slide

This item has no instructions

Welke gevolgen hadden de ontdekkingsreizen voor de veroverde gebieden?

Slide 38 - Mind map

This item has no instructions

01:09
Welke theoretische fout maakte Columbus waardoor hij dacht in Azië te zijn?
A
De omtrek van de aarde was groter dan hij dacht
B
De omtrek van de aarde was kleiner dan hij dacht
C
De cartografie bleek niet te kloppen
D
Door het uiterlijk van de inheemsen

Slide 39 - Quiz

This item has no instructions

04:35
Wat was volgens dit filmpje de hoofdoorzaak dat Isabella van Spanje de expeditie wel financierde?
A
Concurrentie met Portugal
B
Verspreiding christendom
C
Rijkdommen vergaren
D
Aanzien verwerven

Slide 40 - Quiz

This item has no instructions

06:43
Waarom waren de zeelieden zo ongerust over de reis?
A
Ze waren bang niet betaald te worden
B
Ze waren bang om van de aarde af te vallen
C
Ze waren bang dat Columbus een slechte leider was
D
Ze waren bang zeeziek te worden

Slide 41 - Quiz

This item has no instructions

Video
History vs. Christopher Columbus

In Noord- en Zuid-Amerika wordt in veel landen Columbusdag gevierd.
Maar was Columbus nu werkelijk zo een held?

Slide 42 - Slide

This item has no instructions

Slide 43 - Video

This item has no instructions

Noem twee culturele gevolgen van de komst van de Spaanse conquistadores die in Zuid-Amerika ook vandaag nog zichtbaar zijn.

Slide 44 - Open question

This item has no instructions

Slide 45 - Video

This item has no instructions