2.2 Strijden voor de vrijheid

• Geschiedenis
• Middelbare school

Paragraaf 2.2

Strijden voor een democratie

Griekse wereld

Terugblik

1. Wat is een ander woord voor Polis?

2. Wat is een kolonie?

3 Wat waren de twee belangrijkste Griekse culturen?

4. Wat zijn de donkere eeuwen, en waarom noemen we deze zo?

Vandaag

Les doel

- Je kan verschillende (Griekse) bestuursvormen herkennen en omschrijven

-  Je kan in eigen woorden vertellen hoe men in Griekenland van Aristocratie naar Democratie ging

- Je kan het verschil tussen Sparta en Athene omschrijven

Staatsvormen

Griekenland bestond uit allerlei stadstaten, deze stadstaten hadden allemaal verschillende staatsvormen

Wij gaan het vandaag hebben over oligarchie, monarchie, aristocratie

Weten jullie ook op wat voor manier Nederland wordt bestuurd?

Welke staatsvormen hebben we besproken?

Nederland is een ...

1. Oligarchie
2. Aristocratie
3. Democratie
4. Tirannie

Staatsvormen

Oligarchie

> De regering bestond uit klein groepje machthebbers

Stadstaat Sparta

> Omdat in Sparta naast het kleine groepje machthebbers ook nog een koning was, was Sparta ook een monarchie

> Ondanks de volksvergadering hadden burgers weinig te zeggen

Staatsvormen

Aristocratie

> Regering bestaat uit de adel

Stadstaat Athene (grootste)

> Mannen die een wapenuitrusting konden betalen (Hoplieten) hadden politieke rechten

> Geen koning

Staatsvormen antwoorden

Van Aristocratie naar Democratie

- Vanaf 594 v. Chr. vonden er in Griekenland veranderingen plaats in het bestuur, deze veranderingen werden aangebracht door burgers.

- In 4 stappen gaan we van een aristocratie naar een democratie

Solon 

Peisistratos 

Kleisthenes

• Nieuwe wetten
• Geen slaven meer verkopen
• Bezit bepaalde je invloed

• De eerste tiran
• Leningen voor boeren
• Adel niet meer alle macht

• Verjaagde de zoon van Peisistratos
• Zorgde voor een directe democratie

Het volk beslist

• Atheense democratie (demos = het volk) 

• Het volk bepaalde wie de bestuurders zijn.

• Directe democratie: Om mee te stemmen moest je aanwezig zijn

Politiek: Actief zijn als burger in de Polis

Het leven in een Griekse stadstaat

• De twee grootste stadstaten in Griekenland waren Athene en Sparta. 

Politiek

Sparta was een Oligarchie, de stadstaat werd bestuurd door een groepje machthebbers. 

Athene was eerst een Aristocratie waarin de adel de macht had, later werd Athene een directe democratie waarbij het volk inspraak kreeg

Wie mogen er stemmen in Nederland?

1. Alle mensen in Nederland mogen stemmen
2. Alleen mensen boven de 18 met een Nederlandse nationaliteit
3. Alleen mannen boven de 18
4. Alleen mannen met volledig burgerschap

Wie denk je dat er in Athene mocht stemmen?

1. Alle mensen boven de 18 jaar met een Atheense nationaliteit
2. Alleen mannen boven de 18 jaar
3. Alleen vrouwen boven de 18 jaar
4. Alleen militairen boven de 18 jaar

Inspraak van het volk

Athene

Democratie: Demos = het volk, Kratos = de macht

In Athene mocht je alleen meestemmen als je een volwassen vrijgeboren Atheense man was. (Volledig burgerschap)

Militaire staat

Sparta was een stadstaat waarbinnen alles was gericht op het vormen van een sterke militaire staat. Sparta had een zeer sterk landleger

Sparta had een leger dat bestond uit verschillende lagen. De sterkste en machtigste laag waren de hoplieten. (Burgers met een volledige wapenuitrusting en burgerrecht)

Militaire staat

Athene was tijdens de oorlog tegen de Perzen een Militaire supermacht geworden; ze hadden namelijk de grootste oorlogsvloot gebouwd.

Athene was zeer sterk op zee

Opvoeding

In Sparta > Opvoeding was gericht om goede soldaten te vormen

Jongetjes moesten op jonge leeftijd in een legerkamp

Meisjes werden opgevoed om sterke moeders te kunnen worden

Mannen sliepen apart van hun vrouwen 

Opvoeding

In Athene was de opvoeding niet zo zeer gericht op het vormen van een sterk leger. Wel wel kinderen opgevoed om op verschillende fronten inzet baar te zijn.

Meisjes leerden de taken van de Atheense vrouw; weven en toezicht houden op de slavinnen.

Aan de slag!

Maken:

Paragraaf 2 opdracht

Paragraaf 3 opdracht