Les 4 ontdekkers en hervormers

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, havo
• Leerjaar 1

ontdekkers en hervormers

Planning

- Uitleg presentatie

- Uitleg Willem van Oranje

- Zelfstandig werken

- Afsluiting

Lesdoelen

- Je legt uit waarom Columbus richting het westen voer om naar Indië te reizen.

De opdracht

De opdracht

Wat weet je van? 

Zon gaat nooit onder

Koning van Spanje 

Zoon Filips 2

Woonde gr aag in Nederland 

Karel V

Karel V

- Zon gaat nooit onder 

- Koning in Spanje 

- Zoon heet Filips 2

- Woonde graag in nederland 

Karel V

Rijk Karel V 

De Nederlandse opstand

Problemen in de Nederlanden

1. Centralisatiepolitiek van Karel V en zoon Filips II (politiek).

2. Kettervervolgingen in de Nederlanden (godsdienstig).

3. Armoede onder deel van de bevolking (economisch).

1555: Karel V met pensioen, Filips II krijgt de macht

Margaretha van Parma wordt landvoogdes.

Filips II:

Verbiedt samenkomst Staten-Generaal

Streng naleven Bloedplakkaat

1566: Smeekschrift van hoge edelen aan Margaretha
om regels minder streng te maken.

Het Smeekschrift

NL: Probleem 2

• NL was traditioneel tolerant (en calvinistisch)
• Filips II wilde zware vervolging voor ketters!

Smeekschrift 

- Landvoogdes Magaretha van Parma stemt in met het smeekschrift van de edelen. (1566)

- Protestanten mochten openlijk hun geloof belijden.

- Protestanten gingen hagenpreken houden in de velden rondom steden. 

Het smeekschrift en de gevolgen

Enkele maanden na het eerste Smeekschrift, schrijven de edelen een tweede Smeekschrift. Hierin reageren zij op recente gebeurtenissen en herhalen zij hun oproep.

Smeekschrift der Edelen

Eerste Smeekschrift

Tweede Smeekschrift

Het Smeekschrift was in het Frans geschreven, de diplomatieke voertaal van de vroegmoderne tijd.

Margaretha schreef haar antwoord aan de edelen direct in de kantlijn van het Smeekschrift.

Doel van de slide:

Introductie van het Smeekschrift der Edelen.

In totaal overhandigen de edelen drie smeekschriften (1566, 1566 en 1567). Het tweede en derde schrift bouwen voort op het eerste en reageren op recente gebeurtenissen.

Afbeeldingen (l-r):

Eerste pagina van het Eerste Smeekschrift met antwoord van Margaretha (1566).

Tweede pagina van het Tweede Smeekschrift met antwoord van Margaretha (kopie, 1566). Bronnenbox.

Beeldenstorm

beeldenstorm

verspreiding beeldenstorm

Beeldenstorm 1566

Hagenpreken --> Beeldenstorm

Wat was de reactie van Filips II op de beeldenstorm?

• Filips II was woedend en stuurde de hertog van Alva om streng op te treden tegen de daders van de beeldenstorm en de ketterij in het algemeen.
• Een van de eerste dingen die hij deed toen hij aankwam was het terechtstellen van 2 hoge edelen. (Egmont en Hoorne)

De Nederlandse Opstand

1568:

leger Willem van Oranje viel de Nederlanden aan.
--> Start NL’se Opstand. 

--> aanval mislukt (SP begin te sterk)

Strijd duurt tot 1648
(80 jarige oorlog, 12 jarig wapenstilstand)

Slag bij Heiligerlee 1568

Oorlog in de Nederlanden 

- Willem probeert Nederland binnen te vallen

- 1 april nemen de watergeuzen Den Briel in 

- steden in Holland en Zeeland voegen zich bij de opstandelingen 

1581- Plakkaat van Verlatinghe

1588

Plakkaat van Verlatinghe

De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795)