Paragraaf 6.1 De economie van Brazilië

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

H6: Energie in Brazilië

§1: De economie van Brazilië

De Geo 3 VMBO-KGT

H6: Energie in Brazilië

§1: De economie van Brazilië

Wat gaan we doen?

• Uitleg: hoe gaat het met Brazilië?
  
• Zelfstandig lezen §1
• Opdrachten maken

Leerdoelen 

• Je kunt drie gevolgen van globalisering voor Brazilië toelichten.

0

Wat is het verband?

H6: Energie in Brazilië

§1: De economie in Brazilië

Groot land met een grote bevolking

- Brazilië is qua oppervlakte en bevolking het vierde land ter wereld.

- In 2017 woonden er 207,6 miljoen inwoners.

- Driekwart van de bevolking jonger dan 40 jaar > grote vraag naar banen, onderwijs en voorzieningen.

- Veel mensen trokken van het platteland naar de stad > 84% woont in de stad. Hierdoor veel favela's Uitgestrekte zelfbouwwijk aan de rand van een grote stad

H6: Energie in Brazilië

§1: De economie in Brazilië

- Sinds het begin van deze eeuw is Brazilië een opkomende economie Economie met een snelle groei van de productie en de welvaart.

Brazilië is onderdeel  van de BRIC-landen Landen die een snelle economische groei doormaken

- Tot 2000 was landbouw belangrijkste bron van inkomsten.
Vandaag de dag is dit de industrie >
mogelijk door globalisering.

H6: Energie in Brazilië

§1: De economie in Brazilië

- Veel ontwikkeling op het gebied van dienstverlening

- Overheid zette technopolen op.

En plek waar veel universiteiten, onderzoekscentra
en hightechbedrijven zitten.

- Door economische groei werd Brazilië steeds
welvarender.

H6: Energie in Brazilië

§1: De economie in Brazilië

Economische crisis

- Laatste jaren wereldwijde economische crisis

- Economische krimp leidde tot veel armoede.

- Sociale programma’s opgezet door overheid > toegang tot de gezondheidszorg, onderwijs, woning en werk, voor mensen met extreem lage inkomens. 

- Door te weinig investeringen > nu minder geld voor de sociale programma’s > een grotere kloof tussen arm en rijk.

Maken

Paragraaf 6.1

De economie van Brazilië 

1 + 3 t/m 5

75% van de bevolking in Brazilië is jonger dan 40 jaar

1. Waar
2. Niet waar

sloppewijken in Brazilië noem je

1. Slum
2. Favela
3. Bidonville
4. Shanty town

Welk land is geen BRIC land

1. Brazilië
2. Rusland
3. China
4. Indonesië

Leg uit hoe globalisering er voor heeft gezorgd dat Brazilianen in de stad zijn gaan wonen.

Leg uit hoe de stijgende welvaart zorgt voor een toenemende vraag naar energie in Brazilië.

Aan de slag...

Lezen paragraaf 6.1

Individueel

Online of in je lesboek

7 minuten

Aan de slag met opdracht opdracht 3, 4 en 5 van 6.1.

Wat?

Wie?

Hoe?

Tijd:

Klaar?

Aan de slag...

Opdracht 3, 4 en 5 maken van paragraaf 6.1

Met degene die naast je zit

In je werkboek

Tot 3 minuten voor het einde van deze les.

Ga begrippen leren met de Quizlet

Wat?

Wie?

Hoe?

Tijd:

Klaar?

H6: Energie in Brazilië

§2: Energiebronnen

De Geo 3 VMBO-KGT

H6: Energie in Brazilië

§2: Energiebronnen: de energiemix van Brazilië

Wat gaan we doen?

• Zelfstandig lezen §2
  
• Uitleg: hoe voorziet Brazilië in de toenemende energiebehoefte?
• Opdrachten maken

Leerdoelen

• Je kunt de uitputbare en hernieuwbare energiebronnen die in Brazilië worden gebruikt benoemen, en voor elke energiebron de oorzaak van het gebruik ervan uitleggen.

Lezen 6.2

H6: Energie in Brazilië

§2: Energiebronnen: de energiemix van Brazilië

Zelfvoorzienend

Brazilië voerde veel aardolie in.

Dat veranderde toen de prijs steeg.

Nu een goede energiemix:

aardolie, aardgas, kernenergie, waterkracht, 
biomassa en windkracht.

Zonne-energie is in opkomst.

Niet alleen uitputbare energiebonnen, 

maar ook hernieuwbare energiebronnen

H6: Energie in Brazilië

§2: Energiebronnen: de energiemix van Brazilë

Hoe voorziet Brazilië in de toenemende energiebehoefte?

H6: Energie in Brazilië

§2: Energiebronnen: de energiemix van Brazilë

Hoe voorziet Brazilië in de toenemende energiebehoefte?

Aan de slag...

Opdracht 1 t/m 5 maken van paragraaf 6.2

zelfstandig

In je werkboek

Begrippen leren / samenvatting maken

Wat?

Wie?

Hoe?

Tijd:

Klaar?

H6: Energie in Brazilië

§3: Bronnen

De Geo 3 VMBO-KGT

Benodigdheden:

- gekleurde blaadjes voor lagen

- klei voor sedimentgesteente

H6: Energie in Brazilië

§3: Bronnen: Biobrandstof uit suikerriet

Wat gaan we doen?

• Herhaling §1 en §2
• Zelfstandig lezen §3
  
• Uitleg: wat zijn de voordelen en nadelen van suikerriet als hernieuwbare energiebron?
• Opdrachten maken

Leerdoelen 

• Je kunt m.b.v. de voor- en nadelen van zonne-energie, windenergie, geothermische energie en biomassa de mate van inzetbaarheid van de hernieuwbare energiebronnen voor de energietransitie (in Nederland) beoordelen.

H6: Energie in Brazilië

§3: Bronnen: Biobrandstof uit suikerriet

Lesdoelen: herhaling

• Je kunt drie gevolgen van globalisering voor Brazilië toelichten.
• Je kunt de uitputbare en hernieuwbare energiebronnen die in Brazilië worden gebruikt benoemen, en voor elke energiebron de oorzaak van het gebruik ervan uitleggen.

H6: Energie in Brazilië

§3: Bronnen: Biobrandstof uit suikerriet

Start

• Zelfstandig lezen §3: Bronnen: Biobrandstof uit suikerriet (LB 78-79)
  

Klaar?

• Maak opdracht 2b t/m 4c van paragraaf 6.3
  

H6: Energie in Brazilië

§3: Bronnen: Biobrandstof uit suikerriet

Wat zijn de voordelen en nadelen van suikerriet als hernieuwbare energiebron?

Sinds oliecrisis in 1973: Brazilië wenst onafhankelijk te zijn

• aardolie raakt op
• probleem voor landbouw, industrie en vervoer
  
• bio-ethanol raakt niet op
• Brazilië is minder afhankelijk van fossiele brandstoffen en andere landen: 

Andere voordelen zijn: 

* Suikerriet neemt CO2 op om te groeien.

* Komt bij verbranding geen roet vrij.

 * Het is goedkoop.

H6: Energie in Brazilië

§3: Bronnen: Biobrandstof uit suikerriet

Wat zijn de nadelen van suikerriet als hernieuwbare energiebron?

• Veel energie nodig om bio-ethanol te maken.

• Veel water en kunstmest nodig.
• Natuur wordt gekapt.
  
• Het gaat ten koste van landbouwgrond voor voedselgewassen

Aan de slag...

Opdracht 2b t/m 4c van paragraaf 6.3

Met degene die naast je zit

In je werkboek

Tot 3 minuten voor het einde van deze les.

Ga begrippen leren met de Quizlet

Wat?

Wie?

Hoe?

Tijd:

Klaar?

H6: Energie in Brazilië

§4: Energiearmoede in São Paulo

De Geo 3 VMBO-KGT

Benodigdheden:

- gekleurde blaadjes voor lagen

- klei voor sedimentgesteente

H6: Energie in Brazilië

§4: Energiearmoede in São Paulo

Wat gaan we doen?

• Zelfstandig lezen §4
  
• Uitleg: hoe bereikbaar is energie voor de inwoners van São Paulo?
• Opdrachten maken

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe economische groei heeft geleid tot favela’s in São Paulo.
• Je kunt drie problemen van een favela benoemen en voor elk probleem een oplossing opstellen.

Aan de slag...

Lezen paragraaf 6.4

Individueel

Online of in je lesboek

7 minuten

Aan de slag met opdracht opdracht 2 t/m 4 van paragraaf 6.4.

Wat?

Wie?

Hoe?

Tijd:

Klaar?

H6: Energie in Brazilië

§4: Energiearmoede in São Paulo

Hoe bereikbaar is energie voor de inwoners van São Paulo?

Opbouw São Paulo:

• Groot central business district
• Wijken rijken en rijkere middenklasse
• Deze wijken omringd door sloppenwijken
  

H6: Energie in Brazilië

§4: Energiearmoede in São Paulo

Hoe bereikbaar is energie voor de inwoners van São Paulo?

Drie typen sloppenwijk:

Favela	Illegaal en gevaarlijk	Illegale, gevaarlijke aansluiting op voorzieningen
Nederzetting op grond landeigenaar	Legaal, zelf opknappen	Aansluiting op voorzieningen van de overheid
Verstedelijkte nederzetting	Legaal, gesubsidieerde nieuwbouw	Gesubsidieerde besparing van gebruik voorzieningen en energie

H6: Energie in Brazilië

§4: Energiearmoede in São Paulo

Hoe bereikbaar is energie voor de inwoners van São Paulo?

In favela's wonen 2,6 miljoen mensen.

São Paulo probeert iedereen toegang te geven tot elektriciteit door
favela's en zelfbouwnederzettingen te verbeteren.

Geen elektriciteitsaansluiting:

Favela's: meer dan 50%

Zelfbouwnederzetting: 19%

Verstedelijkte kernen: 0%

H6: Energie in Brazilië

§4: Energiearmoede in São Paulo

Hoe bereikbaar is energie voor de inwoners van São Paulo?

Meeste mensen koken op gas of ethanol.

Soms nog hout of kolen.

Vijftig jaar geleden kookte 80% van de Brazilianen nog op hout of
kolen > veel meer mensen op het platteland

H6: Energie in Brazilië

§4: Energiearmoede in São Paulo

Hoe bereikbaar is energie voor de inwoners van São Paulo?

Veel huishoudens en bedrijven hebben een illegale aansluiting
in de favela's > erg gevaarlijk!

Maatregelen overheid:

1. Registeren bewoners en eigenaar maken van de grond > daarna
aansluiten op water, riolering en elektriciteit.

2. Voorlichting geven over belang van een vaste
elektriciteitsaansluiting.
3. Voorlichting over het duurzaam omgaan met energie.

H6: Energie in Brazilië

§4: Energiearmoede in São Paulo

Hoe bereikbaar is energie voor de inwoners van São Paulo?

Metropolis: Probleemwijk? Muur er om heen!

H6: Energie in Brazilië

§4: Energiearmoede in São Paulo

Hoe bereikbaar is energie voor de inwoners van São Paulo?

• Zoek op Google Maps de wijk Rocinha in Rio de Janeiro op.
• Beantwoord de vragen:

1. Hoe komen de mensen aan energie?

2. Hoe komen de mensen aan water?

3. Hoe veilig zijn de aansluitingen?

4. In wat voor soort wijk ben je aan het rondkijken? Is het een favela,
nederzetting of verstedelijkte nederzetting?

Klaar?

• Ga aan de slag met opdracht 2 t/m 4 van paragraaf 6.4.

Klassikaal bespreken na 15 minuten

https://www.google.nl/maps/@-22.9876274,-43.2456102,3a,75y,152.9h,92.85t/data=!3m6!1e1!3m4!1s_6180gWGQXY-0L1I5CQ3lg!2e0!7i13312!8i6656

https://www.google.nl/maps/@-22.8000659,-42.1175609,3a,75y,282.89h,90.53t/data=!3m6!1e1!3m4!1sckd2nMGQjSSku0PPTK-G3w!2e0!7i13312!8i6656

Aan de slag...

Opdracht 2 t/m 4 maken van paragraaf 6.4

Met degene die naast je zit

In je werkboek

Tot 3 minuten voor het einde van deze les.

Ga begrippen leren met de Quizlet

Wat?

Wie?

Hoe?

Tijd:

Klaar?