Informatie en Data 02 - 1.5 tmt 2.3 - Informatiesystemen, api, dataverwerking, data

• Informatica
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4,5

Informatie en Data

Fundament

Kerndomein C: Informatie

Informatie en data (C1-2)

1.5 tmt 2.3

https://fundament-online.nl/leeromgeving/content.php?paragraaf_id=129788

Leerdoelen

Na deze les kun je:

• beschrijven wat een informatiesysteem is
• het verschil tussen data en informatie uitleggen
  
• 3 verschillende bronnen van informatie geven
• 3 verschillende dataformaten benoemen
• 3 vormen van dataverwerking beschrijven

Rode achtergrond betekent: klas is stil, dit zijn de leerdoelen en quizzes waarbij niet overlegd mag worden.

Doel van deze les is om het leren zichtbaar te maken voor zowel leerling als docent.

(Informatie)systeem

In de informatica heeft een systeem drie onderdelen:

• een samenhangend geheel van 
• onderdelen 
• met een gemeenschappelijk doel

Als dat gemeenschappelijke doel het verschaffen van informatie is, spreken we van een informatiesysteem

API 1/3

Een API zorgt voor de communicatie tussen twee applicaties

Als jij bijvoorbeeld op je telefoon iets met een app doet, dan is vaak niet het hele programma, maar communiceert die app met een server op het internet... 

door middel van een api

API 2/3

API is een afkorting van een

Application

Programming

Interface

API 3/3

In Fundament wordt het voorbeeld van een ober gegeven

De ober is in die analogie de api; de ober neemt

je bestelling op en geeft die door aan de keuken, 

de ober bezorgt later je eten aan je tafel,

maar hij maakt niet je eten... een api ontvangt

en verstuurt, maar heeft niet zelf de data

Eisen aan informatiesystemen 1/2

Zoals we eisen stelden aan informatie om de kwaliteit te bepalen kunnen we ook eisen stellen aan informatiesystemen... 

in dit geval zijn het 5 eisen:

Eisen aan informatiesystemen 2/2

1. doelgerichtheid (op het informatiedoel)
2. continuïteit (ook wel beschikbaarheid)
3. efficiëntie (verhouding kosten en kwaliteit)
4. toegankelijkheid (bruikbaar/leesbaar voor doelgroep)
5. veiligheid (AVG-proof, hack-proof, e.d.)

wie weet de eisen aan informatie nog?

Eisen aan informatie

Dit zijn de algemene eisen aan informatie:

• Volledigheid
• Relevantie
• Betrouwbaarheid
• Overzichtelijkheid
• Beschikbaarheid
• Doelgerichtheid

Je kunt het vergelijken met huiswerk.... als het niet volledig is... als het niet relevant is.... etc.

Waar staat de afkorting
ICT voor?

Noem
3 hoofdcategorieën
binnen de ICT

Beschrijf in je eigen woorden een
informatiesysteem volgens
de informatica

Noem de 5 eisen die je aan
een informatiesysteem
kunt stellen

Data 1/3

Er is een heel belangrijk verschil tussen data en informatie

Data is onverwerkte informatie

Informatie is verwerkte data

Wat is nu "verwerken" precies? Wat is een "verwerking"?

Data 2/3

Verwerken is hééééééééééééééééél ruim!

Zo kan data lezen al voldoende zijn om data te verwerken en daarmee tot informatie te maken! 

Ook sorteren van data is verwerken

Data is de grondstof voor informatie

Data 3/3

Data is heel divers, dat kan bijvoorbeeld tekst zijn, maar ook beelden

Data wordt vaak vastgelegd in een database

Data uit een database ophalen is ook verwerken

Noem drie
verschillende bronnen
van data

Is "betrouwbaarheid"
een eis van informatie?
Waarom wel of niet?

Vormen van dataverwerking 1/3

We zagen veel vormen van data en heel veel bronnen van data.. ook van dataverwerking zijn er veel soorten:

• verzamelen
• analyseren
• controleren
• bewaren
• ordenen

Vormen van dataverwerking 2/3

• wijzigen
• zoeken
• verspreiden
• afschermen
• verwijderen
• aanpassen
• filteren

Vormen van dataverwerking 3/3

Het ordenen van data is verwerken, en verandert daarmee de data in informatie!

Zelfs het analyseren (of lezen!) van data is verwerken!

Bronnen van Data

Zoals data heel divers kan zijn, kan ook de bron van data heel verschillend zijn...

Een bron kan bijvoorbeeld zijn een camera, een persoon, een sensor, een logging-systeem, en ga zo maar door

Dataformaat

Eerder spraken we bij HTML en CSS over bestandsformaat

(data)formaat zegt iets over hoe data is ingericht

Bijvoorbeeld:

• Een HTML bestand heeft het html-dataformaat 
• Een CSS bestand heeft het css-dataformaat
• Een tekst bestand heeft het txt-dataformaat

Let uit in je eigen woorden
waarom de AVG belangrijk is

AVG 1/2

Vorige week bespraken we kort de AVG 

We zagen toen dat de AVG met name gaat over privacy

Privacy betreft met name persoonsgegevens 

Het verwerken van bijzondere persoonsgegevens is zelfs verboden door de AVG (tenzij er een uitzondering is)

AVG 2/2

Bijzondere persoonsgegevens zijn gegevens die zó privacygevoelig zijn dat het een grote(re) impact op iemand kan hebben als een organisatie deze gegevens verwerkt

Denk hierbij aan medische gegevens, godsdienst, 

politieke voorkeur, en dergelijke... 

                    en bedenk dan wat mensen zelf 

                            op Insta en Tiktok zetten....

Opdracht:
Welk artikel van de AVG beschrijft
bijzondere persoonsgegevens?

Hoeveel methodes om
CSS te gebruiken zijn er in HTML?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Leerdoelen

Je kunt:

• beschrijven wat een informatiesysteem is
  
• het verschil tussen data en informatie uitleggen
  
• 3 verschillende bronnen van informatie geven
  
• 3 verschillende dataformaten benoemen
  
• 3 vormen van dataverwerking beschrijven

Rode achtergrond betekent: klas is stil, dit zijn de leerdoelen en quizzes waarbij niet overlegd mag worden.

Doel van deze les is om het leren zichtbaar te maken voor zowel leerling als docent.

Exit ticket

https://forms.gle/7J97NiRs9nqWjk5V6