HC 3: Confrontatie & coëxistentie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Voorbeeld

• Historici zijn het niet eens over de vraag wanneer de Koude Oorlog
  begint. Sommige historici zien de conferentie van Potsdam als het begin  van de Koude Oorlog. 
• Ondersteun die visie door:
  
• zonder bron een discussiepunt te noemen waarover de Sovjet-Unie en
  de westelijke mogendheden het niet eens worden in Potsdam en 
• aan de bron een ander discussiepunt af te leiden en
  voor elk van beide discussiepunten toe te lichten dat deze bijdraagt 
• aan het begin van de Koude Oorlog. VS 

HC 3:

Confrontatie & Coëxistentie

Hoofdvraag

Waardoor liep de Koude Oorlog op kritieke momenten niet uit op een directe militaire confrontatie tussen beide grootmachten, 1955-1963? 

Verzet

• Eerste vijf jaar Koude Oorlog: blokvorming en pogingen tot containment
  
• In gescheiden Europa is Duitsland en Berlijn exemplarisch
  
• 1949: oprichting NAVO --> 1955: toetreding BRD --> oprichting Warschaupact
  
• Dood Stalin(1953) en destalinisatie leidt tot hoge verwachtingen
• 1956: Hongaarse Opstand --> Rode Leger grijpt in
• NL: bestorming Felix Meritis

Berlijn

• Chroesjtsjov: vreedzame coëxistentie 
  
• West-Berlijn: -> brain drain
  --> gat in IJzeren Gordijn
• 13 augustus 1961: grens Oost- en West-Berlijn afgesloten --> start bouw muur
  
• VS grijpen niet in: een muur is beter dan oorlog
  
• Juni 1963: Kennedy houdt "Ich bin ein Berliner" speech
  

Voorbeeld

De Amerikaanse overheid greep wel in bij de Blokkade van Berlijn, maar niet tijdens de bouw van de Berlijnse Muur. 

Leg uit, met een verwijzing naar beide gebeurtenissen, welke continuïteit in de Amerikaanse buitenlandse politiek je met dit verschil in aanpak kunt  aantonen. 

Voorbeeld

• Deze bron kan worden gebruikt om aan te tonen dat er in 1961 een meningsverschil bestaat tussen de regering van de DDR en de  Sovjet-Unie over de oplossing van de binnenlandse problemen van  de DDR. 
• Toon dit aan door:
  
• zonder bron aan te geven welk probleem de DDR op dat moment had en 
• met bron uit te leggen waarom de Sovjet-Unie tegen de oplossing is
  die de DDR-regering koos. 

Cuba

• Communistische machtsovername Cuba(1959): directe bedreiging VS
  
• Chroesjtsjov ziet kansen: SU kernwapens op Cuba
  
• Oktober 1962: VS leggen blokkeren Cuba -> doorbreken door SU betekent oorlog
  
• Cuba-crisis: hoogtepunt Koude Oorlog
  
• Chroesjtsjov bindt uiteindelijk in --> propagandaoverwinning VS
  
• Gevolg: dooi in Koude Oorlog
  

Welvaart

• WO 2: goedkope productie consumptiegoederen
  
• Gevolg: ontstaan consumptiemaatschappij en vrije tijd voor jongeren
  
• Gevolg: ontstaan jongerenculturen
  
• Vanaf jaren ’60: hippie generatie
  
• - Wijzen consumptiemaatschappij af
  
• - Bepalen hun eigen normen en waarden
  
• - Interesse in oosterse religies
  
• - Experimenteren met drugs (LSD)

Voorbeeld

Eén van de voorwaarden voor deelname aan het Marshallplan die de
Verenigde Staten stelden, was dat de deelnemende Europese landen 

zouden gaan samenwerken bij het afbreken van onderlinge

handelsbarrières.

Leg het verband tussen deze voorwaarde en het politieke doel van het

Marshallplan. 

Nederland

• In navolging VS ontstaan jeugdbewegingen als de nozems en provo’s
  
• Dankzij welvaartsgroei kan de Rooms-Rode Coalitie van Willem Drees de verzorgingsstaat bouwen: AOW, WAO, WW
• Tweede Feministische Golf: gelijke (economische) rechten voor vrouwen en anticonceptiepil (Dolle Mina) 
• Na dekolonisatie Indonesië en Suriname ontstaat pluriforme samenleving