10. Grieks: stamaoristus

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2,3

Stamaoristus

- wat is een stamaoristus? 

- hoe herken je een stamaoristus?

- hoe vertaal je een stamaoristus

Wat is waar over het woord ἐβαλον?

Hint

Het komt van het werkwoord βαλλω, gooien

1. Sigmatische aoristus
2. Thematische aoristus
3. Pseudo-sigmatische aoristus
4. Imperfectum

Wat is waar over het woord ἐλυσας?

1. Thematische aoristus
2. Imperfectum
3. Sigmatische aoristus
4. Pseudo-sigmatische aoristus

Stamaoristus

Sommige woorden hebben niet een thematische aoristus of een (pseudo-)sigmatische aoristus, maar een stamaoristus. 

De twee belangrijkste voorbeelden zijn βαινω en γιγνωσκω

Dit is simpelweg leerwerk. Je moet deze woorden en het rijtje gewoon uit je hoofd leren

De rijtjes

βαινω                                   γιγνωσκω

ἐ-βη-ν                                             ἐ-γνω-ν

ἐ-βη-ς                                             ἐ-γνω-ς

ἐ-βη                                                 ἐ-γνω

ἐ-βη-μεν                                        ἐ-γνω-μεν

ἐ-βη-τε                                           ἐ-γνω-τε

ἐ-βη-σαν                                       ἐ-γνω-σαν

Imperativus

De imperativus ev is βηθι / γνωθι

De imperativus mv is βητε / γνωτε

Een imperativus/gebiedende wijs van een aoristus vertaal je 'normaal': ga! Begrijp!

Let op: een imp heeft NOOIT een augment

Infinitivus

De infinitivus van de stamaoristus is βηναι / γνωναι, om te gaan, om te begrijpen

ik

jij

hij zij het

wij

jullie

zij

Imperativus

ἐβης

ἐγνω

βητε

ἐγνωσαν

ἐβητε

ἐγνων

γνωθι

ἐγνωμεν

Welke uitspraak is niet waar?

1. ἐλυσαν is een sigmatische aor
2. ἐβην betekent 'ik ging'
3. ἐγνωσαν is een sigmatische aor
4. βηναι is een infinitivus

Een bekende Griekse uitspraak is γνῶθι σεαυτόν. Wat betekent dit?

1. Ga op eigen benen
2. Ken jezelf
3. Niemand kent de waarheid
4. Ik begrijp jou niet

Vertaal het woord ἐβη.

Een belangrijk woord

Je zult dit woord nog vaak tegenkomen in je Grieks-carrière. Leer het dus goed!

Waar

Niet waar

Een stamaoristus vertaal je hetzelfde als een sigmatische aoristus

ἐβη betekent 'hij gaat'

Welke aoristusvorm vind je het moeilijkst?

1. Thematische aor
2. Sigmatische aor
3. Pseudo-sigmatische aor
4. Stamaoristus