Politiek 9: Europa

• Mask
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Politiek 9

Europa

Wat gaan we doen

• Herhalen H8: Gemeentebestuur & Provinciebestuur
• H9: Europa
  
• Als er tijd is: vooruitblik H10
  
  

Na deze les kun je:

• Uitleggen hoe de Europese Unie is ontstaan
• Uitleggen hoe het bestuur van de EU eruit ziet
• Weet je welke invloed de EU op Nederland heeft

Herhalen vorige les

onderscheid "bestuur" en DAGELIJKS bestuur

De ontvoering van Europa

Rembrandt

Wie is deze vrouw en waarom
staat zij op de 2-euromunten?

Ontstaan van de EU

• Na WO2: West-Duitsland, Frankrijk, Italië, Nederland, België, Luxemburg richtten een gezamenlijke handelsgemeenschap op voor de wederopbouw (EGKS)

Doelstellingen van de EU

• Vrede en veiligheid
  
  
• Economische samenwerking (vrij verkeer van goederen, gezamenlijke munt en landbouwbeleid)
  
  
• Welzijn (levenskwaliteit van mensen)
                  Europese waarden (democratie, mensenrechten, vrijheid
                  >> je mag als EU-burger vrij reizen en werken binnen de EU) 

Toetreding

Er zijn nu 27 lidstaten (na Brexit). 7 landen willen lid worden, maar moeten nog voldoen aan een of meer van deze voorwaarden:

• in Europa liggen
• een democratie zijn
• een rechtsstaat zijn
• de mensenrechten garanderen
• een goed draaiende markteconomie hebben
  >>> EURO INVOEREN IS DUS NIET VERPLICHT

Turkije;Montenegro;Noord-Macedonië;Servië;Albanië;Oekraïne;Moldavië.

De invloed van de EU

• Nederland moet als EU-lidstaat de Europese richtlijnen volgen en die omzetten naar Nederlandse wetten. 
• Buitenlands beleid (bijv. NL moet zich houden aan de gemaakte afspraken over vluchtelingenopvang)
• Milieubeleid
• Justitie (mensenhandel, terrorisme, Europees Hof v. Justitie)
• Economische samenwerking
• Gezondheid- en veiligheidseisen

Kritiek op de EU

• Weinig democratische controle
• Politieke besluitvorming is te ingewikkeld
• Hoe meer landen erbij komen, hoe minder invloed je eigen land heeft
• Zelfstandigheid van lidstaten wordt beperkt

Europees niveau	Landelijk	Provinciaal	Gemeente
Europees Parlement - Om de 5 jaar verkozen - Stemmen (voor/tegen) wetten en wetsvoorstellen controleren	Tweede Kamer	Provinciale Staten	Gemeenteraad
Europese Commissie - Alle 27 lidstaten sturen 1 commissaris - Wetten voorstellen en uitvoeren	Kabinet	Gedeputeerde Staten	College van B&W
Voorzitter van de Europese Commissie	Minister- President	Commissaris van de Koning	Burgemeester

Bestuurslagen van Nederland

Europees bestuur (2)

Raad van ministers = alle regeringen van de lidstaten zijn vertegenwoordigd. 

Bijv. vergadering met alle ministers van Landbouw, of alle ministers van Financiën

>>> zij keuren eerst de wetsvoorstellen van de EU Commissie goed, daarna gaat het naar het Europees Parlement

Europese raad = alle regeringsleiders van de EU-lidstaten die komen samen en nemen besluiten met elkaar

Europees Hof van Justitie = onafhankelijke rechterlijke macht van de EU (de Europese Commissie, bedrijven of burgers kunnen een klacht indienen bij het hof)

De Europese Commissie dient als enige EU-instelling wetsvoorstellen in. Zo legt deze commissie hun wetsvoorstellen voor aan de Raad van de Europese Unie en het Europees Parlement, die daarover stemmen. De Europese Commissie is het dagelijks bestuur van de EU (vergelijkbaar met het kabinet)

Het Europees parlement is het parlement van de EU en vertegenwoordigt zo de burgers van de EU. Zij debatteren en stemmen over ingediende wetsvoorstellen en kunnen wijzigingen voorstellen, maar kunnen zelf geen wetsvoorstellen indienen

De Raad van de Europese Unie is een besluitvormend orgaan in de EU. Het bestaat uit ministers van alle afzonderlijke EU-landen. Afhankelijk van het onderwerp bestaat deze Raad bijvoorbeeld uit ministers van landbouw, milieu, Financiën, etc. Zij keuren wetsvoorstellen van de Europese Commissie goed of af. Wanneer zij er niet uitkomen, neemt de Europese Raad de beslissing:

De Europese Raad bestaat uit regeringsleiders van de lidstaten. Zij overleggen over problemen van de EU en nemen besluiten over belangrijke zaken. Wanneer er in de Raad van de Europese Unie geen overeenstemming wordt bereikt, dan maakt de Europese Raad het besluit. 

H10

• Zwevende kiezers: mensen die steeds een andere partij kiezen of het nog niet weten
  >>> Mensen in NL hebben steeds minder binding met politieke partijen, en steeds minder vertrouwen in de politiek
  
• Kiesdrempel (niet in NL): minimumpercentage (bijv. 5%) om een zetel te krijgen in de volksvertegenwoordiging
• Compromissen: afspraken waarbij alle partijen een beetje toegeven
  
• Bureaucratie: teveel ingewikkelde regels, papierwerk en formulieren
• Referendum: alle burgers mogen stemmen over een bepaald onderwerp (JA/NEE)
       Voordelen referendum: direct invloed voor burgers, groter draagvlak
       Nadelen referendum: duurt lang, onderwerpen te ingewikkeld, keuze te simpel

Aan de slag

Maken in examenkatern Politiek:

Opdrachten p. 108-113