BBW 4. Begeleiden bij geldzaken

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Begeleiden bij geldzaken

Leerdoelen

Doelen:

1.  Hoe begeleid je mensen bij omgaan met geld?

2.  Hoe maak je een kasboek?

3.  Welke uitkeringen zijn er?

Wat is sluikreclame en waar kom je het tegen?

Reclame, risico en verleiding

Kwetsbare doelgroep voor verleiding en risico's

- Reclame (sluikreclame) 

- Verleidingen (bijv. in supermarkt)

- Risico's:  online winkelen, afterpay/Klarna, phising mails

Merkproducten/dure producten op ooghoogte

Lekkers bij de kassa

Omgaan met geld

- Kasboek

- Vaste lasten vs. variabele lasten

- Begroting maken

- Sparen en lenen (geld lenen kost geld)

Kasboek

Opdracht

Maak een kasboek op basis van wat jij afgelopen maand hebt verdiend en uitgegeven.

- Geef hierin alle variabele- en vaste lasten een eigen kleur.

- Verzamel de uitgaven in categorieën zoals: eten, verzorging, 

   sport, huishouden, etc. (passend bij jouw situatie).

- Tel op of onder de streep geld over hebt gehouden of niet.

 

Pauze

Pauze

10 minuten

Opdracht

Maak een begroting voor een activiteit naar keuze. Je kiest er in deze opdracht voor om een activiteit te doen die geld kost. Je hebt een budget van €350. Je neemt 8 zorgvragers meenemen, waarbij de volgende onderdelen sowieso opgenomen moeten worden in je begroting:

1. Berekeningen van de kosten

2. Kosten voor het vervoer

3. Kosten eten en drinken

4. Kosten activiteit/entree

Opdracht

Ga op Zorgpad naar de leereenheid 'Begeleiden bij wonen', thema 'Ondersteunen bij geldzaken', '5.2 Begeleiden bij omgaan met geld'

Ga naar: '3. casus Babet' en maak een grove berekening van de financiële situatie van Babet als ze spaart en als ze leent.

Pauze

Pauze

10 minuten

Opdracht

De klas wordt in 3 groepen verdeeld. 

Iedere groep krijgt één onderwerp waarin je je verdiept. De onderwerpen zijn:

1. Mentor
   
2. Curator
   
3. Bewindvoerder

Schrijf voor jezelf de volgende dingen op:

1.  Wat de rol van mentor, curator of bewindvoerder inhoudt (gebruik hiervoor je eigen woorden zodat je het uit kan leggen aan je klasgenoten)
2. Geef je een voorbeeld van een situatie waarin een zorgvrager een mentor, curator of bewindvoerder nodig heeft

www.kijk.nl

Tot 5 min. 

Vertegenwoordiging

Mentor: beslist over de verzorging, behandeling of begeleiding van de zorgvrager. Een mentor moet de zorgvrager zo veel mogelijk zelf laten beslissen, zodat deze zo zelfstandig mogelijk blijft.

Bewindvoerder: beheert het geld en de goederen van de zorgvrager. Deze maatregel kan worden ingesteld bij het hebben van problematische schulden.

Wanneer bewind en mentorschap niet voldoende is kan een curator worden aangesteld.

Curator: beslist over geld, verzorging, behandeling of begeleiding van de zorgvrager. Iemand die onder curatele staat, is handelingsonbekwaam. De curator is wettenlijk verantwoordelijk, de zorgvrager kan niks beslissen zonder toestemming van de curator.

Voorbeeld mentorschap

De mentor:

1. Regelt de geldzaken van de zorgvrager.
2. Probeert zorgvrager er zoveel mogelijk buiten te houden.
3. Neemt zo mogelijk samen met zorgvrager beslissingen op persoonlijk vlak
4. Regelt leuke activiteiten voor de zorgvrager.

De bewindvoerder:

1. Regelt de financiële zaken als mensen dat niet zelf kunnen
2. Een bewindvoerder is altijd familie
3. Een bewindvoerder regelt alles rondom de zorg of behandeling van de zorgvrager
4. Een bewindvoerder regelt alles rondom zorg of behandeling en de financiële zaken

Wat doet een schuldhulpverlener of bewindvoerder?

1. Onderhandelen met schuldeisers
2. De inkomsten en uitgaven beheren
3. Schulden aflossen
4. A, B en C.

De curator:

1. Neemt beslissingen over persoonlijke zaken
2. Neemt beslissingen over financiële zaken
3. Neemt beslissingen over financiële en persoonlijke zaken
4. Neemt beslissingen in samenspraak met familie

Als je een curator hebt dan:

1. Ben je volledig wilsonbekwaam en kan je nergens over beslissen.
2. Krijg je hulp bij de zorg en bij het nemen van moeilijke beslissingen
3. Dan neemt je zelfstandig beslissingen alleen bij moeilijke vragen krijg je hulp.
4. Krijg je gratis ondersteuning en is voor iedereen

Welke maatregel past het beste?

Reindert is verslaafd aan alcohol en heeft door deze verslaving zijn zaken niet op orde. Hij betaalt zijn rekeningen niet, heeft geen overzicht over zijn financiën en maakt veel schulden.

1. Curatele
2. Bewind
3. Mentorschap

Welke maatregel past het beste?

Mevrouw Bos is ongeneeslijk ziek. Door haar ziekte is zij niet in staat om een gesprek te voeren of haar mening te geven. Er moeten de komende maanden nogal wat beslissingen worden genomen over operatie en ander medisch ingrijpen. Mevrouw Bos heeft nauwelijks vermogen, haar spaargeld staat vast op de bank. De lopende rekeningen worden betaald door een zoon die daarvoor een volmacht heeft.

1. Curatele
2. Onder bewindstelling
3. Mentorschap

Welke maatregel past het beste?

Fatima is geestelijk gehandicapt en opgenomen in een gezinsvervangend tehuis. Haar broers en zussen maken zich vooral zorgen over de erfenis die Fatima van haar ouders heeft ontvangen. Het gaat om een vermogen van € 80.000,-

1. Curatele
2. Onder bewindstelling
3. Mentorschap

Michael en Samantha

Vanwege schulden zijn Samantha en Michael in de bijstand gekomen. Zoek op:

- Wat is bijstand?

- Wanneer heb je hier recht op? 

- Aan welke voorwaarden moet je voldoen?

Michael en Samantha hebben een budget van €1.500,- per maand.

Maak een overzicht van alle lasten die ze per maand hebben, noteer hier de kosten bij (als je het niet weet, doe een gok). Let ook op uitgaven die ze één keer per jaar hebben, maar waar wel elke maand geld voor opzij moet worden gezet. 

Maandelijkse uitgaven

- Hypotheek/huur

- Gas, water en licht

- Internet en TV

- Telefoon

- Verzekeringen (inboedel, WA, leven, rechtsbijstand, zorg, evt. uitvaart)

- Eigen risico zorgverzekering (elke maand voor sparen)

- Auto (verzekering, benzine, wegenbelasting)

- Eten

- Kleding

- Verzorgingsmiddelen

- Huisdieren, sporten, cadeautjes?

En?

Is het haalbaar om van €1000 te leven?

En als je €1500 had?

Bijstandsuitkering voor gezin met kinderen: €1503,31

Voorbeeld kosten

Huur €544

Gas, water en licht €250

Zorgverzekering €224,90 (2 volwassenen)

WA en inboedelverzekering €13

Eigen risico €70 (2 volwassenen)

Eten €400

Internet + TV €35

Telefoon €15

-----------------------------------------

Totaal: €1516,90

Schuldhulpverlening

1. Schuldbemiddeling

- 36 mnd. zoveel mogelijk geld opzij (bepaald percentage van je inkomsten)

- Dit wordt aan de schuldeisers betaald

- Restschuld: verzoek 'finale kwijting'

2. Schuldsanering

- De bank geeft een lening --> saneringskrediet  (op basis van wat zorgvrager in 36 mnd. kan 

   aflossen)

- Saneringskrediet wordt aan schuldeisers uitbetaald, zorgvrager heeft nu schuld bij de bank

- Lening moet inclusief rente worden terugbetaald in 36 mnd.

- Restschuld: verzoek finale kwijting

Casus Rahat

• Maak tweetallen en lees de opdracht door.
• Werk de casus samen uit met behulp van Zorgpad.
• Stel vragen als je ze hebt.

Al klaar?

Doe de geldtype test op:

https://scholieren.nibud.nl/geldtypetest/15-18-jaar/

Maak de test je kennis bij:

- 5.4 Naastbetrokkenen ondersteunen

- 5.5 Hulp bij geldzaken

- 5.6 Begeleiden bij administratie

Wat neem je mee uit deze les?

Zijn er dingen naar boven gekomen die je niet had verwacht?

Schrik je van wat er over je te vinden is?

Hoe kun je jezelf beschermen online?

Wet schuldsanering natuurlijke personen (Wsnp)

-  Kan pas als schuldhulpverlening geprobeerd is, zonder resultaat. 

- Zitten voorwaarden aan, rechter beslist of je onder WSNP valt.

- 3  jaar lang rondkomen van ongeveer 90% van het bijstandsniveau.

- Geen beheer meer over zijn eigen vermogen en bewindvoerder regelt 

   financiën.

- Na 3 jaar van schulden af

Doel begeleiden administratie

Zelfredzaamheid vergroten!

  

Dus: niet alleen maar overnemen, ondersteun waar nodig en help de zorgvrager (een paar keer) op weg, om het daarna wellicht zelfstandig te laten doen.

Schrijven van brieven en mails

Formeel vs. informeel

Wanneer schrijf je een formele brief of email?

Welke onderdelen moeten erin?

Wat zet je in een formele brief/mail?

Vul altijd de adresregel en het onderwerp in. 

Zorg ervoor dat het onderwerp duidelijk aangeeft waar de e-mail over gaat.

Begin de e-mail met een aanhef.

Vergeet ook de afsluitende groet niet.

Je kunt ook een bijlage versturen.

Internetbankieren/online geldzaken

Hoe werkt het? Wat kan je ermee? Wat zijn de gevaren?

1. Je moet het online aanvragen
   
2. Je kan automatische overschrijvingen aanmaken.
   
3. Je kan bedragen middels automatische incasso af laten schrijven.
4. Herkennen van fishingmails van je bank

Ondersteunen bij vervoer

OV chipkaart:

- Persoonlijk vs. anoniem

- Aanschaf, opwaarderen

Speciaal vervoer:

- In aanmerking komen

- Aanvragen

Wat doe je voordat je een naastbetrokkenen inschakelt voor hulp?

1. Doen wat ze zorgvrager wil.
2. Ondersteuningsvraag zorgvrager nagaan
3. Zorgverlener bepaalt of het nodig is

Archiveren

- Ordenen

- Sorteren

- Bewaren

- Planning

Al klaar?

Doe de geldtype test op:

https://scholieren.nibud.nl/geldtypetest/15-18-jaar/

Maak de test je kennis bij:

- 5.4 Naastbetrokkenen ondersteunen

- 5.5 Hulp bij geldzaken

- 5.6 Begeleiden bij administratie

Afsluitende opdracht

Ga op Zorgpad naar de leereenheid 'Begeleiden bij wonen', thema 'Ondersteunen bij geldzaken' , '5.7 Integratie'

Maak casus Rahat

Ik vond deze les:

Opdracht

Ga op Zorgpad naar de leereenheid 'Begeleiden bij wonen', thema 'Ondersteunen bij geldzaken', '5.2 Begeleiden bij omgaan met geld'

Maak: 1. Test je kennis

Lees: sparen

Opdracht

Ga op Zorgpad naar de leereenheid 'Begeleiden bij wonen', thema 'Ondersteunen bij geldzaken',  '5.2 Begeleiden bij omgaan met geld'

Maak: 1. Test je kennis

Lees: Sparen

Lees: 5.3  Begeleiden bij inkopen doen