BSR 28/1 2Aha Grammatica ZD 7 Bijv. bep en zinsdeelstukken

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 2

• Lees de theorie op blz. 218.
• Log alvast in op LessonUp.
• Maak de startopdracht.
• Klaar? Begin aan paragraaf 7.

§7: Bijvoeglijke bepaling (havo)
en zinsdeelstukken (vwo)

Startopdracht:

2AHA

GRAMMATICA

ZINSDELEN

havo

Noteer van de volgende zinnen de bijvoeglijke bepalingen. Geef van elke bijvoeglijke bepaling aan bij welke kern de bepaling hoort.

* Wil jij ook graag de allernieuwste smartphone?

* Hippe kleding speelt voor veel mensen een belangrijke rol.

vwo

Noteer van onderstaande zinnen de bijvoeglijke bepalingen en geef aan bij welke kern deze horen.

* Sinterklaas was rond het jaar 300 bisschop van Myra.

* Volgens een legende heeft hij drie dochters van een edelman een bruidsschat bezorgd.

• Hoofddoel: Je kunt uitleggen wat een bijvoeglijke bepaling is.
• Plusdoel: Je kunt een bijvoeglijke bepaling herkennen in een zin.

Lesdoelen

In deze les gaan we:

• De startopdracht bespreken;
• de uitleg behandelen van paragraaf 7;
• checkmoment;
• opdrachten paragraaf 7 maken;
• de studiewijzer bijwerken en aanvullen.

* Sinterklaas was rond het jaar 300 bisschop van Myra.

Bijv.bep = van Myra -> bisschop

* Volgens een legende heeft hij drie dochters van een edelman een bruidsschat bezorgd.

Bijv.bep = van een edelman -> drie dochters

Havo:.

* Wil jij ook graag de allernieuwste smartphone?

Bijv.bep = allernieuwste -> smartphone

* Hippe kleding speelt voor veel mensen een belangrijke rol.

Bijv.bep  = hippe -> kleding

Bijv.bep = belangrijke -> rol

Vwo:.

Hoe ging de startopdracht?

😒🙁😐🙂😃

Kies wg of ng en noteer het op de juiste manier.

De Sumatraanse tijger is mogelijk binnen tien jaar al een uitgestorven diersoort.

Kies wg of ng en noteer het op de juiste manier.

Gisteravond heb ik een glas laten vallen.

Kies wg of ng en noteer het op de juiste manier.

Die jongen bleek een hele goede bokser.

Bijvoeglijke bepaling

Een bijvoeglijke bepaling (bijv. bep) geeft binnen een zinsdeel extra informatie over de kern van dat zinsdeel. Die kern is een zelfstandig naamwoord (mens, dier of ding) of een voornaamwoord (wie). Voorbeeld:

De oude, succesvolle schrijver ontving na zijn boek een grote prijs. 

Bijvoeglijke bepaling

Een bijvoeglijke bepaling kan voor of achter het zelfstandig naamwoord (de kern) staan. Er kunnen ook meer bijvoeglijke bepalingen bij één kern staan. Kijk maar:

• Sommige stoere jongens in deze klas lopen graag in een oud trainingspak.

Zo vind je de bijvoeglijke bepaling

1) Zet streepjes tussen de zinsdelen.

2) Zoek van elk zinsdeel dat uit meerdere woorden bestaat, het belangrijkste woord (de kern) en bepaal de woordsoort.

3) Als de kern van een zelfstandig naamwoord een voornaamwoord is, noteer dan de woorden die extra informatie geven over de kern:

bijv. bep = stoere -> jongens

bijv bep = in deze klas -> jongens

bijv bep = oud -> trainingspak

''Ik weet wel hoe ik bijvoeglijke bepalingen kan vinden.''
1 = (nog) niet 10 = dat komt wel goed

110

Uitlegvideo

1. Een groene tuin zou beloond moeten worden.

2. Een safaripark in Hangzhou verzweeg wekenlang een ontsnapping van drie luipaarden.

3. Door de handige deurbel is de deurcommunicatie in korte tijd een trend geworden.

4. De snelle buitenspeler rende in korte tijd vijf spelers voorbij.

In je schrift: 

Noteer van de zinnen de bijv. bep op de juiste manier.

VWO: Ondergeschikte bijwoordelijke bepaling

De ondergeschikte bijwoordelijke bepaling (obwb) is een aanvulling bij een ander woord dan een zelfstandig naamwoord.

• Een ondergeschikte bijwoordelijke bepaling kan zelf ook een ondergeschikte bijwoordelijke bepaling krijgen. 
• Een ondergeschikte bijwoordelijke bepaling kan onderdeel zijn van een bijvoeglijke bepaling.

VWO: Bijstelling

• Een speciaal soort bijvoeglijke bepaling is de bijstelling.

Een bijstelling...

1. is altijd een bijvoeglijke nabepaling.
2. staat altijd tussen komma's.
3. verwijst niet alleen naar een zn, maar heeft ook zelf een zn als kernwoord.

Mijn bejaarde grootouders kochten een geweldig mooie bungalow.

''Bejaarde'' is een ...

1. Bijvoeglijke bepaling
2. Ondergeschikte bijwoordelijke bepaling
3. Geen van beide

Als ik de stad in ga, vind ik het leuk om te lunchen in een simpel kroegje.
''Simpel'' is een ...

1. bijvoeglijke bepaling
2. ondergeschikte bijwoordelijke bepaling
3. bijstelling

De burgemeester van Amsterdam, Femke Halsema, was vroeger lijsttrekster van GroenLinks.

''Femke Halsema'' is een ...

1. bijvoeglijke bepaling
2. ondergeschikte bijwoordelijke bepaling
3. bijstelling

Ik vond het boek erg spannend.

''Erg'' is een ...

1. bijvoeglijke bepaling
2. ondergeschikte bijwoordelijke bepaling
3. bijstelling

Mijn tante zorgt voor de kat van de buren.

''Mijn'' en ''van de buren'' zijn ...

1. bijvoeglijke bepalingen
2. ondergeschikte bijwoordelijke bepalingen
3. bijstellingen

Aan het werk

Wat?	Cursus 5, paragraaf 7 Havo: Opdracht 1 t/m 4. Vwo: Opdracht 1 t/m 5. In je online boek (Magister -> leermiddelen).
Hoe?	Keuze: zelfstandig of in tweetallen.
Hulp	De 4 B's en het oogje.
Tijd	Timer.
Klaar?	Keuze 1: Verder oefenen in de online trainer. Keuze 2: Verder oefenen in het online boek. Keuze 3: Eigen keuze, namelijk ...

Hulp

uitlegwebsite

Trainer

• Hoofddoel: Je kunt uitleggen wat een bijvoeglijke bepaling is.
• Plusdoel: Je kunt een bijvoeglijke bepaling herkennen in een zin.

Lesdoelen

Havo: Leg in eigen woorden uit wat een bijvoeglijke bepaling is. Gebruik in je uitleg een voorbeeld.
Vwo: Leg het verschil uit tussen een bijvoeglijke bepaling en een bijstelling. Gebruik in je uitleg een voorbeeld.

Noteer de bijvoeglijke bepaling op de juiste manier.

Hij kijkt met ingehouden adem naar wat hij ziet gebeuren.

Noteer de bijvoeglijke bepaling op de juiste manier.

Uit de servieskast pakt hij een vaas van porselein.

Noteer de bijvoeglijke bepalingen op de juiste manier.

Ik geef het slechte nieuws wel door aan Iris uit de derde klas.

Hoe ging dit 'nieuwe' zinsdeel je af?

Zet deze emoji ook in je studiewijzer bij paragraaf 5.

😒🙁😐🙂😃