4.1 De Eerste Wereldoorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2

4.1 De Eerste Wereldoorlog

Oorzaak en aanleiding

Oorzaak = waardoor gebeurt iets, kunnen er meer van zijn

Aanleiding = laatste oorzaak, er is altijd maar 1 aanleiding

gevolg = dat wat na de oorzaken en aanleiding komt

Filmpje

Wat is volgens het filmpje de aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog

Welke oorzaken van WO1 kan je herkennen in het filmpje?

5 oorzaken

Oorzaken

Nationalisme

Militarisme

Wapenwedloop

Modern Imperialisme

Bondgenootschappen

MANIA

1 aanleiding

Aanleiding

De moord op de kroonprins van Oostenrijk-Hongarije

Oorzaak 1: Nationalisme

Trots zijn op je eigen land en daarmee ook andere landen haten

Alle landen wilden laten zien dat zij de beste zijn, in alles!

BLZ. 44

Oorzaak 2: Militarisme

Een groot en goed bewapend leger gaf macht en status, mensen zagen oorlog als iets goeds

BLZ. 44

Oorzaak 3: Wapenwedloop

Strijd tussen landen om wie de meeste en sterkste wapens heeft

BLZ. 46

Oorzaak 4: Modern Imperialisme

Ieder Europees land wilde zo veel mogelijk andere landen overheersen. Ook de nieuwe landen Duitsland en Italië wilden meedoen, dit zorgde voor spanningen

BLZ. 46

Oorzaak 5: Bondgenootschappen

Europa raakt verdeeld in twee bondgenootschappen.

Geallieerden: Groot-Brittannië, Frankrijk en Rusland

Centralen: Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk

BLZ. 48

Aanleiding

BLZ. 48

Deze man (met snor) wordt vermoord!

Door die gozer in de blauwe jas hiernaast 

Maar waarom?

Duitsland

Wilde niet ingesloten raken tussen tegenstanders. 

Daar hadden ze een plan voor gemaakt, Het Schlieffenplan

Duitsland

Het Schlieffenplan

Zo snel mogelijk Frankrijk veroveren

Dan alle troepen richting Rusland

zo een tweefrontenoorlog voorkomen

2 fronten

Het Schlieffenplan mislukt. Belgen Fransen en Engelsen weten de Duitse opmars tegen te houden vlak boven Parijs. 

WO1 wordt een tweefrontenoorlog

Loopgravenoorlog

Aan het westfront graven beide kanten zich in

Veel gevechten voor weinig winst

Maar wel veel doden

Nieuwe wapens

Tank

mitrailleur

vliegtuig

granaat

gifgas

Door deze nieuwe uitvindingen en een ouderwetse manier van oorlog voeren  vielen er enorm veel slachtoffers

keerpunt 1917

Rusland stopt met de oorlog tegen Duitsland (door communistische revolutie)

VS doet mee met de geallieerden

Dus geen tweefrontenoorlog, maar wel een tegenstander erbij

tijdlijn.schooltv.nl

Onbeperkte Duikbotenoorlog

1915/1917

De Duitsers probeerden met de Onbeperkte Duikbotenoorlog alle schepen (oorlogs-, koopvaardij- en passagiersschepen) tot zinken te brengen

Geallieerden

Engeland

Frankrijk

Rusland (tot 1917)

Verenigde Staten (vanaf 1917)

Centralen

Duitsland

Oostenrijk-Hongarije

Ottomaanse Rijk

Steun voor de oorlog

Waarom bleven de burgers de oorlog steunen?

- Censuur, niet alles mocht bekend worden en het goede nieuws werd overdreven

- Informatie in kranten was niet volledig

- Propaganda, er werd veel reclame gemaakt en de tegenstanders werden als heel slecht afgebeeld.

Einde oorlog

Duitsland had Rusland verslagen, maar de VS kwamen meevechten.

Deze soldaten waren nog gezond en positief

Duitsland geeft zich over, er is geen vijandige soldaat in Duitsland geweest...

Verdrag van Versailles

Duitsland moest:

1. Een deel van zijn grondgebied en al zijn koloniën afstaan
2. Klein leger en geen vloot of luchtmacht
3. Een enorm bedrag aan herstelbetalingen
4. Demilitarisatie aan de Franse grens

Verder...

Oostenrijk - Hongarije werd opgedeeld in een aantal kleinere landen

Zelfbeschikkingsrecht: Elk volk moet zijn eigen staat kunnen krijgen

Volkenbond

President Wilson van Amerika wilde de volkenbond oprichten.

Doel: Ruzies tussen landen diplomatiek oplossen, Nooit meer Oorlog!

Problemen: 

1. Duitsland en Rusland mochten niet meedoen

2. VS bedenkt het, maar doet zelf niet mee

3. Geen middelen om in te grijpen 

2.4 Neutraal Nederland

Neutraal = Niet bij de oorlog betrokken

wel mobilisatie, dus het leger stond paraat bij de grenzen

Belgische vluchtelingen

in totaal 1 miljoen Belgen zijn naar Nederland gevlucht

België dreigde leeg te raken, dus Duitsland plaatst het 'Dodendraad'

Dodendraad

Voordeel: Niet meer Belgische vluchtelingen konden Nederland in

Nadeel: De Belgische vluchtelingen konden ook niet meer naar huis

gevluchte soldaten

deserteren: weglopen uit het leger

gedeserteerde soldaten moesten door Nederland opgevangen en bewaakt worden

Tekorten in Nederland

Internationale handel werd minder

vervoer over zee werd erg gevaarlijk (onbeperkte duikbotenoorlog)

Distributie

Er ontstonden steeds meer tekorten in Nederland

Om alles zo eerlijk mogelijk te verdelen werden er bonkaarten uitgedeeld