H5.2 Baas boven baas
H5.2 | Baas boven baas
opdrachten 3 t/m 6a/b, 9 + 10
Deelvragen
Welke conflicten waren er tussen hoge en lage edelen?
Hoe werd een Middeleeuwse stad bestuurd?
1 / 31
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvmbo t, havoLeerjaar 1
This lesson contains 31 slides, with text slides and 2 videos.
Lesson duration is: 45 minItems in this lesson
H5.2 | Baas boven baas
opdrachten 3 t/m 6a/b, 9 + 10
Deelvragen
Welke conflicten waren er tussen hoge en lage edelen?
Hoe werd een Middeleeuwse stad bestuurd?
Slide 1 - Slide
Blz.86
Slide 2 - Slide
Slide 3 - Video
Opdracht 3
a.
Je hebt in figuur 5 de lichtgrijze gebieden gekleurd.
b. Je hebt West-Friesland omcirkeld.
c. Hij heeft West-Friesland veroverd. Dat zie je op de kaart: het is één van de veroverde gebieden.
d.
Je hebt de plaatsnaam Woerden onderstreept.
Slide 4 - Slide
Opdracht 3
e.
Hoe kreeg Floris V het gebied rond Woerden in zijn bezit: als erfenis van zijn vader of door het te veroveren?
Door het te veroveren krijg hij het in bezit.
Slide 5 - Slide
Opdracht 3
F.
Voor Herman van Woerden was dit mogelijk een reden om Floris te haten. Leg dat uit.
Het bezit van Herman van Woerden was door Floris veroverd. Hij was dus verslagen en vond dat niet echt leuk.
Floris V
Slide 6 - Slide
Opdracht 3g
Leenmannen van Floris V bestuurden delen van zijn gebied. Deze lage edelen moesten Floris trouw zweren. Na die eed kon Floris hen vertrouwen.
Werkte zo'n eed wel of niet goed?
De gebeurtenissen uit 1296 bewijzen dat dit niet goed werkte, want lage edelen hebben Floris vermoord, hoewel ze trouw aan hem gezworen hadden. Blijkbaar was hun trouw niet erg veel waard.
Floris V
Slide 7 - Slide
Slide 8 - Video
Blz. 86
Slide 9 - Slide
Opdracht 4
b.
Wat waren voor een heer de voordelen om stadsrechten te geven?
Slide 10 - Slide
Opdracht 4
a.
Leg in eigen woorden uit wat stadsrechten zijn.
Bijvoorbeeld: Stadsrechten zijn afspraken die inhouden dat inwoners van de stad zelf hun stad mogen besturen.
Slide 11 - Slide
Opdracht 4
b.
Wat waren voor een heer de voordelen om stadsrechten te geven?
De voordelen waren dat heer er iets voor terug kreeg, bijvoorbeeld belasting of een ander geldbedrag.
Slide 12 - Slide
Opdracht 4
c.
Wat waren voor een stad de voordelen om stadsrechten te krijgen?
Voordelen voor de stad waren het krijgen van meer rechten, zodat de burgers meer dingen zelf konden regelen.
Slide 13 - Slide
Opdracht-5
a.
Van wie kreeg ‘s-Hertogenbosch stadsrechten?
Slide 14 - Slide
Opdracht-5
a.
Van wie kreeg ‘s-Hertogenbosch stadsrechten?
De stadrechten werden gegeven door hertog Jan III (van Brabant).
Slide 15 - Slide
Opdracht-5
b.
Maak de zinnen af…
Het is 27 januari van het jaar ......
• Als je iemand ......., dan moet je voor straf ......
• Als je in onze stad woont, dan moet je ...... Wie dat niet doet, moet .......
Slide 16 - Slide
Opdracht-5
b.
Maak de zinnen af…
Het is 27 januari van het jaar 1375.
• Als je iemand met je vuisten slaat, dan moet je voor straf vijf schellinck betalen.
• Als je in onze stad woont, dan moet je dakpannen op je dak leggen. Wie dat niet doet, moet vijf schellinck betalen.
Slide 17 - Slide
Opdracht-5
c.
Is de tekst (bron opdracht 5b) betrouwbaar?
Ja, want de tekst komt uit de tijd zélf (het is een directe bron).
Slide 18 - Slide
Opdracht-5
d.
Vind je deze tekst meer of minder betrouwbaar dan bron 8?
Meer, want de tekst van bron 8 is ‘vertaald’ naar modern Nederlands.
Maar misschien heeft de vertaler fouten gemaakt en is het daardoor minder betrouwbaar.
Slide 19 - Slide
Opdracht 6
a.
Voor welke misdaad zou de man zijn veroordeeld (bron 9)?
Bijvoorbeeld: moord, brandstichting, oplichting, diefstal of verraad.
Slide 20 - Slide
Opdracht 6
b.
De man wordt in het openbaar gedood. Iedereen mag komen kijken. Bedank daar een reden voor.
Slide 21 - Slide
Opdracht 6
b.
De man wordt in het openbaar gedood. Iedereen mag komen kijken. Bedank daar een reden voor.
De reden is dat de mensen ervan konden leren: dit gebeurt er met iemand die een misdaad pleegt.
Slide 22 - Slide
Opdracht 9
a.
Wie bepaalde hoe lang de ‘schreef’ was in een stad zonder stadsrechten?
Slide 23 - Slide
Opdracht 9
a.
Wie bepaalde hoe lang de ‘schreef’ was in een stad zonder stadsrechten?
De heer van het gebied waarin de stad lag bepaalde waar de 'grens' lag.
Het Nederlands kent het woord vooral van de uitdrukking 'over de schreef gaan': een vastgestelde grens overschrijden.
Slide 24 - Slide
Opdracht 9
b.
Wie bepaalde hoe lang de ‘schreef’ was in een stad met stadsrechten?
Slide 25 - Slide
Opdracht 9
b.
Wie bepaalde hoe lang de ‘schreef’ was in een stad met stadsrechten?
In een stad met stadsrechten bepaalden de burgers van de stad waar de 'schreef' lag.
Slide 26 - Slide
Opdracht 9
c.
Stel, er zijn in onze tijd nog steeds stadspoorten met een schreef. Wie bepaalt dan de lengte van de schreef?
In onze tijd: de gemeenteraad, want zij stellen de regels vast die in de stad gelden.
Regering en parlement is ook een goed antwoord.
Slide 27 - Slide
Opdracht 10
a.
De juiste woorden zijn 'geel'.
De Nederlanden bestonden uit zeventien gewesten, die werden bestuurd door hoge edelen. Vaak lieten zij een deel van hun gebied besturen door lage edelen, die dan dus hun leenmannen waren.
Slide 28 - Slide
Blz. 87
Slide 29 - Slide
Opdracht 10
b.
Vul de juiste woorden in! (en die zijn 'geel')
Als een stad stadsrechten krijgt, krijgen de burgers van een stad meer vrijheid. Ze mogen bijvoorbeeld zelf rechtspreken. In het stadsrecht staan afspraken waaraan de burgers zich moeten houden. Het stadsbestuur bestaat uit de schout en de schepenen en de burgemeester.
Slide 30 - Slide
Pak je planagenda!
lezen (en markeren) blz. 90 en 91
Maken opdrachten 2, 3, 6, 8, 9 + 10
