H12 12.2, 12.3 en 12.5 Ideologie, Systeem en Beleid

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

H12 12.2, 12.3 en 12.5 Ideologie, Systeem en Beleid

Welkom

Ideologieen
Het kernconcept:

Politieke standpunten worden bepaald op 4 dimensies:

Dimensie 1: links ← → rechts (overheidsbemoeienis veel← →weinig)

Dimensie 2: progressief ← → conservatief (vrijheid ethische kwesties)

Dimensie 3: nationalisme ← → internationalisme (gericht op binnenland of buitenland?)

Dimensie 4: materialisme ← → postmaterialisme (gericht op tastbare of op abstracte zaken)

Soorten Ideologieën

Conservatisme komt in NL weinig voor. Daarom richten wij ons op:

Socialisme en sociaal democratie← →liberalisme

met daaronder het Confessionalisme

Het Confessionalisme is een brede ideologie met linkse en rechtse standpunten.

Ideologieën spreken zich uit over politiek, economie en cultuur.

Hoe moet de macht in een samenleving verdeeld worden?

Hoe moeten goederen geproduceerd en verdeeld worden?

Hoeveel vrijheid hebben mensen om af te wijken van collectieve normen.

Bestudeer en Begrijp hiervoor de uitwerking op blz. 19 in je lesboek

Het Confessionalisme is een brede ideologie met linkse en rechtse standpunten. Geef hieronder een voorbeeld van een linkse, een midden en een rechtse confessionalistische partij in NL.

maken 12.2

Opdracht 9

12.3 Systeem

Het systeem van de politiek

Het politieke systeem bestaat uit het geheel van betrekkingen waardoor opvattingen, verlangens en eisen van individuen, groepen en instellingen in bindende beslissingen worden omgezet.

Tot het systeem behoren: Openbaar bestuur, burgers, belangen- en pressiegroepen, politieke partijen, de EK en TK, media, adviesorganen, planbureaus, ministeries en de rechterlijke macht.

Politiek in het systeem is -  de gezaghebbende toedeling van waarden en belangen. Deze waarden en belangen worden bepaald op basis van de uitkomsten van keuzes 

Belangrijk om gezag uit te stralen en te zorgen dat dit ook geaccepteerd wordt. Het gezag daalt op dit moment (denk aan de coronamaatregelen, corruptie, goede vertegenwoordiging van mening burgers etc.)

TRIAS POLITICA - MONTESQUIEU - voorkomen machtsmisbruik

Kritiek  kabinet maakt wetsvoorstellen mbv hun ministeries en zijn ook verantwoordelijk voor de uitvoering ervan.

TK maakt weinig gebruik van het INITIATIEFRECHT

Politieke Partijen spelen een rol in de wetgevende en uitvoerende macht.

Politieke groepsvorming 

.

Uit een partij stappen als mening te ver afwijkt van partij

Er kunnen wel verschillend zijn binnen een partij als het gaat om standpunten.

Een minister kan het kabinetsstandpunt verdedigen dat afwijkt van het standpunt van de eigen partij waartoe hij/zij behoort.

En lokale partij kan gezien de lokale situatie afwijken van het partijstandpunt over een onderwerp.

Op blz. 24 staat een schema van de verschillende posities die mensen in een partij kunnen innemen.

Functies van Politieke Partijen voor de samenleving zijn:

Rekrutering en selectie - werven en opleiden van mensen voor politieke functies

Articulatie - inventariseren van wensen eisen en belangen voor agenda

Participatie - mensen interesseren om actief in de politiek te worden

Aggregatie - afwegen van wensen, eisen en belangen

Communicatie - het overbruggen van de afstand overheid burger en andersom.

Massamedia

Massamedia - 5e macht - functies: vermaak en binding, informatie

 binnen de media ook ontzuiling

 verregaande commercialisering en concurrentie

 persoon vd politicus is belangrijker dan de partij

 mediahypes

 bepalen vaak of iets als probleem gezien wordt.

Zender: Politici ontwikkelen een actievere strategie om in de media te komen. Ook via Social Media buiten de journalisten om. Framen en Primen.

Framen: een onderwerp door manier van spreken erover passend te maken binnen de eigen manier van denken en zo het publiek overtuigen. Dit kan bewust of onbewust

Primen: een onderwerp claimen alsof zij DE OPLOSSING hebben.

Effect van social media niet overschatten.

Twitter had Donald Trump al maanden geleden kunnen verbannen, maar hij bracht nou eenmaal geld op

Twitter en Trump maakten elkaar groot, maar het platform heeft de Amerikaanse president nu definitief in de ban gedaan. Zijn tweets leveren volgens het bedrijf een risico op van ‘aanzetten tot geweld’. Nadat Trump een woedende meute opriep naar het Capitool te trekken, dat vervolgens door hen bestormd werd, sloot Twitter Trump 12 uur af van zijn account. Maar hij kreeg toch nog een kans om op @realDonaldTrump terug te keren als hij zich van ophitsing weerhield. Dat deed de president vervolgens niet: hij meldde niet naar de inauguratie van Joe Biden te gaan, en zwaaide zijn aanhangers lof toe als ‘patriotten’. Dat zou er volgens Twitter op kunnen duiden dat de inauguratie een doelwit is, en dat Trump geweld steunt.

Hoogleraar digitale samenleving en mediacultuur José van Dijck van de Universiteit Utrecht kijkt niet op van de opheffing van het account: “Dat Trump als president zo’n speciale gebruiker van Twitter was, heeft het platform er heel lang van weerhouden om zijn account te verwijderen, ook al kon dat volgens de eigen regels wel. Er werden alleen wat waarschuwingslabels geplaatst. Twitter heeft Trump na de aanval op het Capitool nog één kans gegeven. Die heeft hij direct in de wind geslagen. Twitter kon nu niet anders meer dan dit ‘superspreader’- account op te heffen.”

https://www.trouw.nl/cultuur-media/twitter-had-donald-trump-al-maanden-geleden-kunnen-verbannen-maar-hij-bracht-nou-eenmaal-geld-op~b1c10f1e6/

Trump maakt hier gebruik van:

1. Framen
2. Primen

Twitter verwijdert het account @realDonaldTrump. Dat had het volgens hoogleraar José van Dijck al eerder moeten doen.

1. Eens
2. Oneens

Maken 12.3 

Opdracht 11 en opdracht 14

12.5 (Overheids)Beleid

Van papier naar praktijk.

Beleid is het streven naar het bereiken van bepaalde doelen met bepaalde middelen op bepaalde tijdstippen.

doelen (waarden van actoren die samenhangen met hun ideologie)

middelen (je kunt je doel bereiken door wetten en/of financiële middelen)

tijdstippen (momenten in de planning wanneer iets af moet zijn.)

In NL is vwb beleid vaak sprake van een compromis. Hierbij geeft elke actor iets op en werkt men samen.

Causaal - finaal

Causaal betekent kijken naar de oorzaken naar het Maatschappelijk probleem dat is geconstateerd. (Zie ook 2.4)

Finaal betekent toewerken naar oplossingen voor het maatschappelijk probleem

Hierbij kun je denken aan voorlichting, meer regelgeving of technische hulpmiddelen. Deze bereik je door rationalisering via institutionalisering.

Zandlopermodel https://youtu.be/2j6OSuthqAE

Zelf maken

een causaal en finaal model voor de link op de volgende dia

Zie opdracht 20

Barneveld maakt beleid voor woningen arbeidsmigranten https://www.gld.nl/nieuws/2435153/barneveld-maakt-beleid-voor-woningen-arbeidsmigranten

www.gld.nl

Is de samenleving maakbaar?

Soms wel, denk aan het onderwijsbeleid en de successen van de Europese samenwerking. Je gelooft dan dat het maatschappelijk geluk in een samenleving wordt vergroot door het ingrijpen van mensen.

Soms niet, soms kunnen we de langetermijneffecten niet overzien, denk aan gaswinning en technieken om de visvangst te verhogen. Ingrijpen dmv beleid is dus niet altijd positief.

Waarom kwamen de problemen die de aardgaswinning met zich mee bracht niet op de politieke agenda. Dat lag in de barrieres (zie 12.4)

Politiek verwarrend?

Ideologieen - Politics

Systeem - Polity

Overheidsbeleid - Policy