H3.3 - Chili: het land waar de aarde ophoudt

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Even herhalen: welke vragen moest je na het leren van dit hoofdstuk kunnen beantwoorden?

Herhaling 3.1 & 3.2

Leg met de rechterkaart uit waarom er zulke zware aardbevingen in Chili voorkomen. 

Gebruik de term subductie in je antwoord. 

Zware aardbevingen in Chili

• De Nazcaplaat botst met de Zuid-Amerikaanse plaat; convergentie
• De zware oceanische plaat duikt weg onder de lichte continentale plaat; subductie
• Als de spanning te groot is geworden: oceanische plaat schiet omlaag, continentale plaat veert omhoog -> aardbevingen. 

Waarom is hier sprake van een seismisch gat?

Lange tijd geen bevingen in een gebied, dus geen ontlading van de spanning

Een van de gevolgen van subductiezone Chili = vulkanen

Oorzaak?

Ontstaan vulkanen Chili: de wegduikende Nazcaplaat smelt en magma stijgt op.

Waardoor zinkt de Nazcaplaat in de aardmantel?

Nazcaplaat: dunner, maar zwaarder door basalt

Zuid-Amerikaanse plaat: dikker, maar lichter door graniet.

Bij subductie ontstaat stratovulkanen. Beschrijf de belangrijkste kenmerken van stratovulkanen. 

• Explosieve uitbarstingen
• Steile hellingen
• Hoge druk, hoge wolk en as
• pyroclastische stroom

Pak je IPad

Testen wat je nu al weet

De Nazca-plaat bestaat uit?

1. Graniet
2. Basalt
3. Grind
4. Diamanten

Welke hoogtegordels zijn er in Chili?

1. Naaldboom, alpenweide, rotsengordel, eeuwige sneeuw
2. Trog, Convergentie, subductie, seismisch gat.
3. Hooggebergte, middelgebergte, laagvlakte
4. Andesgebergte, Marianatrog

Wat zag je op de vorige foto?

1. Seismisch gat
2. Subductie
3. Mid-oceanische rug
4. Andesgebergte

Een aardbeving van 5 op de schaal van Richter is .... keer zwaarder dan een aardbeving van 3.

1. 0,3
2. 1
3. 10
4. 100

Bij welke plaatbeweging ontstaan geen vulkanen?

1. Divergentie
2. Subductie
3. Convergentie
4. Transvergentie

Continentale plaat

Water kookt

Trog

Oceanische plaat

Plooiing

Explosief vulkanisme

Epicenter

Hypocenter

Welk begrip past bij Indonesië?

1. Archipel
2. Seismisch gat
3. Tsunami
4. Gesteentekringloop

Welk begrip past bij de foto?

1. Convectiestroom
2. Kraterpijp
3. Pyroclastische stroom
4. Archipel

Explosief vulkanisme

Effusief vulkanisme

Schildvulkaan

Stratovulkaan

Gevaarlijk

Niet zo hoog

Kegelvorm

Pyroclastica

Uitstromend

Subductiezone

Spreidingszone

3.3 Klimaat

Unieke ligging Chili: ingeklemd tussen Grote Oceaan en Andesgebergte

Wat zijn gevolgen voor klimaat en landschap?

Unieke ligging Chili

Klimaten:

• Droge klimaten in het noorden
• Mediterraan klimaat rondom Santiago
• Zeeklimaat in het zuiden
• Hoogggebergteklimaat in de Andes

Opdracht 

Zoek in twee- of drietallen uit: 

• Welke (temperatuur)factoren dragen bij aan het klimaat? (Van Chili) 
• En welke drie factoren zorgen voor het extreem droge klimaat in het noorden van Chili? 

• Klaar? Beginnen aan huiswerkopdrachten 3.3

(Temperatuur)factoren:

• Breedteligging
• Hoogteligging
• Ligging ten opzichte van de zee
• Wind- en zeestromen
• Ligging van gebergten

Droogte in Chili
(Atacama woestijn)

Droogte komt door:

• Subtropisch hogedrukgebied (1)
  

• Humboldtstroom (zeestroom) (2)
  
• Het andesgebergte (3)
  

1. Subtropisch hogedrukgebied

• Lucht daalt
• Lucht kan meer waterdamp bevatten
• Droog 

2. Humboltstroom

• Zeestroom
• relatief koud
• koude lucht daalt -> hogedrukgebied -> droog

3. Andesgebergte ->  

stuwingsneerslag in Argentinië & Chili Regenschaduw

Ander ruimtelijk verschijnsel in Chili: Het Kerstkind

El Niño

- Verandering in lucht- en zeestromen (rond kerstmis).    - Gevolgen voor Chili: warmer zeewater, meer neerslag, overstromingen, minder visvangst.  

Chili: H3.3

Wat? Lezen en maken werkboek H3.3 

Deze vraag kan je nu beantwoorden.

Welke factoren bepalen de klimaten in Chili?

Exit-ticket