De democratische revoluties

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Democratische Revoluties

- Amerikaanse Revolutie (1775-1783)

- Bataafse Revolutie (1787-1799)

- Franse Revolutie (1789-1815)

De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap.

• Hoe verliep de Amerikaanse revolutie?
• Hoe verliep de Bataafse revolutie?
• Hoe verliep de Franse revolutie?
• Hoe ontwikkelde in Frankrijk de monarchie naar keizerrijk?

Democratische revolutie

De Amerikaanse Revolutie was de eerste democratische revolutie

 Revolutie waarbij een democratische grondwet wordt ingevoerd met meer rechten voor de bevolking (alleen de witte mannen)

Onvrede in de Britse kolonies

1609: Eerste Britse kolonisten naar Amerika

Steeds meer kolonisten; dit zorgde voor 13 Britse kolonien in 1775

Meeste inwoners waren geboren in de Amerika;

Kolonisten (Amerikanen) mochten veel zelf beslissen in de kolonie. 

Democratische revolutie

Sfeer tussen moederland en kolonies door belastingen steeds meer verpest
Veel inwoners hadden het moederland nog nooit gezien

Geen inspraak voor inwoners 

Geen belasting zonder vertegenwoordiging

1763: Britse regering had geld nodig --> meer belasting heffen 

• Op thee, suiker, glas, postzegels etc. 
• Dat zorgde voor protesten
• --> Kolonisten kwam in opstand tegen de Engelsen;
• 'No taxation, without representation'

• Geen extra belasting, zonder vertegenwoordiging in het Engelse parlement

Bataafse Revolutie (1787-1799)

Republiek:

•  stadhouder Willem V
•  corruptie
•  slechte economische situatie
•  patriotten verjagen de regenten: installeren democratische besturen

Bataafse Revolutie

• 1785: patriotten proberen de macht te grijpen.

1. Dit mislukt --> patriotten vluchtten naar Frankrijk.
2. 1789 revolutie in Frankrijk
3. 1795: Frankrijk bezet Nederland (Napoleon)
4. Stadhouder Willem V vlucht naar Engeland
5. De Bataafse Revolutie is gelukt!

 Democratische revolutie: het volk krijgt de macht!

De Bataafse Republiek (1795-1806)

Wat was nieuw?

• Democratische Revolutie, uitgevoerd door burgers (patriotten)
• Kiesrecht voor alle mannen.
• Centrale overheid (regering)
• dienstplicht 
• 
  

De Bataafse Republiek was echter niet van lange duur....

1.7 De wereld van het Oranjehuis

• Oranjes werden gezien als de beschermers van het volk.
• Na 1750 populariteit bergafwaarts (patriotten).
• Democratische revolutie 1795 stadhouder Willem V moest vluchten.
• Ellende Franse tijd (Nederland onder Napoleon)
• Nederland koninkrijk vanaf 1813
  

Franse revolutie

1789 - 1799

De democratische revoluties in westerse landen in de 18e eeuw leidden tot discussies over grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap.

Franse Revolutie (1789)

• directe aanleiding: dreigend bankroet Franse staat >
• Lodewijk XVI roept de Staten-Generaal bijeen: 
• drie standen:
• geestelijkheid  
• adel  
• burgerij  

Oorzaken problemen:

• ontevredenheid over:
  
• - misoogsten
• - hoge belastingen
• - privileges 1e en 2e stand
• - absolutisme

Lodewijk XVI

Derde stand geïnspireerd door:

• revolutionairen in Amerika
  
• verlichte denkers: Rousseau, Voltaire, Montesquieu 
• Trias Politica:
• scheiding der machten

Montesquieu

Vrijheid en gelijkheid

• Overal in Frankrijk brak de revolutie uit
• De burgers schaften de standenmaatschappij af:    iedereen was gelijk
• Er kwam een grondwet: iedereen was vrij en gelijk

=> De macht kwam in handen van de burgers

=> Dit is een grote verandering voor iedereen: een revolutie

=> De Franse Revolutie = democratische revolutie

grondwet 1791

• wetgevende macht bij parlement
• censuskiesrecht
• uitvoerende macht bij vorst + veto-recht

Geen rust door:
prijsstijgingen
oorlog tegen Oostenrijk
vlucht koning > arrestatie > onthoofd (1793)
Republiek uitgeroepen (1792) 
begin 2e fase

radicale fase: terreur

• vele executies
• Robespierre
• Schrikbewind tot 1794 > 
• Directoire 1795 - 1799 (3e fase) 

4e fase: Napoléon

• 1799: Napoléon zet Directoraat af
  


• 1799 - 1804: 'eerste consul'
• 1804 - 1815: keizer van Frankrijk
• acties o.a.
• hervorming bestuursapparaat
• 'Code Napoléon'
• vele veroveringen
• 1815: Slag bij Waterloo

VRAGEN OVER DE REVOLUTIES

Waarom kwamen de mensen in de Britse koloniën in Amerika in opstand tegen de Britten?

Vergelijk de Amerikaanse Revolutie met de Nederlandse Opstand.

Welk antwoord is juist?

In beide gevallen.......

1. geen van de genoemde antwoorden is juist.
2. vonden de opstandelingen dat ze een slechte regering moesten gehoorzamen
3. vonden de opstandelingen dat ze hun eigen regering mochten kiezen
4. wilden de opstandelingen afhankelijk zijn van hun koning.

Twee uitspraken:

1. De Amerikaanse Revolutie was de eerste Democratische Revolutie ter wereld!

2. De onafhankelijkheidsverklaring was op 4 juli 1776. Elk jaar is er nog steeds op 4 juli een nationale feestdag (Independence Day) in de Verenigde Staten.

1. Aleen uitspraak 1 is juist
2. Alleen uitspraak 2 is juist
3. Beide uitspraken zijn juist
4. Beide uitspraken zijn onjuist

de Amerikaanse staat was gebaseerd op het idee van de Trias Politica: wat betekent dat?

Sleep de afbeeldingen naar de juiste 'macht'

Wetgevende 

macht

Uitvoerende

macht

Rechterlijke

macht

Wat was het doel van de patriottenbeweging in de Republiek der Nederlanden?

1. Meer democratie, gelijke rechten en inspraak
2. De stadhouder in ere herstellen
3. Aansluiting zoeken bij Frankrijk
4. Opkomen voor het vaderland door de stadhouder te steunen

Sleep de politieke veranderingen naar het juiste jaartal!

1806

1810

1813

NL werd een koninkrijk onder Lodewijk Napoleon 

Nederland werd ingelijfd bij Frankrijk (Franse provincie)

NL werd een koninkrijk 

Leg uit waarom de derde stand wegliep bij de Staten-Generaal en zichzelf uitriep tot 'Nationale Vergadering'

Leg uit waarom Lodewijk XVI na 175 jaar de Staten-Generaal (standenvergadering) weer bij elkaar riep

Sleep de onderdelen naar de juiste 'revolutie'

Amerikaanse revolutie

Franse Revolutie

Bataafse revolutie

1776

1786

1789

Burgers via Congres aan macht

Burgers via Nationale Vergadering aan macht

Patriotten voeren meer democratie door

De eerste democratische revolutie

13 kolonies worden onafhankelijk

Onthoofding staatshoofd

Staatshoofd vlucht