4.1 Van oorlog naar oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Van oorlog naar oorlog

Hoe kwam het
tot een oorlog?

Wat kun je straks uitleggen?

Deelvraag: Welke oorzaken had de Eerste Wereldoorlog?

• Wat is het verschil tussen een oorzaak en een aanleiding?
• Welke landen deden mee aan de Eerste Wereldoorlog en waarom?
• Hoe begon de Eerste Wereldoorlog?

Oorzaak 1: Nationalisme

Nationalisme is trots zijn op je eigen volk en land.

Nationalisme kan ook extreem worden: óns land is het beste land, andere landen zijn minder.

Wraak

Nationalistische gevoelens kunnen ook voort komen uit wraak. Zo wilden vele Fransen wraak nemen op de Duitsers omdat ze de oorlog van 1870-1871 hadden verloren en Elzas-Lotharingen moesten afstaan aan Duitsland.

Oorzaak 2:
Modern Imperialisme

Hiermee wordt bedoeld dat West-Europese landen uit waren op het uitbreiden van het koloniale bezit.

'Modern' slaat op het feit dat deze ontwikkeling zich vanaf de 2e helft van de 19e eeuw voordeed.

Oorzaak 3: Bondgenootschappen

Het nationalisme zorgde voor spanningen. Landen wilden meer macht maar waren ook bang voor elkaar, Daarom gingen ze bondgenoten zoeken.

Nog voor WO I hadden Frankrijk, Engeland en Rusland de 'Triple Entente' gesloten. Zij zouden tijdens WO I de Geallieerden worden genoemd.

De Duitsers hadden zich met Oostenrijk-Hongarije en Italië verenigd in de 'Driebond' (Centralen). 

Oorzaak 4: Militarisme

Militairen stonden in hoog aanzien:

• Militaire waarden als je opofferen, vaderlandsliefde, eer en steun aan de keizer/koning speelden een grote rol;
  
• De militaire uitgaven van de landen bedroegen vaak meer dan de helft van het nationale inkomen;
  
• Regeringen waren vaak in handen van de militairen. 
  

Destroy this mad brute

Er werd propaganda gemaakt zoals deze poster, om andere landen in een kwaad daglicht te stellen en oorlog te verheerlijken.

Oorzaak 5: Wapenwedloop​

​

Strijd tussen landen om wie de meeste en krachtigste wapens heeft​

Opdrachten maken

Blz. 67 opdracht 1 t/m 4 

Weet je nog?

Deelvraag: Welke oorzaken had de Eerste Wereldoorlog?

• Wat is het verschil tussen een oorzaak en een aanleiding?
• Welke landen deden mee aan de Eerste Wereldoorlog en waarom?
• Hoe begon de Eerste Wereldoorlog?

Hoe kwam het tot een oorlog?

Je hebt vijf oorzaken en één aanleiding.

De oorzaken van WO1 zijn:

- Nationalisme (trots op je land, wij zijn beter)

- Koloniën (bijna soort wedstrijd: wie heeft er de meeste)

- Bondgenootschappen (samen sterk, jouw vijand is mijn vijand)

- Militarisme (geweld is goed, soldaten zijn stoer, oorlog is leuk)

- Wapenwedloop (wie heeft de beste wapens)

Hoe kwam het tot een oorlog?

Je hebt vijf oorzaken en één aanleiding.
De aanleiding is de druppel die de emmer doet overlopen.

Er waren al heel veel spanningen...
En toen werd de moord op Franz Ferdinand
gepleegd door Gavrillo Princip.

Dat was het startschot van WO1.

De druppel die de emmer doet overlopen, 1914

De oorlog begint

• Op 1 augustus 1914 valt de Duitse keizer aan.
• Frankrijk moest in 6 weken verslagen worden. 
  
   Maar je wilt natuurlijk liever niet op twee fronten vechten...
  (er was een plan)
  
  
• Duitsland gaat door neutraal gebied België en Luxemburg:  schandaal!
• Engeland schiet de Fransen die naar het noorden getrokken waren te hulp.

Opdrachten nakijken

Blz. 67 opdracht 1 t/m 4 

Opdrachten nakijken

Blz. 67 opdracht 1 t/m 4. 
Kijk zelf je opdrachten na.

Klaar met nakijken binnen
10 minuten!

Loopgraven 

• De wapens zijn zo krachtig geworden, dat vechten op een open veld zelfmoord zou zijn

• Loopgraven zorgen voor meer beschutting

• In totaal wordt er aan het Westfront 40.000km aan loopgraven aangelegd

Loopgraven

• De loopgraven zijn gegraven in een zig-zag-vorm: hiermee voorkom je dat een inslag van een granaat (nog meer) slachtoffers kan maken

• Om aanvallen moeilijker te maken wordt gebruik gemaakt van mijoenen kilometers prikkeldraad

• Loopgraven worden uitgebreid met complete ondergrondse kamers

https://www.pan3sixty.co.uk/portfolio/trench-virtual-tour/

Loopgraven

• Generaals geloven dat massale aanvallen vanuit de loopgraven effectief zijn.  Dit is maar zelden het geval: soldaten worden kannonenvoer
  

• Het gebied tussen de loopgraven wordt in vier jaar tijd compleet omgeploegd. Er ontstaat een niemandsland

Zandzakken waren gevuld met aarde en modder, en waren bedoeld om de soldaten te beschermen

In het begin van de oorlog waren de rantsoenen nog wel redelijk, maar naarmate de oorlog langer duurde, was er ook steeds minder (goed) eten.

Als de soldaten niet hoefden te vechten, speelden ze bijvoorbeeld met kaarten.

Behalve de vijand hadden de soldaten veel last van ongedierte, zoals ratten en vlooien. Sommige soldaten kwamen de tijd tussen de gevechten door met het doden van ratten.

Honden hielden de soldaten niet alleen gezelschap, ze bezorgden ook boodschappen tussen de verschillende loopgraven.

Soldaten konden vaak alleen maar overdag slapen, omdat 's nacht een goed moment was om de loopgraven van de vijanden te bespioneren. 

Met een periscoop konden de soldaten de vijand bekijken, zonder grote risico's te nemen. Een periscoop werkt met spiegels.

Er zijn duizenden brieven en dagboeken van soldaten uit de Eerste Wereldoorlog bewaard gebleven. Dit zijn tegenwoordig belangrijke en waardevolle bronnen.

Voor de veiligheid van de soldaten waren de loopgraven in zigzag-vorm.

Tussen de Noordzee en de Zwitserse grens (Westfront) wordt 40.000km aan loopgraven aangelegd.

Het gebied tussen de loopgraven wordt in vier jaar tijd compleet omgeploegd. Er ontstaat een niemandsland.

http://www.bbc.co.uk/schools/0/ww1/

Op wacht staan was één van de belangrijkste taken die je kon krijgen. Op het in slaap vallen tijdens de wacht stonden zeer zware straffen.

Behalve vechten en wacht houden, waren er nog genoeg andere vervelende klusjes in een loopgraaf, zoals zandzaken bijvullen, prikkeldraad repareren of het leegmaken van de latrines (wc's)

Wereldoorlog

Grote oorlog die in verschillende werelddelen wordt uitgevochten.
Soldaten uit verschillende werelddelen vechten mee.

• Soldaten op ski's.
• Koloniën vechten mee.

schooltv.nl

Wat is een aanleiding?

Juiste antwoord

De meest directe reden voor een bepaalde gebeurtenis

De reden(en) voor een bepaalde gebeurtenis

De veranderingen door / na een bepaalde gebeurtenis

Welk begrip past bij de daad van Gavrilo Princip en de Zwarte hand?

Juiste antwoord

De aanslag was een indirecte oorzaak van de Eerste Wereldoorlog

De aanslag was de aanleiding van de Eerste Wereldoorlog

De aanslag was de directe oorzaak van de Eerste Wereldoorlog

De aanslag was het gevolg van de Eerste Wereldoorlog

Welke zinnen over de aanslag in Sarajevo zijn waar?

Juiste antwoord

Wapenwedloop

Nationalisme

Bondgenootschappen

Kolonialisme

Geallieerden

Centralen

Neutraal

Nederland

Duitse rijk

Frankrijk

Rusland

Servie

Oostenrijk- Hongarije

Spanje

Groot-Brittannie

Ottomaanse rijk