5.3: Reformatie (havo)

5.3 Reformatie
1 / 40
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4-6

This lesson contains 40 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

5.3 Reformatie

Slide 1 - Slide

1500-1600 Vroeg moderne tijd
  • Wat? Reformatie = hervorming van de kerk
  • Wanneer? 1517
  • Wie? Maarten Luther
  • Johannes Calvijn

Slide 2 - Slide

Paragraaf 5.3
Kenmerkend aspect:

De protestantse reformatie die splitsing van de christelijke Kerk in West-Europa tot gevolg had. 

Slide 3 - Slide

Opbouw vanaf tijdvak 5
(§5.1) Renaissance
(§5.3) Reformatie

leidt tot:
(§5.4) Opstand

Slide 4 - Slide

Aan het eind van de les weet je:
-Welke kritiek er was op de Katholieke kerk
-Hoe dit leidde tot splitsing van de kerk
- hoe het protestantisme werd verspreid
-welke strijd er ontstond tussen katholieken en protestanten
-Het verschil tussen Luther en Calvij

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Lezen
Lees "Kritiek op de Katholieke kerk" en Splitsing van de kerk" 

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Slide

De pest in Europa
  • In 1347 komt de pest aan in Europa: via de Krim naar Italië
  • Via de handel verspreidt de ziekte zich razendsnel door Europa
  • De viezigheid en het ongedierte in de middeleeuwse steden helpen ook mee in het ontstaan van de grote pestepidemie van 1347 tot 1351
  • Uiteindelijk sterft 1/3 van de Europese bevolking, ongeveer 20 miljoen mensen.
De pest door de ogen van schilder Pieter Brueghel de Oude (1562). Voor veel mensen moet de pest zo zijn ervaren: overal dode mensen en complete steden die zijn verlaten.

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Slide

Wie was er schuldig aan deze rampen?

Slide 12 - Open question

Wat kon je doen volgens de Katholieke kerk om in de hemel te komen?

Slide 13 - Open question

Aflaten
Als je een aflaat kocht werd daarmee je zonde vergeven.

Slide 14 - Slide

Slide 15 - Slide

Slide 16 - Slide

Boekdrukkunst
Dankzij de uitvinding van de boekdrukkunst konden snel boeken worden gemaakt en daardoor konden de ideeën van filosofen snel door Europa verspreiden.

Slide 17 - Slide

Hervormer

Slide 18 - Slide

Groei van kritiek op de kerk
In de middeleeuwen was de kerk erg machtig en rijk geworden. Dit paste volgens sommige mensen niet goed binnen het geloof. De kritiek op de kerk nam toe. Ook hadden humanisten de bronnen uit de oudheid bestudeerd. Zij ontdekten allerlei fouten in de bijbelvertaling. 

Slide 19 - Slide

Erasmus
- Erasmus was een humanist: iemand die de klassieke literatuur en cultuur bestudeerde.

- Erasmus vertaalde de Bijbel van het Grieks naar het Latijn. Hij ontdekte veel fouten in de oude versie. 

- Erasmus was een van de eerste personen die kritiek had op personen uit de katholieke kerk.

Slide 20 - Slide

Kritiek op de kerk
Boek Lof der Zotheid geschreven door Erasmus
--> bespotting misstanden in de katholieke kerk 
De katholieke kerk zou teveel afwijken van het christendom.

Kritiek werd massaal verspreid door de boekdrukkunst.

Slide 21 - Slide

Verschillen Luther en Erasmus
  1. Luther is een Duitser, Erasmus is een Nederlander
  2. Luther wil de kerk helemaal veranderen, Erasmus wil binnen de kerk hervormen 

Slide 22 - Slide

Noem drie punten van kritiek die Luther had op de kerk

Slide 23 - Open question

Luther
De paus en de keizer waren niet zo blij met Luther: hij vormde een bedreiging voor het geloof en de eenheid binnen het rijk! Toen hij zijn ideeën niet terug wilde nemen, werd hij uit de kerk gegooid en vogelvrij verklaard. Iedereen mocht hem ongestraft doden. Zijn volgelingen besloten dat het tijd werd om een nieuwe kerk te stichten.

Slide 24 - Slide

Video
Bekijk het filmpje op de volgende slide en beantwoord daarna de vragen

Slide 25 - Slide

Slide 26 - Video

Maarten Luther 
Ik had besloten niet meer over of tegen de joden te schrijven. Maar nadat ik gemerkt had dat deze miserabele en vervloekte mensen niet ophouden ons, dat wil zeggen Christenen, te verleiden, heb ik dit boekje geschreven, zodat ik me kan scharen onder diegenen die weerstand bieden tegen die giftige activiteiten van joden, en die Christenen gewaarschuwd hebben voor hen op hun hoede te zijn. Ik zou niet hebben kunnen geloven dat een Christen door de joden kon worden beetgenomen om te geloven dat hun verstoting en ellende niet aan hen zelf te wijten was. Echter, de duivel is de god van de wereld, en waar Gods woord afwezig is heeft hij het gemakkelijk, niet alleen bij de zwakken maar ook bij de sterken. Moge God ons helpen. Amen.'”

Slide 27 - Slide

Ontstaan protestantisme
Hoewel het dus niet de bedoeling was, leidde de kritiek van Luther tot de stichting van een nieuwe stroming binnen het christendom: het protestantisme. Aanhangers wilden terug naar de kern van het geloof: het woord van God.  Daarom moesten mensen zelf de Bijbel kunnen lezen, in hun eigen taal. Priesters had je hier niet meer voor nodig. Ook moesten kerken sober zijn. Al die beelden leidden alleen maar af en waren dus overbodig. 

Slide 28 - Slide

Leg uit waar de naam protestantisme vandaan komt?

Slide 29 - Open question

Worms
  • Rijksdag met Karel V
  • Luther geëxcommuniceerd
  • Hij duikt onder er werkt aan de vertaling van het Nieuwe Testament in Duits

Slide 30 - Slide

Opgave 7 bladzijde 83
Maak een foto

Slide 31 - Open question

Calvijn & Luther
Calvijn
Luther

Slide 32 - Slide

Luther kenmerken

-

-

-
Calvijn kenmerken

-

-

-

Slide 33 - Slide

Luther
Calvijn

Slide 34 - Slide

Prédestinatieleer van Calvijn

Slide 35 - Slide

Maak opdracht 9 bladzijde 83 en upload een foto

Slide 36 - Open question

Church of England
Paus niet het hoofd van de kerk, maar de Engelse vorst
- kloosters verboden, celibaat afgeschaft, bijbel in het Engels vertaald
-Leer van de kerk bleef hetzelfde

Henry VIII &
Anna Boleyn

Slide 37 - Slide

Karel V
  • 1515 Landsheer Nederlanden
  • 1521 Rijksdag van Worms
  • Karel V voert oorlog tegen Lutherse
  • vorsten
  • 1555 Vrede van Augsburg
  • "Wiens gebied diens godsdienst"

Slide 38 - Slide

Maak opdracht 13

Slide 39 - Open question

Huiswerk
Maak opdracht 6 en opdracht 23 en 24 van de Verdieping

Slide 40 - Slide