Les 2 gebakken producten Dakpannen

• Hout en meubel
• MBO
• Studiejaar 1

Les 2 periode 2 Gebakken producten. Dakpannen

Lesopbouw

• Wat zijn de lesdoelen
• Terugblik op de vorige les
• Aanboren voorkennis
• Instructie + instructiefilmpje (20 min)
• Lesopdracht (15 minuten)
• Instructie (5 minuten)
• Huiswerkopdracht (15 minuten)
• Volgende week

Lesdoelen

Na deze les weet je:

• Hoe de dakpan gemaakt wordt
• Wat de eigenschappen van de dakpannen zijn
• Welke afwerking verschillende dakpannen hebben
• Welke verschillende dakpannen je allemaal hebt

Terugblik op de vorige les 

• Wat hebben we ook al weer behandeld?
• Wat kun je er nog over vertellen?

We gaan het hebben over dakpannen

Wat kun je nu al vertellen over dakpannen?

Dakpannen zijn net als baksteen, gemaakt van gebakken klei.

Grieken pasten dakpannen al op grote schaal toe.

Sindsdien gebleven als dakbedekker. 

Voor productie van dakpannen is klei nodig

Net als baksteen halen we de klei uit de rivieren in Nederland

Rode klei, klei met meer ijzeroxide

Gele klei, Klei meer mangaan- en calciumoxide.

Door toevoeging van pigmenten alle kleuren mogelijk.

Dakpannen, productie

• Dakpannen worden gemaakt van klei. 
• Er worden "kleikoeken" in een     Panvorm geperst.
• De gevormde dakpannen worden eerst gedroogd en daarna gebakken. 
• Tenslotte afgekoeld en opgeslagen.

Wat maakt de dakpan aantrekkelijk als bouwproduct in Nederland?

1. grondstof ruim voorhanden en dakpan "ademt"
2. CO2 neutraal, levert geen CO2 op tijdens fabriceren.
3. onbreekbaar, resistent tegen veel materialen
4. Een dakpan isoleert goed

Dakpannen: eigenschappen

Enkele algemene eigenschappen van dakpannen zijn:

• Waterafstotend;
• Onbrandbaar;
• Grote verscheidenheid qua kleur en vorm;
• Niet gevoelig voor aantasting door de meeste stoffen;
• Wel gevoelig voor vervuiling.

Dakpannen: gebreken

• Klei wat niet goed gemengd wordt leidt tot kleurverschil
• Klei wat niet goed drogen kan leiden tot scheurvorming
• Klei wat niet goed doorbakken is leidt tot kleurverschil 
• Te snel afkoelen leidt tot misvormde pannen
• Te dicht bij het vuur leidt tot sintering van de pan.
• Gebreken zijn vaak optisch en worden om die reden niet geaccepteerd. 

Pannendaken: gebreken

wind kan pannen verplaatsen (lekkage) 

pannen kunnen breken (door wind, belasten of vorst) (lekkage)

mosgroei op noordzijde bij onbehandelde pannen

Wat maakt de dakpan tot een minder aantrekkelijk bouwproduct

1. dakpannen zijn breekbaar en lossen weer langzaam op in water
2. dakpannen kunnen breken en onbehandeld gevoelig voor mosvorming
3. dakpannen zijn lelijk en alleen maar in rood en zwart te verkrijgen
4. Als je een gebouw sloopt kun je niks meer met dakpannen

Dakpannen: beschermen

Vervuiling kan leiden tot het beschadigen 

van pannen waardoor lekkage kan ontstaan. 

Om die reden kun je kiezen voor meer gladde 

pannen (geglazuurd, geëngobeerd) of kun je 

het dak schoonhouden en van tijd tot tijd 

reinigen. Onbehandelde pannen doen het
bij voldoende schuinte van het dak normaliter
prima

Hoe blijven deze dakpannen op hun plek?

1. pannenlijm
2. panschroeven
3. panhaken
4. plakpan

Lesopdracht max 10 minuten

Je krijgt een aantal kaartjes Welke dakpan hoort waar?

Werk in groepjes van van 2 Maak er een foto van. 

Let op: er zitten een paar omschrijvingen bij die niet specifiek bij de cijfers passen plaats deze op een eigen gekozen plek.

Oplossing, hoeveel hebben jullie er goed? (5 min)

Leg alle afbeeldingen op de juiste plaats, maak er een foto van en vergelijk deze met jullie 1e foto. Plaats beide foto's in een word-bestand en lever in teams in.

Dakpannen: pansoorten 

Er zijn veel verschillende soorten dakpannen. (zie ook website http://www.joostdevree.nl/shtmls/dakpan_voorbeelden.shtml)

De meest bekende in Nederland:
HOLLE PANNEN: Monnik en Non, verbeterde Hollandse pan (VH),  opnieuw verbeterde Hollandse pan (OVH), oude holle pan 

VLAKKE PANNEN: de Mulden pan, de Kruispan, Romaanse pan, Gotische pan en vele anderen.

Dakpannen: maatvoering

Dakpannen zijn ca 20x30 cm groot en je 

wilt op een dak geen gezaagde pannen.

zowel in de breedte als hoogte zit een
zekere spelling.

Tijdens ontwerp al op inspelen.

Huiswerk voor de volgende keer

Lees de tekst in NuTechniek over dakpannen.

Maak een mindmap waarin je met steekwoorden verwijst naar: Het productieproces, 

De eigenschappen van de dakpan 

En enkele (minimaal 5) dakpannen en hun kenmerken.

Zijn de lesdoelen behaald?

• Kun je vertellen hoe de dakpan gemaakt wordt?
• Kun je enkele eigenschappen van de dakpan noemen?
• Welke afwerkingen bestaan er voor de dakpan?
• Noem een aantal dakpantype?

Volgende week behandelen we gebakkenproducten "tegels".

Je kan hiervoor alvast in teams kijken.