bio presentatie

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 5

stevigheid en beweging

 Inhoud

• 5.1 Het skelet van de mens
• 5.3 Beenverbindingen
• 5.4 spieren
• quiz
• einde

Skelet van het mens

• Skelet (geraamte):Harde delen die een organisme stevigheid 

       geven; bottenstelsel. 

• Bot (been): Stevig deel, orgaan van het bottenstelsel. 
• Ledematen: Armen en benen.
• Borstkas: Borstwervels, ribben en borstbeen.
• Schouders (schoudergordel): Schouderbladen en

       sleutelbeenderen. 

• Bekken (bekkengordel): Heupbeenderen.

Typen botten

• Pijpbeen: Langwerpig bot met een mergholte; 

       bevat rood en geel beenmerg.

• Rood beenmerg: Komt voor in platte beenderen

        en in de koppen van pijpbeenderen en maakt bloedcellen aan.

• Mergholte: Holte in een pijpbeen tussen de koppen.
• Geel beenmerg: Komt voor in de mergholte van pijpbeenderen 

       en er is vet in opgeslagen.

• Plat been: Bot dat alleen rood beenmerg bevat en vooral

       voorkomt in hoofd en romp.

Beweeglijke en onbeweeglijke verbindingen

• Vergroeid: Niet beweeglijke beenverbinding.
• Naad: Niet beweeglijke beenverbinding door.
• Kraakbeen: Beetje beweeglijke beenverbinding.
• Gewricht: Beweeglijke beenverbinding.

Bouw van een gewricht

• Gewrichtskogel: Kogelvormig uiteinde van een bot in een gewricht.
• Gewrichtskom: Komvormig uiteinde van een bot in een gewricht.
• Gewrichtskapsel: Houdt de botten van een gewricht op hun plaats en geeft gewrichtssmeer af.
• Gewrichtssmeer: Soort smeervet tussen de 

       kraakbeenlaagjes; zorgt voor soepele beweging.

• Kapselbanden: Stevige banden die helpen 

       om de botten van een gewricht op hun plaats te houden.

Type gewrichten

• kogelgewricht: Beenverbinding waarbij beweging in
  verschillende richtingen mogelijk is.

• rolgewricht: Beenverbinding waarbij een draaiende 

       beweging mogelijk is; de botten draaien in de

       lengterichting om elkaar.

• scharniergewricht: Beenverbinding waarbij alleen 

      een beweging heen en terug mogelijk is.

Bouw van een spier

• Spierbundel: Groep spiervezels omgeven door bindweefsel.
• Spiervezel: Groep spiercellen die samentrekken onder invloed van seintjes van zenuwcellen.
• Bindweefsel: Steunweefsel; geeft stevigheid aan een weefsel.
• Spierschede: Stevig bindweefsel om een spier.
• Pees: Verbinding tussen spier en bot; kan niet samentrekken.

Antagonistisch paar

• Buigspier:

Spier die de botten naar elkaar toe trekt als hij samentrekt.

• Strekspier:

Spier die de botten van elkaar af trekt als hij samentrekt.

Quiz

Wat geeft een organisme stevigheid

1. een kaasblokje
2. het skelet
3. botten
4. spieren

Welk bot bevat geel en rood beenmerg

1. platbeen
2. bekken
3. pijpbeen
4. schouderblad

Wat is een bewegelijke beenverbinding

1. naad
2. kraakbeen
3. vergroeid
4. gewricht

Wat is een beenverbinding waarbij beweging in
verschillende richtingen mogelijk is.

1. kogelgewricht
2. rolgewricht
3. scharniergewricht
4. gewrichtskom

Wat doet de buigspier

1. een spier die de botten van elkaar af trekt als hij samentrekt.
2. een spier die de botten naar elkaar toe trekt als hij samentrekt.

Einde