5.2 Ontdekkers van nieuwe werelden (2)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vooraf

Voor het einde van de timer, zorg je dat je klaar bent voor de les (dus niet pas als de timer voorbij is....)

Lessonup

• Gebruik je eigen naam (smiley/emoji mag)

• Gebruik elke keer dezelfde naam!

Afspraken

• De telefoon blijft in de telefoontas!
• Je zit volgens de plattegrond
  
• We respecteren elkaar en elkaars spullen; we laten elkaar uitspreken en behandelen elkaar met respect.
• Je komt goed voorbereid naar de les; materiaal goed voor elkaar, ingelezen, huiswerk gemaakt.
• Eten, drinken of naar het toilet doen we na de les of in de pauze
• We gebruiken de laptop uitsluitend voor schooldoeleinden
  

Lessonup:

• Bij het einde van de timer start de les.
• Login met je eigen naam.

Noord-Italiaanse steden als Genua en Venetië profiteerden van de kruistochten. Op welke manier?

1. Zij vervoerden kruisvaarder via het Middellandse zeegebied naar Jeruzalem
2. Zij sloten handelsverdragen met handelaren uit het Midden-Oosten
3. Zij hadden de meeste kruisvaardersstaten in handen en profiteerden van de belasting
4. Zij verkochten betere wapens aan kruisvaarder op weg naar Jeruzalem

Wat betekent de uitspraak: 'Carpe Diem'?

1. Pluk de dag
2. Geloof in de heer
3. Geniet van het leven
4. Gedenk te sterven

Welke van de onderstaande zinnen is geen oorzaak voor de Renaissance?

1. Opkomst van welvarende burgerij in Noord-Italië
2. Uitwisseling van kennis door de kruistochten
3. Innovaties in de schilderkunst
4. De ruïnes van de oudheid in Italië

Door lichamen te ontleden kwam de wetenschapper Vesalius erachter dat de ideeën van de oude Griekse Arts Galenus fouten bevatte.

Deze bron bevat zowel kenmerken van de renaissance als van het humanisme. Benoem van elk een voorbeeld

Wat is de aanleiding voor de ontdekkingsreizen?

1. Nieuwe wereldkaarten die de zeeroutes beter in kaart hadden gebracht
2. Het Ottomaanse rijk blokkeerde de zijderoute
3. De uitvinding van een nieuw zeegaand schip de 'Fluit'
4. Nieuwe investeringen van Italiaanse handelaren om meer winst te behalen

Bekijk de afbeelding. Welk persoon/land ontdekte als een zeeroute naar Indië?

1. Marco Polo (Spanje)
2. Columbus (Spanje)
3. Bartholmeus Diaz (Portugal)
4. Vasco da Gama (Portugal)

Portugal kreeg hiermee een monopolie op de handel in Indië.
Wat is een monopolie?

1. Een bekend bordspel waarbij je straten moet kopen etc.
2. Het recht om in een bepaald gebied of op een bepaald product te handelen
3. Het alleenrecht om in een bepaald gebied of op een bepaald product te handelen
4. Het recht om een oorlog te mogen beginnen om handel in een bepaald product af te dwingen

Wat is de voornaamste reden waarom de Azteken en Inca's werden verslagen door de Europeanen?

1. Ze waren niet opgewassen tegen de wapens van de Europeanen
2. De Europeanen waren met veel meer
3. De Inca's en Azteken waren verzwakt door de ziektes die Europeanen meenamen
4. Er was veel onderlinge strijd tussen de Inca's en de Azteken

Encomienda

• Spaanse conquistadores kregen als beloning een stuk land in leen.

• De indianen op het land moesten verplicht werken op de plantages en in de mijnen (als een vorm van belasting)

• Weglopen ging gepaard met zware marteling. Duizenden indianen stierven aan het gevolg van de zware arbeid en de martelingen.
  

• Na protest van de Spanjaard De Las Casas werden de nieuwe wetten (1542) uitgevaardigd; indianen werden gezien als Spaanse burgers en mochten niet meer uitgebuit worden.
  

Elementen van zowel het feodale stelsel als het hofstelsel komen terug in het encomienda systeem. Leg dit uit

De invoering van de Nieuwe Wetten betekende goed nieuws voor de indianen, toch hadden deze wetten een desastreus ander gevolg. Welke?

1. Opkomst van de Trans-Atlantische slavenhandel
2. Verlies van inkomsten uit de Spaanse koloniën
3. Indianen moesten hierdoor vertrekken uit de Spaanse koloniën
4. Gebruik van Spaanse immigranten op de plantages en mijnen

Sleep de volgende onderdelen van de Driehoekshandel naar de juiste plek:

Wapens, textiel

Katoen, Suiker, tabak

Slaven

Naast producten als katoen, suiker en tabak van de plantages. Brachten de mijnen ook goederen op, welke?

1. Ijzererts
2. Goud en zilver
3. Koper en tin
4. Kobalt

Homework

Lezen: 88-89

Maken: 6

Uitwerken: leerdoelen 5.2