02 A2b les 12 pag. 69 t/m 76 herhaling

• Godsdienst
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

godsdienst A2b

1 april 2022

Huiswerk volgende week (8-4-2022)

- lezen pagina's 77 tot en met 81 (hoofdstuk 6)

- maken de opdrachten 1 tot en met 3 (hoofdstuk 6) uit het werkboek

Herhaling van de vorige lessen

Leerdoelen

A. Je kunt beschrijven hoe Rome omging met het Christendom

B. Je weet wat het begrip martelaar betekent in de context van het eerste Christendom

C. Je kent het verhaal van Jezus van Nazareth

D. Je kunt herkennen en uitleggen hoe het christendom ontstond en waarom dit een belangrijke godsdienst werd.

Jaartallen uit deze les

• 63 v. Chr.: Romeinen veroveren de streek Israël en Jeruzalem
  
• 30 n. Chr. Jezus wordt door de Romeinen gekruisigd
• 312: Constantijn de Grote staat het christendom toe
• 380: het christendom wordt staatsgodsdienst onder Theodosius

De tijd van Jezus (2)

• Romeinen: politieke baas
• Farizeeën: godsdienstige baas

S.P.Q.R = Senatus Populusque Romanus --> 'het volk en het senaat van Rome' , de officiële naam van het Romeinse Rijk

Jezus heeft echt bestaan!

• Jezus is een Joods kind en is geboren in Bethlehem;
• Hij groeit op in Nazareth in Galilea (noorden)

• Jezus is geboren rond het het begin van onze jaartelling (+ 6 vóór Chr.)

Christenen

• De volgelingen van Jezus noemen zichzelf christenen. 
• Deze naam komt van Christus, dat 'gezalfde' betekent.  
• Jezus wordt door zijn volgelingen zo genoemd. 
• Zij geloven in de woorden die Jezus (via zijn leerlingen) aan hen heeft gegeven: 'Iedereen is gelijk voor God en voor ieder goed mens is er een plek in de hemel'.

Christenen in het Romeinse Rijk

• Het Christendom verspreidt zich snel in het Romeinse Rijk. 
• De goede wegen en de aantrekkingskracht van het geloof (gelijkheid in de hemel, mysterieus en interessant) zorgen ervoor dat veel mensen christen worden.

Christenen gebruikten zelden het kruis als symbool. Ze gebruikte liever het Chi Rho-teken: de eerste twee letters van de naam Christus in het Grieks. De twee letters naast het teken zijn de alpha (α) en de omega (Ω): de eerste en laatste letter van het Griekse alfabet. Hiermee gaven ze aan dat Jezus het begin en het einde was.

Christenen in het Romeinse Rijk

Het Christendom verspreidt zich snel in het Romeinse Rijk. 

De goede wegen en de aantrekkingskracht van het geloof 

zorgen ervoor dat veel mensen christen worden.

De verspreiding van het Christendom in het Romeinse Rijk.

Verspreiding rond het jaar 75.

Verspreiding rond het jaar 200.

Verspreiding rond het jaar 300.

Verspreiding rond het jaar 400.

Jezus werd ook wel Jezus van....... genoemd

1. Jezus van Bethlehem
2. Jezus van Israel
3. Jezus van Nazareth
4. Jezus van Jeruzalem

Wat betekent de naam Jezus?

1. De Heer redt
2. Geloof
3. Hoop
4. Liefde

Jezus was...........

1. joods
2. christelijk
3. joods en christelijk
4. niet gelovig

Jezus werd verraden door......?

1. Judas
2. Petrus
3. Mozes
4. Johannes

In deze plaats werd Jezus geboren. 

In deze plaats groeide Jezus op

In deze grote stad vierde Jezus het Joodse paasfeest. 

Jeruzalem

Bethlehem

Nazareth

Christenvervolging

Maar christen zijn in het Romeinse Rijk is levensgevaarlijk! 

Net als het Jodendom geloven de christenen maar in één god, 

en dat is niet de Romeinse keizer!

De Romeinse keizers laten daarom de christenen vervolgen en doden...

Om voor elkaar (maar niet voor de Romeinen!) herkenbaar te zijn, gebruikten christenen symbolen. Zo tekenden ze bijvoorbeeld een ichthus (vis) in het zand om hun geloof aan andere christenen kenbaar te maken. Als er dan een Romein in de buurt was, konden ze het symbool weer eenvoudig wissen.

Hoewel de naam ichthus, vis betekent, is het ook een afkorting van de eerste letters van: Jezus Christus, Gods zoon, (en / de) Redder, in het Grieks.

Christenvervolging

• Maar christen zijn in het Romeinse Rijk is levensgevaarlijk! 
• Net als het Jodendom geloven de christenen maar in één god, en dat is niet de Romeinse keizer!

• De Romeinse keizers laten daarom de christenen vervolgen en doden...
  

Onder sommige Romeinse steden bevonden zich catacomben waarin christenen (maar ook Joden) hun doden begroeven.

Veel van deze catacomben zijn mooi versierd met christelijke muurschilderingen.

De catacomben werden soms ook gebruikt voor kerkdiensten, omdat het boven de grond te gevaarlijk was om openlijk voor je geloof uit te komen.

Christenvervolging

Maar christen zijn in het Romeinse Rijk is levensgevaarlijk! 

Net als het Jodendom geloven de christenen maar in één god, 

en dat is niet de Romeinse keizer!

De Romeinse keizers laten daarom de christenen vervolgen en doden...

Voor de leeuwen gooien, was een gebruikelijk doodstraf voor christenen tijdens hun vervolgingen in het Romeinse Rijk.

Het moet een gruwelijk spektakel zijn geweest, maar wat vooral indruk op de toeschouwers maakte was dat de christenen soms niet gingen vechten met de leeuwen, maar bidden tot hun god. 

De toeschouwers waren verbijsterd, maar ook nieuwsgierig: als je toch zoveel vertrouwen in je god hebt, dan moet het wel een hele goede god zijn. 

Rond het jaar 100 schreef de Romeinse historicus Tacitus:

‘In 64 was er een grote brand: de helft van Rome 

brandde af.  Al gauw werd verteld dat keizer Nero 

de brand had laten aansteken, omdat hij ruimte nodig 

had voor een nieuw paleis. Daarom gaf Nero de 

christenen de schuld. Hij liet hen zwaar straffen.

Zo kregen zij beestenvellen aangetrokken om door 

wilde honden verscheurd te worden, of ze werden 

gekruisigd, of ze werden door vuur gedood: aan het 

eind van de dag werden ze aangestoken om te dienen 

als straatverlichting.’

Constantijn de Grote

• Christenen zijn ruim 3 eeuwen vervolgd in het Romeinse Rijk. 
• Door Constantijn de Grote komt daar een einde aan:  kort voor een veldslag zou hij in een visioen een teken hebben gezien met daarbij geschreven de woorden dat de god van de christenen hem de zege belooft. 
• Hij won de veldslag en werd christen...

Constantijn de Grote ziet een christelijk teken. Gravure uit de 17e eeuw.

Staatsgodsdienst

• In 380 gebeurt er iets bijzonders: keizer Theodosius verplicht iedereen om christen te worden. 
• Het christendom wordt staatsgodsdienst en alle andere godsdiensten worden verboden. 
  
• Iedereen die niet christen is wordt vervolgd en hij verbiedt de Olympische Spelen, omdat ze niet christelijk zijn.
  

Romeinse munt met het hoofd van Theodosius I de Grote

Begrippen uit deze les

• polytheïsme
• monotheïsme
• christendom
• Christus/Messias
• catacomben
• vervolgen
• staatsgodsdienst

Personen uit deze les

• Jezus van Nazareth
• Nero
• Constantijn de Grote
• Theodosius I de Grote

Jaartallen uit deze les

• 63 v. Chr.: Romeinen veroveren de streek Palastina
  
• 30 n. Chr. Jezus wordt door de Romeinen gekruisigd
• 312: Constantijn de Grote staat het christendom toe
• 380: het christendom wordt staatsgodsdienst onder Theodosius

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Het verhaal

We beleven de avonturen van Felix door de ogen van de verteller

Nakijken opdrachten

Nero

Beschuldigde christenen van de brand te Rome

Hoe heet de eerste martelaar?

1. Judas
2. Stefanus
3. Petrus
4. Filipus

Paulus (ca. 10 - 67 n. Chr.)

• Geboren in Tarsus (Griekse stad) -> Romeinse burgerrecht
• Geboren als Jood -> opleiding bij Gamaliël in Jeruzalem
• Tentenmaker van beroep
• Christenvervolger (grote ijver en toewijding)
• Radicale bekering -> voorbeeld van genade
• Apostel van de heidenen
• Schrijft de meeste brieven uit de Bijbel
• Sterft marteldood in Rome