9. Start § 1.4 De Nederlandse Opstand

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Terugblik Reformatie aka Hervorming

• Je kunt een politieke, economische en culturele oorzaak van de Nederlandse Opstand benoemen.
• vakvaardigheid: analyseren van een bron.

HUISWERK CHECK

Leg WB open op gemaakte hw:

TB § 1.4 + Filmpje § 1.4

Tijdens hw controle ga jij IN STILTE

1. insturen van een vraag (als je die hebt)

2. aan de slag met de kahoot challenge waarin je

    oefent met de combinatie KA & periode

    - ga naar gespeelde kahoots

    - rapport

    - studeren

Heb je een vraag?
Stuur deze hier in.
(# tekstboek § 1.4, #woord)

Welke monnik had kritiek op de katholieke kerk?

1. Maarten Luther
2. Johannes Calvijn
3. Martinus Riethovius
4. Monikken werken altijd mee met de paus

Hoe noemen we het papiertje waar je je zonden mee kon afkopen?

1. Wisselbrief
2. Aflaatbrief
3. De Bijbel
4. Dit was niet mogelijk

Waarom was Luther tegen aflaten?

1. Alleen God kan zonden vergeven
2. Kerk werd te rijk
3. Luther wilde zelf een kerk

Wat was het doel van Maarten Luther?

1. De kerk hervormen
2. De kerk splitsen
3. De paus afzetten
4. Een nieuwe kerk oprichten

Wat was keizer Karels reactie op Luthers denken?

1. Hij was het met hem eens. Ook Karel had kritiek op de kerk.
2. Hij was het niet met Luther eens, maar vanwege de godsdienstvrijheid waren er geen consequenties.
3. Karel was zwaar katholiek en strafte Luther direct.
4. Karel liet Luther zich verantwoorden en verklaarde hem schuldig.

Luther werd vogelvrij verklaard. Wat betekend dit?

1. Hij werd vrijgesproken.
2. Hij werd ter plekke vermoord.
3. Iedereen mocht hem nu vermoorden.
4. Hij werd opgesloten in de gevangenis.

Wat past bij Luther?

1. beelden van heiligen
2. predestinatie
3. de bijbel in de volkstaal
4. de bijbel in het latijn

In welke taal is de Lutherbijbel geschreven

1. Latijn
2. Grieks
3. Frans
4. Duits

Hoe heette de volgelingen van Luther?

1. Lutheranen
2. Calvinisten
3. Luthersen
4. Ketters

Wat probeerde Luther
en Calvijn te doen?

1. Een nieuwe kerk te beginnen
2. De kerk afbreken
3. De kerk weer op te bouwen
4. De kerk te hervormen

Reformatie / Hervorming

(1517)

Nederlandse Opstand

(1568 - 1648)

Ken jij het eerste couplet van het Nederlandse volkslied uit je hoofd?

Ja, natuurlijk

Eh, niet helemaal

Nee

Waar wordt in ons volkslied over gezongen?

Willem van Oranje is de hoogste edelman in de Nederlanden. Hij is de enige die evt. in opstand mag komen tegen de koning.

Hij vlucht in 1567 uit de Nederlanden # naar Duitsland naar het gebied Nassau. De plek waar hij is # geboren. Dat is kasteel de Dillenburg.
Uiteindelijk besluit Willem om samen met zijn broers de Hertog van Alva uit de Nederlanden te verjagen. Hij is volgens hen slecht. Met de inval in 1568, met als doel Alva te verjagen is het begin van de Nederlandse Opstand.

Hij vlucht in 1567 uit de Nederlanden # naar Duitsland naar het gebied Nassau. De plek waar hij is # geboren. Dat is kasteel de Dillenburg.
Uiteindelijk besluit Willem om samen met zijn broers de Hertog van Alva uit de Nederlanden te verjagen. Hij is volgens hen slecht. Met de inval in 1568, met als doel Alva te verjagen is het begin van de Nederlandse Opstand.

Als leider van de opstandelingen wordt Willem al snel Vader des vaderlands genoemd.
Nederland verengt zich achter Willem.
Bijvoorbeeld in 1579 met de Unie van Utrecht. Daarin spreken de noordelijke gewesten af dat zij zich samen zullen verdedigen tegen de Spanjaarden.
Koning Filips is boos en doet Willem van Oranje in de ban. Dat betekent dat hij geen bescherming van de wet krijgt. Iedereen mag hem iets aandoen, zonder dat hij ervoor gestraft wordt.
10 juli 1584 WvO wordt vermoord door Balthasar Gerards.

Balthasar geniet niet lang van de moord. Hij wordt gepakt en dit is wat er met hem gebeurd.

Willem erft in 1544 het # prinsdom van Oranje van zijn oom Rene van Chalon. Het prinsdom is zo’n 1,5 keer omvang Texel.

Door dit prinsdom is hij de belangrijkste edelman van de Nederlanden. (komt door familiebanden met Breda). Het prinsdom van Orange hebben wij vertaald naar de kleur oranje, maar eigenlijk betekent het letterlijk # sinaasappel. Dus Willem is eigenlijk de sinaasappelprins.

De 11 jarige Willem mag het prinsdom erven als hij katholiek wordt opgevoed aan het hof van Karel V in Brussel.
Hier zegt hij dat hij vrij onverveerd is. Dat betekent ‘ik ben nergens bang voor’.

vrij onverveerd = nergens bang voor zijn

De 11 jarige Willem mag het prinsdom erven als hij katholiek wordt opgevoed aan het hof van Karel V in Brussel.
Hier zegt hij dat hij vrij onverveerd is. Dat betekent ‘ik ben nergens bang voor’.

Willem is de koning van Spanje (Karel en zijn zoon Filips) altijd trouw gebleven. Hij kwam in opstand tegen bijv. Alva en de manier waarop deze met de Nederlanders omging, maar niet tegen de koning. Tenminste … dat wil hij hier laten geloven.

Hij kwam in opstand tegen bijv. Alva en de manier waarop deze met de Nederlanders omging, maar niet tegen de koning. Tenminste … dat wil hij hier laten geloven.

Is het normaal om je
eigen volkslied niet te kennen?

Ja

Nee

Klassendiscusie: ‘Is het normaal om je eigen volkslied niet te kennen?’

Hoe gaat het in andere landen?

Volkslied van Brazilie. Let op de emoties en de trots waarmee het volkslied wordt gezongen.

Er moet een nieuw
Nederlands volkslied komen.

Ja

Nee

Schrijf een couplet van een nieuw Nederlands volkslied. Waar wil hij dat het over gaat?

21 oktober

Rep § 1.2 t/m § 1.4

Bekijk filmpje § 1.4 (EDpuzzle): maak vd belangrijkste punten aantekeningen in je GATS

Terugblik Reformatie

Verdieping

• Je kunt een politieke, economische en culturele oorzaak van de Nederlandse Opstand benoemen.
• vakvaardigheid: analyseren van een bron.