Hoofdstuk 11 - Verzorgingsstaat

Werk
Basis: hoofdstuk 10
'De Verzorgingsstaat'

Kader: hoofdstuk 8
'De Verzorgingsstaat'
1 / 38
next
Slide 1: Slide
MaatschappijkundeMiddelbare schoolvmbo b, kLeerjaar 3

This lesson contains 38 slides, with interactive quizzes, text slides and 4 videos.

Items in this lesson

Werk
Basis: hoofdstuk 10
'De Verzorgingsstaat'

Kader: hoofdstuk 8
'De Verzorgingsstaat'

Slide 1 - Slide

Leerdoelen
- Ik kan uitleggen wat een verzorgingsstaat is

- Ik kan uitleggen op welke drie pijlers de verzorgingsstaat is gebaseerd

- Ik kan de drie eerste sociale wetten noemen

- Ik kan uitleggen wat sociale zekerheid is

Slide 2 - Slide

Slide 3 - Slide

Slide 4 - Slide

Verzorgingsstaat

De overheid bemoeit zich actief met de welvaart en het welzijn van haar inwoners.

Welvaart: inkomen & de mate waarin we onze behoeften kunnen vervullen

Welzijn: in hoeverre we ons geestelijk en lichamelijk goed voelen

Slide 5 - Slide

Hoofdrolspelers verzorgingsstaat

Burgers
+
Overheid
+
Werkgeversorganisaties & Werknemersorganisaties 

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Video

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Video

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Slide

Maken
Kader (H8)
1 t/m 4 en 13

Slide 13 - Slide

Leerdoelen
- Ik kan de vier taken van de overheid in een verzorgingsstaat benoemen en uitleggen
- Uitleggen met voorbeelden hoe sociale verzekeringen werken

- Uitleggen met voorbeelden hoe volksverzekeringen werken

- Uitleggen wat sociale voorzieningen zijn

Slide 14 - Slide


Grootste rol voor de overheid: 

  • Burgers beschermen tegen verlies van inkomen (sociale zekerheid)
  • Welzijnsvoorzieningen (gezondheidszorg, onderwijs, huisvesting)
  • Verschillen arm en rijk verkleinen
  • Bevorderen werkgelegenheid 

Slide 15 - Slide

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Video

Sociale rechtsstaat
Mensen moeten gelijke kansen hebben om een menswaardig bestaan te leiden en zichzelf te kunnen ontwikkelen.

Gewaarborgd in de grondwet door sociale grondrechten

Slide 18 - Slide

De sociale verzekeringen
Sociale verzekeringen zorgen ervoor dat je geld krijgt als je je baan kwijtraakt of ziek wordt. Er zijn twee soorten sociale verzekeringen:

1 Werknemersverzekeringen: dit zijn verzekeringen voor alle mensen die ergens werken. De premie (geld dat je elke maand betaalt aan de verzekering) wordt ingehouden van je loon. De bekendste werknemersverzekering is de WW. De WW is er als je werkloos wordt.

2 Volksverzekeringen: dit zijn verzekeringen die voor alle inwoners van NL gelden, ook als je geen werk hebt. De bekendste is de AOW (Algemene Ouderdomswet) en de kinderbijslag.

Slide 19 - Slide

De zorgverzekering
Iedereen is verplicht een zorgverzekering af te sluiten. Een zorgverzekering is een verzekering tegen ziektekosten. Je mag zelf bepalen waarvoor je je laat verzekeren. Als je dan medische kosten hebt, betaalt de verzekering een deel van de kosten. Een klein gedeelte moet je altijd zelf betalen (eigen risico).

Slide 20 - Slide

De sociale voorzieningen
Er zijn mensen in Nederland die geen aanspraak maken op de sociale verzekeringen. Vluchtelingen en mensen die niet werken bijvoorbeeld. Zij kunnen een minimuminkomen krijgen uit de algemene bijstand. Dit is een uitkering voor iedereen die legaal in NL woont en geen andere inkomsten heeft. De bijstand betekent een laag inkomen en zelden genoeg om van te leven.
Ook zijn zorgtoeslag en huurtoeslag een onderdeel van de sociale voorzieningen.


Slide 21 - Slide

Slide 22 - Video

AOW
zorgverzekering
WW
bijstand
Jelle zit al een tijdje zonder werk. Hij heeft geen recht op WW.
Kristel had een leuke baan, maar werd ontslagen omdat er te weinig werk is.
Bert werkt al een tijd niet meer en wordt over een week 67 jaar.
Yusuf heeft een ongeluk met zijn fiets gehad en moet geopereerd worden aan zijn knie.

Slide 23 - Drag question

Is een bijstandsuitkering een sociale verzekering of een sociale voorziening?

Slide 24 - Open question

De Algemene Ouderdomswet (AOW) en de Kinderbijslagwet (AKW) zijn voorbeelden van:
A
werknemers-verzekeringen.
B
volksverzekeringen.
C
sociale voorzieningen
D
bijzondere bijstand

Slide 25 - Quiz

Wat is een verzorgingsstaat?

A
Een land waar genoeg ziekenhuizen beschikbaar zijn voor de burgers.
B
Een land waar genoeg ziekenhuizen beschikbaar zijn voor de burgers.
C
Het overzicht van de kosten van alle uitkeringen voor werkenden en niet-werkenden
D
Een land waar de overheid de burgers helpt als dat nodig is.

Slide 26 - Quiz

Is de AOW een werknemersverzekering of een volksverzekering?

Slide 27 - Open question

Wat is GEEN taak van de overheid in de verzorgingsstaat?
A
Zorgen voor meer en betere wegen
B
Zorgen voor sociale zekerheid
C
Zorgen voor meer banen
D
Zorgen dat de inkomensverschillen niet te groot zijn.

Slide 28 - Quiz

Iedereen heeft recht op WW
A
Waar
B
Niet waar

Slide 29 - Quiz

Maken
Basis (H11): 1 t/m 8

Kader (H8): 5 t/m 8, 14 t/m 20

Slide 30 - Slide

Leerdoelen
- Ik kan drie zaken benoemen waardoor de verzorgingsstaat uiteindelijk te duur werd

- Ik kan drie oplossingen benoemen waardoor de verzorgingsstaat betaalbaar blijft

- Ik kan drie voorbeelden benoemen waardoor er meer werkgelegenheid komt

- Ik kan van de liberalen, sociaaldemocraten en christendemocraten uitleggen hoe zij over de verzorgingsstaat denken

Slide 31 - Slide

Problemen van de verzorgingsstaat
De verzorgingsstaat maakte een einde aan de ergste armoede in Nederland. Maar eind jaren 90 bleek dat de verzorgingsstaat te duur was.
Waarom is de verzorgingsstaat te duur geworden?
Dit komt door de hoeveelheid uitkering, de afhankelijkheid van de uitkeringen en misbruik. Op de volgende slides wordt dit uitgelegd.

Slide 32 - Slide

Te veel uitkeringen
- Meer mensen werden werkloos.
- Er kwamen meer oudere mensen. Door deze vergrijzing hadden meer mensen recht op een AOW-uitkering.

Slide 33 - Slide

Afhankelijkheid duurt te lang
Uitkeringen voor werkloosheid zijn eigenlijk voor korte tijd bedoelt. Toch is er een grote groep langdurig werklozen die hoogstwaarschijnlijk nooit een baan zullen krijgen of kunnen behouden.

Slide 34 - Slide

Misbruik
Sommige mensen maken misbruik van de sociale voorzieningen. Zij zeggen bijvoorbeeld dat zij ziek zijn en niet kunnen werken, terwijl dit niet waar is. 
Andere mensen met een uitkering werken zwart. 
Misbruik van sociale voorzieningen noemen we uitkeringsfraude en is strafbaar.

Slide 35 - Slide

Wat kan de overheid doen?
- Bezuinigen op uitkeringen
- Meer controle om uitkeringsfraude te bestrijden
- Meer werkgelegenheid door:
* bedrijven subsidie (geld) geven als ze mensen aannemen
* belasting op arbeid voor bedrijven verlagen
* Werkervaring/stageplekken
* Omscholing
* investeren in bijvoorbeeld nieuwe wegen

Slide 36 - Slide

Hoe denkt de politiek over de verzorgingsstaat? 
- De liberalen (VVD, D66, Forum voor Democratie)
Overheid moet zo weinig mogelijk bemoeien met de economie. Burgers hebben een eigen verantwoordelijkheid! 

- De sociaaldemocraten (PvdA, SP, GroenLinks)
Overheid moet veel helpen en invloed hebben. Zwakkeren moeten geholpen worden!! 

- De Christendemocraten (CDA, ChristenUnie, SGP)
Overheid moet een aanvullende rol hebben in de verzorgingsstaat. Mensen moeten élkaar helpen eerst. 

Slide 37 - Slide

Maken
Basis (H11): 9, 10 
Begrippen en samenvatting

Kader (H8): 9 t/m 12, 21, 22, 23
Begrippen en samenvatting

Slide 38 - Slide