2.1 De Braziliaanse politiek

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

2.1 De Braziliaanse politiek

Deelvragen §2.1 

• Welke politieke gebeurtenissen uit geschiedenis van Brazilië beïnvloeden het Brazilië van vandaag?   
• Waarom scoort Brazilië laag op good governance?  

Koloniale tijd

• Brazilië was een kolonie van Portugal (1500-1822)
• basis van het systeem van grootgrondbezit = ongelijke verdeling van land dat nog steeds bestaat
• In het gekoloniseerde gebied woonden al 11 miljoen mensen.
  
• 90% van hen stierf al voor het jaar 1600 door ziekten, geweld en uitbuiting op de plantages.
• deel van de oorspronkelijke bevolking vluchtte naar het binnenland





Koloniale tijd

• 5,5 miljoen tot slaaf gemaakten uit Afrika voor extra arbeidskrachten.
• 700.000 stierven onderweg - nodig om aan de vraag vanuit Europa naar suiker,  rubber, goud, tabak en koffie te voldoen
•  basis van Brazilië als leverancier van land- en  mijnbouwproducten in de wereld

1500 : 1822 Kolonie van 

Portugal

- Exploitatie kolonie 

- Slavernij op plantages 

- Ontginning binnenland  

- Gedeeld met Nederland (geel) 

Handelsdriehoek Gouden Eeuw

Onafhankelijk en vrij?

De Portugezen hadden alle politieke en economische macht.

Na de onafhankelijkheid in 1822 veranderde er maar weinig.

de mannelijke elite (1 tot 5% van de bevolking) stemde op nieuwe leiders uit Portugal

Na na het afschaffen van de slavernij in 1888 veranderde er weinig:

- slaaf gemaakte werden bewust op een achterstand gehouden  door scholing te verbieden 

- veel winst voor de elite door gebruik te maken van deze goedkope arbeidskrachten

Nieuwe bron goedkope arbeid: miljoenen migranten uit  Duitsland, Italië, Nederland, Libanon en Japan.

Waarom

Revolutie!

In Brazilië voelden de bewoners zich ook in 1930 nog geen Braziliaan -> weinig verbondenheid en grote ongelijkheid binnen het grote land

1934: Vargas nieuwe leider na een revolutie tegen de overheid



Vargas creëerde meer verbondenheid met:

- iedereen de Portugese taal te laten spreken

- de unieke mix van cultuurelementen uit Afrika, Europa en Azië typisch Braziliaans te maken

 VB: carnaval

Revolutie!

De kloof tussen de elite en de arme massa werd na de revolutie onder Vargas niet kleiner  ondanks te investeren in de industrialisatie 

Onder opvolger Kubitchek 1960:

- voortgang beleid van industrialisatie

- bouw nieuwe hoofdstad Brasília.

door de centrale ligging van Brasília zouden alle  inwoners zich gelijk vertegenwoordigd moeten  voelen.

 daarvoor: kuststeden Salvador en Rio de Janeiro

Zelfstandig lezen en verwerken

Lees paragraaf 2.1 

Maak volgende opdrachten 

1, 3ab, 4,

Verdiepend artikel

https://geografie.nl/artikel/getrapte-verdringing-door-braziliaans-suikerriet

Dictatuur en industrialisatie

Vanaf 1964 werd Brazilië een militaire dictatuur tot 1985

Economisch beleid bleef industrialisatie.

 probleem: buitenlandse industrieproducten  waren beter of goedkoper.

 oplossingen: 

- invoerbelasting op importproducten 

- importsubstitutie

Ook investeringen in de bereikbaarheid van het binnenland.

Van dictatuur naar democratie

Investeringen tijdens dictatuur                nieuwe bedrijven, meer werk en                                                                                                inkomsten voor het land     


                                                                          Fabrieken en infrastructuur kosten geld.   
                                                                          Veel aardolie nodig voor deze economie     
Veel geld lenen in het buitenland        

Van dictatuur naar democratie

• 1970 - 1980 Economische crisis door de leningen in het buitenland
• Grote bezuinigingen, bedrijven gingen failliet, mensen werkloos en inflatie
  
  
• Militaire regiem werd soepeler naar de mensen
• Bevolking kreeg meer inspraak
• Cardoso (1993) kreeg door strenge bezuinigen en een nieuwe munt de inflatie en de staatsschuld naar beneden. 
• vertrouwen bij buitenlandse investeerders leidde tot economische bloei in Brazilië
  
  
  

Democratisering

Proces waarbij bevolking stap voor stap meer inspraak krijgt in de politiek. 

Nieuwe republiek 

Einde militaire dictatuur 1985

Gekozen regering 

Bevolking doet mee: Bevolkingsparticipatie 

Stemplicht: 18-70 jaar 

Veel autonomie deelstaten 

Dictatoriale periode was slecht voor Brazilië:

- geen persvrijheid

- martelingen

- verdwijningen

van politieke 'anders-denkenden'

Dictatoriale periode was goed voor Brazilië:

- investeringen werden gedaan

-binnenland bereikbaar door aanleg infrastructuur

- door de groei van bedrijven groeide werkgelegenheid

Van dictatuur naar democratie

• Lula (2003 t/m 2011)besloot het beleid van Cardoso voort te zetten.

 met sociale programma’s om de ontwikkelkansen van miljoenen Brazilianen te verbeteren zeer populaire president



• Roussef, de opvolger van Lula, verging het minder goed.

in 2014 raakte de wereld in een economische crisis, Brazilië als leverancier van de wereld ook de jaren hierna van de ene in de andere economische of politieke crisis.

Politieke verdeeldheid

Bolsonaro (2019-2022) probeerde de economie weer tot bloei te krijgen door:

- te bezuinigen op dure sociale programma’s

- het Amazonegebied economisch te ontwikkelen:

- het bos levert geen geld en werk op, houthandel en landbouwgrond wel

kenmerkend voorbeeld voor de politieke polarisatie in Brazilië, waarbij links  en rechts steeds meer tegenover elkaar komen te staan.

Politieke verdeeldheid

Bij de verkiezingen van 2022:

- Bolsonaro: Amazonegebied economisch  ontwikkelen

- Lula: ontbossing en invasie van beschermde  gebieden van inheemse bewoners moeten stoppen

- winst voor Bolsonaro in de gebieden met de meeste ontbossing

- winst voor Lula in de gebieden met veel  inheemse bewoners

Ander verband: het arme noordoosten stemde vaker voor Lula, 

het rijkere zuiden voor Bolsonaro.

Good governance

Brazilië wil een democratisch land zijn met een goed bestuur of good governance.

Toch een lage score door:

- Veel corruptie

- Onbetrouwbare en weinig effectieve politiek door corruptie en politieke polarisatie. 

Good governance 

- Democratie index 

- Corruptie 

- Goed bestuur 

Kort samengevat 

Politiek systeem:

       - 1500 -1822      Kolonie van Portugal

       - 1822 - 1889     Koninkrijk 

       - 1889  - 1964    presidenten steeds meer macht (republiek)

       - 1964 - 1985     Staatsgreep militaire dictatuur 

       - 1985 -  nu         Democratisering 

Zelfstandig lezen en verwerken

Lees paragraaf 2.1 

Maak volgende opdrachten 

2DE, 3AB, 4, 5, 6 en 7

Verdiepend artikel

https://geografie.nl/artikel/getrapte-verdringing-door-braziliaans-suikerriet

Beredeneer vanuit de politieke dimensie waarom het systeem van grootgrond bezit nog steeds in stand blijft

1500 - Portugezen komen aan in Brazilië. Starten met ontginning.

1500 - 1822 - koloniale periode. Ontstaan grootgrondbezit. Grootgrondbezitters & handelaren veel politieke macht.

1822 - onafhankelijkheid. Koning + parlement. Grootgrondbezitters nog veel macht. Kleine groep stemgerechtigden.

1888 - koning afgezet > gekozen president. Rijke families + grootgrondbezitters nog steeds veel macht (parlement). Veel corruptie en fraude bij verkiezingen. Kleine groep stemgerechtigden. 

1930-1964 - toenemende macht presidenten. 

1964 - militaire staatsgreep 

1964-1985 - militaire dictatuur. schrikbewind. Leiders willen economie laten groeien. Industrialisatie, importsubstitutie. Infrastructuur om binnenland bereikbaar te maken. Geld lenen voor investeringen. 

jaren '70 en '80 - economische crisis > bezuinigingen, faillissementen. Uiteindelijk: democratisering. 

1985 - Einde dictatuur, nieuwe republiek. Opkomst bevolkingsparticipatie en stemplicht. Decentralisatie 

Brazilië wordt een kolonie van Portugal

1. 1600
2. 1400
3. 1500
4. 1700

Einde koninkrijk......

1. 1822
2. 1888
3. 1964
4. 1985

Stemmen verplicht na.....

1. 1985
2. 1964
3. 2014
4. 2016

Wat was geen voordeel van de dictatuur......

1. stimuleren werkgelegenheid
2. investeringen in infrastructuur
3. persvrijheid
4. toenemende welvaart

Wanneer het beleid gericht is op het zelf maken van producten i.p.v deze te importeren noem je dat........

1. importheffing
2. exportvalorisatie
3. good governance
4. importsubstitutie

Staten waar veel corruptie heerst noem je ook wel....

1. jeithinho states
2. failed states
3. soft state