Hoofdstuk 10. Je verandert - Paragraaf 10.1 Opgroeien

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 2

Mens en Natuur 

2KB

Schooljaar 22-23

Jacob Wakker

Voorstellen

Naam:          Meneer Wakker  (WAJ)
Vakken:            M&N , Biologie en LO
Mail:              [e-mail]
Geboren:                           10-01-98 Urk

Waar zat ik op school?         CZ , Emelwerda,

 Calo Zwolle , NHL Stenden Leeuwarden        
Hobby's:                Voetbal en muziek

Voorstelrondje

Je naam  ?

Je hobby wat doe je graag?

Wat wil je worden? 

Hoe was jullie vakantie? Wat heb je allemaal gedaan?

Wat verwachten jullie
van meneer Wakker?

Wat verwacht ik van jullie?

• Spullen voor elkaar (etui met pen, potlood, gum en kleurtjes, liniaal)

• Iets vergeten? Zeg dat aan het begin van de les.

• Als iemand aan het woord is luister je.

• Aantekeningen maken is slim.

De methode

Hoe werken wij bij biologie?

• We werken vanuit ons Flexboek. (werkboek en tekstboek samengevoegd).

• We kijken ons werk na via ons digitale flexboek. (Inloggen en ELO aanklikken)

• Veel ondersteunend materiaal bij het digitale flexboek. Neem dus oordopjes mee.

Lesdoel vandaag

- Je leert hoe je groeit;

- Je leert hoe je verandert tijdens je leven.

Levensfasen

Levensfasen zijn perioden in een mensenleven waarin je lichamelijk en geestelijk verandert.

De levensfasen zijn: 

- Baby (0-1,5 jaar)

- Peuter (1,5-4 jaar)

- Kleuter (4-6 jaar)

- Kind (6-12 jaar)

- Puber (12-17 jaar)

- Jongvolwassene (17-21 jaar)

- Volwassene (21-60 jaar) 

- Oudere (60 jaar en ouder)

2 soorten verandering

Lichamelijke ontwikkeling:

verandering van je lichaam en daarmee verandering van wat je kunt

Geestelijke ontwikkeling: 

verandering van je hersenen en daarmee verandering van je denken

Waardoor verander je?

• Je lichaam verandert door hormonen

• Hormonen zijn regelstoffen die berichten doorgeven.

• Een hormoon kun je dus zien als een postbode die informatie door geeft.

• Een groei hormoon geeft bijvoorbeeld door dat je moet groeien.

Waardoor verander je?

Hormonen worden gemaakt door hormoonklieren.

vb. Een speekselklier maakt speeksel een hormoonklier maakt hormonen.
 
De belangrijkste is de hypofyse.

Hier worden bijna alle hormonen aangemaakt. 

Hoe verplaatsen hormonen zich?

Hypofyse geeft hormonen af aan het bloed

Hormonen gaan naar alle organen, maar werken alleen op de plek waar het nodig is

Tijdlijn van je leven

Aan het werk

Paragraaf 10.1 Opgroeien

Maken opdracht 1 t/m 10 

BEN JE KLAAR?

Het werk nakijken via het digitale flexboek.

Hoe groei je?

Cellen in organen gaan zich delen

Dat heet celdeling

Daarna gaan de cellen groeien

Dat heet celgroei

Celdeling en celgroei wordt geregeld door het groeihormoon

Groeispurt

In de puberteit worden er veel groeihormonen aangemaakt.

Daardoor groei je een tijdje sneller --> groeispurt

Groeischijven 

In de uiteinden van lange botten zitten groeischijven van kraakbeen. 

In de groeischijven delen de cellen zich, waardoor de botten langer worden.

Mannen vs. Vrouwen

Mannen zijn langer dan vrouwen, doordat:

1. De groeispurt bij jongens later begint. 
2. De groei tijdens de groeispurt sneller gaat. 
3. De groeispurt langer duurt.

Groeien = Het langer en zwaarder worden van een organisme.

Ontwikkeling = Verandering in de bouw van een organisme.

Wat is NIET een voorbeeld van lichamelijke ontwikkeling?

1. Dingen vast kunnen pakken
2. Sterkere spieren krijgen
3. Leren praten
4. Kunnen lopen

Hypofyse

Hormoon

Hormoon

Bloed

Stel je hebt 1 cel. Deze cel deelt zich elke 10 minuten. Hoeveel cellen heb je dan na 1 uur?

Heb jij de groeispurt al gehad?

1. Ja
2. Nee
3. Ik zit er nu middenin

Baby

Peuter

Kleuter

(school)kind

Puber

Jongvolwassene

Volwassene

Oudere

Vertel in je eigen woorden wat er gebeurt in de afbeelding hieronder (bron 5 blz 13)

Hoe groei je?

Cellen in organen gaan zich delen

Dat heet celdeling

Daarna gaan de cellen groeien

Dat heet celgroei

Celdeling en celgroei wordt geregeld door het groeihormoon

Wat is ontwikkeling?

1. Het groter en zwaarder worden van een organisme
2. Een groeispurt
3. Een vlinder
4. Verandering in de bouw van een organisme

Hoort het bij lichamelijke of geestelijke ontwikkeling?

De baby herkent zijn oma.

1. geestelijk
2. lichamelijk

Veranderingen in de bouw van een organisme noem je:

1. kieming
2. ontwikkeling
3. aanpassing
4. wijziging

Wat is jouw volgende levensfase?

1. kind
2. adolescent
3. puber

In welke levensfase leer je lezen, schrijven en rekenen?

1. peuter
2. kleuter
3. schoolkind
4. puber

Wat hoort bij geestelijke ontwikkeling?

1. gevoelsleven
2. groeien
3. levenscyclus
4. metamorfose

Wat vind je (nog) lastig?
Waar wil je extra uitleg over?

Aan het werk

Hoofdstuk 10. Je verandert

Paragraaf 10.1 Opgroeien

Maken opdracht 1 t/m 17 (blz. 9 t/m 15)

BEN JE KLAAR?

Samenvatten paragraaf 10.1of www.biologiepagina.nl 

(maak een begrippenlijstje of ga oefenen)