6.2 De huid

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

6.2 De huid

Terugblik

Reukzintuig

Tastzintuig

Gezichtszintuig

Gehoorzintuig

Smaakzintuig

Drukzintuig

Oren, ogen, neus, mond, huid en tong zijn

1. Waarnemingen
2. prikkels
3. zintuigen
4. zenuwen

Wat is waarnemen?

1. Alleen zien
2. Zien, voelen, horen, proeven en ruiken
3. Alleen de waarheid nemen voor je resultaten

Wat is (een voorbeeld van) waarnemen?

1. Het merken wat er in je omgeving gebeurt.
2. Het naar de klas gaan als je de bel hoort.
3. Het communiceren met ander organismen.

Verplaats de onderdelen naar de juiste plek in de afbeelding

Zenuwen

Hersenen

Ruggenmerg

Welke waarneming hoort bij het zintuig Neus?

1. Geur
2. Geluid
3. Horen
4. Ruiken

Leerdoelen

6.2.3 Je kunt de delen van de huid benoemen.

6.2.4 Je kunt de taken van de huid noemen.

6.2.5 Je weet wat je moet doen bij een brandwond.

In de huid liggen zintuigen waarmee je kunt voelen. De huid geeft ook bescherming aan je lichaam.

De huid

1. De huid heeft een oppervlakte van gemiddeld anderhalf tot twee vierkante meter 
2. weegt ongeveer vier kilo. 
   
3. de dikte van de huid varieert van 0,1 mm tot meer dan vier mm!

De huid

Opperhuid

Je opperhuid bestaat uit 2 lagen

                  hoornlaag : dode cellen. Deze laag beschermt je lichaam tegen beschadiging, ziekteverwekkers en uitdroging. Slijt de hele tijd af. 

                  kiemlaag: levende cellen die steeds nieuwe cellen vormen om de hoornlaag te vervangen. 

Lederhuid

In de lederhuid liggen de zintuigen om te voelen (warmte, kou, druk en tast). In de lederhuid liggen ook zweetklieren en talgklieren.

Zweetklieren maken zweet dat naar buiten komt als vocht op je huid. Daardoor koel je af. 

Talgklieren maken talg. Dat is een vettige stof dat je huid soepel en zacht houdt. Talg komt uit je huid door kleine openingen de poriën.

In de puberteit maakt je huid veel talg. Soms raakt dan een porie verstopt. Dan ontstaat een puistje. 

Zweetklier

Talgklier

Zweetklier

Spiertje

Haarzakje

Bloedvat

Functies van je huid

1. Bescherming tegen uitdroging, zonlicht, vuil, ziekteverwekkers
2. Regelen lichaamstemperatuur:

 Zweten: laagje water op je huid wat op je huid verdampt waardoor je afkoelt. 

 Doorbloeding: als je het warm hebt gaat er meer bloed naar je huid zodat het weg kan in de omgeving, als je het koud hebt dan gaat er minder bloed naar je huid zodat je de warme niet kwijt raakt

Bloedvat is smal

Kippenvel

Samengetrokken spiertje

Staand haartje

Bloedvat is breed

Haartje

Zweetkliertje

Zweet

Warm weer

Koud weer

Brandwonden

Een brandwond is een beschadiging van de huid door warmte. Ook een chemische stof of elektriciteit kan de oorzaak zijn van een brandwond. Op de plaats van een brandwond is de huid stuk. De huid geeft dan geen bescherming meer. Ziekteverwekkers kunnen gemakkelijk binnendringen. Ook verlies je vocht en warmte.

Brandwonden kunnen ernstig zijn of minder ernstig. Dat hangt af van de diepte van de wond. De opperhuid kan weer herstellen. Maar als ook de lederhuid is verbrand, herstelt de huid niet meer.

1 Koel de brandwond tien minuten onder de kraan.

Gebruik lauw, zacht stromend water.

2 Bel een dokter bij grote blaren of een kapotte huid.

.

3 Smeer niets op de brandwond.

4 Bedek een open wond met plasticfolie, vet verbandgaas of een schone doek.

Eerste hulp bij brandwonden

Onthoud

3 Je kunt de delen van de huid benoemen.

• De huid bestaat uit de opperhuid en de lederhuid.

• De opperhuid bestaat uit de hoornlaag en de kiemlaag.

– De hoornlaag bestaat uit dode cellen.

De hoornlaag slijt af.

– De kiemlaag bestaat uit delende cellen. Deze cellen gaan dood en horen dan bij de hoornlaag.

• Haren steken door de opperhuid heen.

– Haren groeien aan van onderaf.

– Talg uit talgklieren houdt de huid en de haren soepel.

– Talg komt uit je huid door poriën.

• De lederhuid ligt onder de opperhuid.

– zintuigen om te voelen

– zweetklieren

– talgklieren

– bloedvaten

Onthoud

4 Je kunt de taken van de huid noemen.

• De hoornlaag beschermt je lichaam:

– tegen beschadiging

– tegen ziekteverwekkers

– tegen uitdroging

• De huid helpt bij de regeling van de lichaamstemperatuur.

– Zweetklieren maken zweet. Door zweet koelt het lichaam af.

– Meer doorbloeding van de huid. Het lichaam koelt af.

– Minder doorbloeding van de huid. Het lichaam verliest minder warmte.

5 Je weet wat je moet doen bij een brandwond.

• Een brandwond is een beschadiging van de huid door warmte.

• Eerste hulp bij een brandwond.

– koelen onder de kraan met lauw water (ongeveer tien minuten)

– een dokter bellen bij grote blaren of een kapotte huid

– niets op een brandwond smeren

– de brandwond bedekken met plasticfolie, vet verbandgaas of een schone doek

Aan het werk! Biologie

Wat? 6.2  De huid - opdrachten 1 t/m 10

Waar?  in je online boek

1

Hoe? Als het bord op rood staat werk je alleen en in stilte.

Als het bord op groen staat mag je fluisterend overleggen met je buurman. 

Heb je vragen? Steek je hand op en ik kom bij je. 

Klaar? Test Jezelf!