24 Tekst

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Tekst 24 Argo

Lees eerst zorgvuldig de inleiding op p. 86 van je tekstboek.

Beantwoord dan de volgende vragen.

Welke manier om informatie te verzamelen gebruikte
HERODOTUS niet?

1. Wat hij zelf had gezien
2. Wat hij had horen vertellen
3. verslagen van andere schrijvers
4. wikipedia

Uit de Griekse woorden die Herodotus in de inleiding gebruikt om zijn werk te benoemen,
is het volgende moderne woord afgeleid

1. geschiedenis
2. historie (Eng. history)
3. kroniek (Eng. chronicle)
4. verslag

Les 24

Neem de Griekse tekst p. 87 en gebruik de volgende dia's om je te helpen met de vertaling.

Noteer de vertaling in je schrift. Samenwerken mag!

Sleep de vormen uit tekst 24 naar het juiste blok onderaan:

acc. ev.

gen. mv.

nom. mv.

acc. mv.

dat. ev.

ὀδόντας

νύκτα

ὕδατι

πολλὰ

πᾶσαν

βραχεῖς

κεφαλὴν

ὄρνιθες

ὀφθαλμοὺς

αὐτῷ

r.1-2: Ὅτε ἐν Αἰγύπτῳ ἦν, θηρία πολλὰ αὐτὸς εἶδον,
καὶ δὴ καὶ τὸν κροκόδειλον.
De vertaling van het stuk voor en na de komma's is:

1. Toen ik in Egypte was, ..., en ook/vooral de krokodil
2. Toen hij in Egypte was, ..., en ook/vooral de krokodil
3. Toen de krokodil in Egypte was, ..., en ook/vooral de krokodil
4. Toen Egypte was, ..., en ook/vooral de krokodil

Welk tekstelement bestaande uit twee woorden geeft aan hoe Herodotus informatie over 'krokodillen' heeft vergaard? Typ de twee woorden in Nederlandse lettertekens over:

r. 2-3: Τοῦτο δὲ τὸ θηρίον ἰσχυρὸν καὶ θαυμαστόν ἐστιν.

De juiste vertaling is:

1. Het dier is sterk en wonderlijk
2. Dat dier is sterk en wonderlijk
3. Deze dieren zijn sterk en wonderlijk
4. Die dieren zijn sterk en wonderlijk

r.3-5: Τέτταρας μὲν πόδας βραχεῖς ἔχει, κεφαλὴν δ᾽ εὐρεῖαν, οὐρὰν δὲ μακράν.
De juiste vertaling is (typ ook de komma's!):

r.5-8: De krokodil is een dier, tegelijk op het land levend en in het water levend: de dagen brengt hij dikwijls door op het land, de gehele nacht is hij in het warme water van de rivier.
Deze vertaling is correct:

1. Ναί (ja)
2. Όχι (nee)

Vertaal r. 9

Vertaal r. 10-11

1. Voor zover ik heb geleerd, heeft de krokodil van alle dieren de grootste groei
2. Voor zover ik heb geleerd, is de krokodil van alle dieren het lelijkst.
3. Voor zover ik heb gelezen, heeft de krokodil van alle dieren de grootste groei
4. Voor zover ik heb gelezen, groeit de krokodil van alle dieren het meest.

r. 11-14: Τὰ γὰρ ᾠὰ αὐτοῦ ἐστιν ... t/m ... τὸ μῆκός ἐστιν.
Want de eieren van hem zijn gelijk aan de eieren van ganzen en het kind is klein, maar het volwassen dier heeft soms een lengte van 17 ellen.
Deze vertaling is juist:

1. Ναί (ja)
2. Όχι (nee)

r. 15-18: Vul wat er op het stippellijntje moet:
"Het heeft ogen van een varken, en .............................................. . Het heeft geen tong. En het beweegt niet zijn onderkaak, maar de bovenkaak."

r. 18-20: Voor de krokodil, doordat hij zijn hele voedselvoorziening (=dieet) in het water heeft, is zijn hele bek vol met grote bloedzuigers.

Deze vertaling is juist:

1. Ναί (ja)
2. Όχι (nee)

r. 19-23: 'De andere vogels vluchten voor
hem, maar de strandloper is een vriend
voor hem. Want dikwijls gaat de krokodil
uit het water naar het land en opent de
mond wijd --

1. prachtige vertaling
2. waardeloze vertaling, leer je rijtjes eens wat beter

-- want dat verschaft hem genot en meestal draait hij zijn staart naar het oosten.

Welke woorden zijn fout?

1. genot
2. staart
3. meestal
4. oosten

Op r. 23 stond het woord ἡδονὴ.
Wat zou 'hedonisme' betekenen?

1. een strenge en vrome levenswijze waarbij je je onthoudt van alle aardse genoegens
2. de leer die stelt dat genot het hoogste is wat de mens kan nastreven
3. De leer die stelt dat mondkapjes veel eerder verplicht hadden moeten zijn
4. de leer die vindt dat je je alleen met het 'heden' en niet met het verleden of de toekomst moet bezighouden

Hoe moet je 'πασας' in r. 26 vertalen?

1. geheel
2. ieder
3. alle

Maak een foto van jezelf en je buur als de krokodil en de strandloper.

Deze vorm van 'samenwerking' tussen krokodil en
trochilus (strandloper) heeft zelfs een Griekse naam.
Welke, en wat betekent het letterlijk?

1. parasitisme = leven van een gastheer
2. symbiose = samenleven
3. commensalisme = gemeenschappelijke voedselvoorziening
4. communisme = gemeenschappelijke verdeling van goederen

Bloedzuigers in de bek van een krokodil

r. 27-29: Zo zijn de grote krokodil en de kleine strandloper kameraden en helpen elkaar ...
Welke vertaling moet er op de puntjes staan?

Nu moet je je natuurlijk voorstellen dat zowat elke Griekse lezer nog nooit in haar/zijn leven een krokodil had gezien. Hoe vind je de informatie die Herodotus aan zijn lezers bezorgt?

1. Waardeloos
2. Verzinsels
3. redelijk ok
4. wetenschappelijk verantwoord

Nu je dit weet: geef zelf nog een reden waarom het voor een oude Griek interessant was om het boek van Herodotus te lezen: