10.2 Na de Sovjet-Unie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

 Na de Sovjet-Unie

paragraaf 10.2 

Leerdoelen

aan het eind van de les:

• weet je wat de economische situatie was in Rusland in de jaren 90 en hoe Poetin hierdoor aan de macht kon komen 
• Kun je verklaren waarom na het uiteenvallen van Joegoslavië in de jaren 90 in Bosnië een genocide heeft kunnen plaatsvinden 
• weet je welke rol Nederland speelde in de val van Srebrenica 
• kun je uitleggen waarom Poetin in 2014 de Krim bezet in Oekraïne 

Rusland

• 1991: uiteenvallen Sovjet-Unie
• Rusland en Oost-Europese landen worden versneld geliberaliseerd 
• Gevolg: komst westerse bedrijven zorgt voor "wilde westen kapitalisme" 
• Gevolg: groeiende welvaartskloof
• Jaren '90 in Rusland worden gekenmerkt door economische problemen
• Afscheid van dictatuur heeft niets opgeleverd --> opkomst Vladimir Poetin

Europa

• In 1950 idee voor Europese samenwerking
• Doel: oorlog voorkomen
• Dus: regionale en economische integratie
• 1951: oprichting Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS)
• 1957: Europese Economische Gemeenschap

Groei

• 1992: Verdrag van Maastricht
  --> oprichting  EU:
• 1. Grotere bevoegdheden parlement
• 2. Vrij verkeer van goederen, diensten en personen
• 3. 2002: Invoering gemeenschappelijk munt Euro
• Na einde Koude Oorlog snelle groei richting Oost-Europa

Spanningen in Europa

• tijdens Koude Oorlog verschillende 'veelvolkerenstaten' : Tsjechoslowakije, Joegoslavië
• Joegoslavië onder leiding van Tito: weinig spanning, maar na zijn overleiden in 1980 veel spanning tussen volkeren 

Burgeroorlog

• na de Koude Oorlog riepen verschillende staten de onafhankelijkheid uit 

• Bosnië: verschillende etnische groepen (Bosnische Moslims, meerderheid & Bosnische Serviërs, minderheid)

• Bosnië wilde onafhankelijkheid uitroepen, Bosnische Serven waren hieroptegen -> burgeroorlog 

Srebrenica

• burgeroorlog in Bosnië
• Bosnische Serven in meerderheid met steun van Servië: moslims niet veilig
•  Moslims geëvacueerd naar gebied Srebrenica -> NL leger moet zorgen voor veiligheid, maar mogen geen geweld gebruiken
• Serven nemen alle moslimmannen mee -> genocide
• zo'n 8000 moslims vermoord en in massagraven 

https://schooltv.nl/video-item/nieuwsuur-in-de-klas-de-val-van-srebrenica 

Rusland

• Na Koude Oorlog: Sovjet-Unie uit elkaar en invloed over Oost-Europa kwijt
• Situatie in Rusland slecht: economisch zwak
• in 2000 Poetin aan de macht: herstelt economie + leger, maar democratie verdwijnt 

NAVO & Oekraïne

• na Koude Oorlog houdt Warschaupact op met bestaan, NAVO blijft 
• veel Oost-Europese landen worden hier lid van, tot woede van Poetin 
•  veel Oekraïners willen aansluiting bij NAVO & EU, maar minderheid (Oekraïense Russen) zijn hierop tegen
• Poetin bezet de Krim in 2014 (Oekraïens schiereiland)
• NAVO kan niet ingrijpen 

https://schooltv.nl/video-item/hoe-poetin-de-wereld-ziet-spanningen-tussen-rusland-en-het-westen

Nadat een aantal landen ervoor kiezen om zich los te maken van Joegoslavië, breekt er in Bosnië-Herzegovina een burgeroorlog uit. Tussen welke twee groepen gaat deze oorlog?

1. Bosnische moslims en Bosnische Serven
2. Bosnische Serven en Bosnische Kroaten
3. Bosnische moslims en Bosnische Kroaten

Welke rol speelden de Nederlandse Dutchbat-soldaten?

1. Zij kwamen met zwaar geschut om de Bosniërs te beschermen.
2. Zij kwamen om de vrede te bewaren maar stonden machteloos tegen over de Serviërs.
3. Zij kregen hulp van de VN om de Serviërs te verslaan.
4. Zij kregen hulp van de Serviërs om tegen de Bosniërs te vechten.

Waarom annexeert Poetin de Krim?

1. De haven is strategisch belangrijk.
2. Er wonen veel Russisch sprekende mensen.
3. Poetin is gek.
4. De Zwarte Zee-vloot ligt daar.

Waarom viel Rusland Oekraïne binnen?

1. Putin wilde meer grondgebied hebben.
2. Het was een mislukte militaire oefening.
3. Putin vond dat Oekraïne teveel met EU op trok.
4. Voor grondstoffen.

Waarom is het voor veel inwoners van de Krim logisch dat het schiereiland bij Rusland hoort?

1. Er zitten veel grondstoffen in de bodem, de Russen kunnen die het beste uit de bodem halen.
2. Door de russificatie van de Krim spreekt niemand er meer Oekraïens.
3. Er zijn grote culturele verschillen tussen het christelijke schiereiland de Krim en de islamitische Oekraïne.
4. Er wonen veel Russen en de russificatie ging er ver zodat veel mensen het Russisch nog beheersen.

Hoe is de oorlog in Oekraïne gekoppeld aan de Koude Oorlog?

1. Beide zijn het gevolg van spanningen tussen het Westen en Rusland
2. De oorlog in Oekraïne heeft geleid tot een vermindering van spanningen tussen het Westen en Rusland
3. Er is geen enkele relatie tussen de twee
4. De oorlog in Oekraïne is een voortzetting van de Koude Oorlog