4M 11.4 De iris en de ooglens

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Startopdracht

Een pasgeboren baby drinkt dankzij de aangeboren zuigreflex bij de moeder. Die reflex ontstaat als de baby honger heeft en de wang aangeraakt wordt.  

Log in in LessonUp en zet de gebeurtenissen op de volgende dia in de goede volgorde.

 

Een pasgeboren baby kan al drinken bij de moeder door het aangeboren zuigreflex. Die reflex ontstaat als de baby honger heeft en de wang aangeraakt wordt. Zet de gebeurtenissen hieronder in de juiste volgorde.

1

2

3

4

5

6

7

De bewegingszenuwcellen geleiden impulsen naar een spier.

De impulsen gaan over op schakelcellen.

De impulsen gaan over van de schakelcellen naar de bewegingszenuwcellen.

De impulsen gaan via gevoelszenuwcellen naar de hersenstam.

De spieren trekt samen en de mond maakt zuigende bewegingen.

Door aanraking van de  wang: impulsen ontstaan in de zintuigcellen 

Er gaan impulsen naar de hersenen: bewustwording 

Zuigreflex - antwoord

0 fouten = 2 pt / 1 fout of omwissel = 1 pt / meer fouten = 0 pt

1 Door aanraken van de wang ontstaan impulsen in zintuigcellen.

2 De impulsen gaan van gevoelszenuwcellen naar de hersenstam.

3 De impulsen gaan over op schakelzenuwcellen.

4 De impulsen gaan van schakelzenuwcellen naar bewegingszenuwcellen.

5 Bewegingszenuwcellen geleiden impulsen naar een spier.

6 Spieren trekken samen en de mond maakt zuigende bewegingen.

Programma

• Leerdoelen
• Uitleg basisstof 4 --> De iris en de ooglens
• Oefening accommoderen
• Afsluiting --> leerdoelen checken

Zintuigen

11.1 Het zintuigenstelsel
11.2 Tien zintuigen van de mens
11.3 De ogen
11.4 De iris en de ooglens
11.5 Het netvlies
11.6 De oren

Leerdoelen 11.4

• Je kunt beschrijven hoe het pupilreflex de grootte van de pupil regelt.
• Je kunt beschrijven hoe op het netvlies een scherp beeld ontstaat.

Pupilreflex

Pupil groter: weinig licht.

De lengtespiertjes in de iris trekken 

samen → worden korter → pupil trekt 

open

Pupil kleiner: veel licht.

De kringspier in de iris trekt samen 

→ pupil wordt kleiner

Accommoderen --> de lens verandert van vorm

Scherpstellen = de lens maakt een 

scherp beeld op je netvlies

De lens kan platter en boller 

worden = accommoderen, door de 

accommodatie spier --> kringspier

Dichtbij zien --> lens bol, samentrekken (aangespannen) accommodatie spier (= straalvormig lichaam), lensbandjes slap

Veraf zien --> lens plat, accommodatie spier (= straalvormig lichaam)

ontspannen, lensbandjes strak. Oefenen accommoderen

accomodatiespier = kringspier in straalvormiglichaam

De lens van het oog kan van vorm veranderen (accomoderen).
Marieke kijkt naar een kaars in de verte, welke "vorm" hebben haar lensbandjes en haar lens?

1. Lensbandjes: strak lens: bol
2. Lensbandjes: strak Lens: plat
3. Lensbandjes: slap lens: plat
4. Lensbandjes: slap Lens: bol

Oefening accommoderen

Oefening accommoderen

Antwoorden

Verziend en bijziend

Verziend: de oogbol is tekort.

Dichtbij onscherp, veraf scherp

+ brilglazen met bolle lenzen: 

buigen de lichtstralen naar elkaar toe.

Bijziend: de oogbol is te lang.

Dichtbij scherp, veraf onscherp

- brilglazen met holle lenzen: buigen de lichtstralen uitelkaar.

Huiswerk

Lezen: 11.4

Maken opdracht 1 t/m 3 en

5 t/m 7

Herhalen en/of extra oefenen

Playlist uitlegvideo's

Oefenen

	kringspier in het straallichaam	de lensbandjes zijn	de lens is
Je ziet iets van dichtbij
Je ziet iets veraf

Vul het schema over accommoderen in.

bol

aangespannen

samengetrokken

slap

plat

ontspannen

Juist 

Onjuist

Straalvormig lichaam

In het straalvormig lichaam zitten spiertjes.
Vier leerlingen doen een uitspraak over die spiertjes. Bepaal of de uitspraak juist of onjuist is en sleep naar het bijbehorende vak:

Elle: "Die spiertjes regelen de grootte van de pupil."

Joeri: "Die spiertjes regelen de spanning van de lensbanden."

Karlijn: "Die spiertjes spelen een rol bij het accommoderen."

Wolf: “Die spiertjes zijn kringvormig’.”