Les 3 - boeddhisme, ontstaan en inhoud

• Godsdienst
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Les 3: Boeddhisme

Welkom!

Telefoon omgedraaid op tafel

Wat weet je van het Boeddhisme?

Vandaag

1. Ontstaan boeddhisme
2. De leer van Boeddha
3. Achtvoudige pad naar verlossing

1. Ontstaan boeddhisme

Het boeddhisme is uit het hindoeïsme voortgekomen. Siddharta Gautama is de stichter van het boeddhisme. Hij werd rond 500 v.c.j. in het noorden van India geboren. Hij groeide op als hindoe, maar nam later afstand van het hindoeïsme. Over hem wordt het volgende verhaal verteld...

Het verhaal samengevat...

Siddharta is de zoon van een koning en hij groeit op in grote rijkdom. De koning wil niet dat de prins de nare kanten van het leven zou zien. Hij verbiedt Siddharta om buiten het paleisterrein te komen. Maar Siddharta is nieuwsgierig en gaat toch stiekem in een rijtuig tochtjes maken. Buiten het paleis heeft hij vier opmerkelijke ontmoetingen die zijn leven grondig veranderen. 

Eerst ontmoet hij een oude man. Daardoor beseft de prins dat ook hij niet eeuwig jong zal blijven. De tweede ontmoeting is met een zieke, waardoor Siddharta zich realiseert dat er ook lichamelijk lijden bestaat, zelfs al ben je jong. Vervolgens ziet hij een rouwstoet. Dit confronteert hem met de eindigheid van het leven. De vierde ontmoeting is met een bedelmonnik die in armoede leeft en er lichamelijk niet goed uitziet, maar bij wie een groot geluk uit de ogen straalt. Siddharta besluit daarop om het leven als een prins op te geven en als bedelmonnik op zoek te gaan naar het antwoord op de volgende vraag: waarom moeten mensen lijden in het leven? 

...Siddharta Gautama

Siddharta trekt vervolgens een tijdlang rond als monnik. Op een dag gebeurt er iets bijzonders. Siddharta zit onder een boom en is in diepe meditatie. Opeens ziet hij in wat het antwoord is op zijn vraag: het lijden van de mensen komt door hun verlangens. Als mensen hun verlangens kunnen stoppen, dan zullen zij het lijden overwinnen. Hij vertelt dit inzicht aan anderen. Hij krijgt volgelingen die hem Boeddha noemen. Boeddha betekent: hij die inzicht kreeg. 

Wat vind jij van de volgende uitspraken? 

Siddharta was, ondanks zijn luxe leven aan het hof, een ongelukkig mens. Hij ging op zoek naar de manier waarop een mens toch gelukkig kan zijn. 

Wat vind jij van de volgende stellingen?

Geld maakt niet gelukkig

Geluk is niet te koop

Welke dingen zijn volgens jou onmisbaar om gelukkig te worden? Noem er vier.

2. De leer van Boeddha

Siddharta nam afstand van het hindoeïsme. Hij vond dat de priesters te veel macht hadden en dat de verplichte offers overbodig waren. Ook geloofde hij niet in een goddelijke macht en wees hij het kastenstelsel af. De leer van de Boeddha wordt de dharma genoemd en kan worden samengevat in de

'vier edele waarheden.'

De vier edele waarheden

1. Alle leven is lijden
2. Het lijden ontstaat door verlangen (of: hebzucht)
3. Het beheersen van het verlangen stopt het lijden
4. Het achtvoudige pad verlost van verlangens

Doel boeddhisme: loskomen van het lijden, innerlijke rust/vrede (= Nirvana)

Verlossing moet je zelf bewerken door bewuste levenswijze volgens het achtvoudige pad. Daarmee bouw je goede karma op voor een volgend leven (reïncarnatie).

3. Achtvoudige pad naar verlossing

Lijden komt door verlangen

Is dat zo?

Wat is jouw belangrijkste (materiële) bezit?

Hoe kan dit bezit jouw ongelukkig maken?

Hoe kun je jouw bezit meer loslaten?

Kun jij je telefoon ‘loslaten’?

1. Ja
2. Nee

Welke religie is ouder?
Boeddhisme of Hindoeïsme?

1. Boeddhisme
2. Hindoeïsme

Boeddhisme is een Godsdienst

1. ja
2. nee
3. weet ik niet

Welke begrip hoort niet bij het Boeddhisme?

1. karma
2. nirvana
3. Wedergeboorte
4. God als almachtige regelaar

Volgende week

Leven als een boeddhist

Boeddhistische feesten

Yoga, mindfullness