Gs. Klas 4 §1.2 De grondwet van 1848 - mavo

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

H1 Nederland van 1848 tot 1914

   §1.2 De grondwet van 1848 

   §1.2 De grondwet van 1848 

Bespreken huiswerk

§1.1

Maak opdr. 2, 3, 5, 7, 8

Het parlement bestaat uit:

1. Eerste en Tweede Kamer
2. Ministers en staatssecretarissen

De regering bestaat uit:

1. Eerste en Tweede Kamer
2. Ministers en Staatssecretarissen

Koninkrijk met een grondwet is:

1. Parlementaire democratie
2. Constitutionele monarchie

Het belangrijkste artikel in de grondwet van 1848 is artikel 1.

Wat staat in artikel 1?

1. Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld.
2. De regering dient zorg te dragen aan onderwijs.
3. Het koningschap wordt erfelijk vervuld door de wettige opvolgers van Koning Willem I, Prins van Oranje-Nassau.
4. De overheid treft maatregelen ter bevordering van de volksgezondheid.

Parlement

Kabinet

Koning

Tweede kamer

Eerste kamer

Ministers

Staatssecretarissen

Ministers

   §1.2 De grondwet van 1848 

Het begin van het koninkrijk

• 1813 Willem I koning van NL --> Koninkrijk der Nederlanden
•  
• Filmpje. Kijkvraag:
• Waarom werd Willem I door het volk niet als koning
• onthaald?

Waarom werd Willem door het volk niet als koning onthaald?

   §1.2 De grondwet van 1848 

Liberalen

• NL werd const. monarchie, nog geen democratie

W

• Willem I was staatshoofd maar ook regeringsleider

Wat betekende het voor de koning dat hij regeringsleider was?

1. Hij had alle macht over het land
2. Het had geen macht
3. Hij benoemde leden van het parlement
4. Hij benoemde leden 1e kamer en ministers

   §1.2 De grondwet van 1848 

Liberalen

• NL werd const. monarchie, nog geen democratie

W

• Willem I was staatshoofd maar ook regeringsleider
• --> Had dus veel macht

   §1.2 De grondwet van 1848 

Liberalen

• Liberalen wilden dit veranderen 
• Liberalisme = 

   §1.2 De grondwet van 1848 

1848

• Revolutiejaar door Europa, ook in NL
•  
• Willem II (sinds 1840) gaf toe aan liberalen.
• Thorbecke schrijft grondwet

1848

Het Revolutiejaar 1848 is een serie Europese opstanden die door Europa ging. Ook in Nederland dreigde een revolutie uit te breken.

Screenshot bij aanteken-ingen plakken

Op de munt ontbreekt een deel van de naam van een koning. 

Welke naam ontbreekt? 

1. Willem I, Koning der Nederlanden
2. Willem II, Koning der Nederlanden
3. Willem III, Koning der Nederlanden
4. Geen van de genoemde koningen is juist

   §1.2 De grondwet van 1848 

Onschendbaar

• Koning is onschendbaar, ministers verantwoordelijk
• --> = ministeriële verantwoordelijkheid

• Macht koning dus beperkt

Bekijk het plaatje.
Je ziet de Tweede Kamer omstreeks .....x...... Rechts de (lege)stoel van de koning.

Welk jaartal hoort bij .....X..... te staan?

1. 1840
2. 1860

02:55

Waarom moet Willem II tekenen?

1. Anders is de wet niet geldig
2. Omdat hij de baas blijft

02:55

Waarom gaf Willem II toe aan het ondertekenen van de grondwet?

Vanaf 1848 wordt jaarlijks een troonrede voorgelezen aan de Staten-Generaal.

Wie is politiek verantwoordelijk voor de inhoud van de troonrede?

1. de Eerste Kamer
2. de Koning
3. de ministers
4. de Tweede Kamer

   §1.2 De grondwet van 1848 

Bespreken huiswerk

§1.1 Maak opdr. 2, 3, 5, 7, 8

   §1.2 De grondwet van 1848 

Censuskiesrecht

• Verandering in stemmen:
• - Rechtstreekse verkiezingen 2e kamer, lokaal en provinciaal
• - Censuskiesrecht (stemrecht voor rijke mannen)

Waarom mochten alleen rijke mannen stemmen?

   §1.2 De grondwet van 1848 

Het parlement de baas

• Eerste en Tweede kamer kregen controlerende en wetgevende bevoegdheden (rechten).
• 
  

In 1848 heeft Thorbecke de grondwet geschreven. Thorbecke schreef: 'de koning is onschendbaar, de ministers zijn verantwoordelijk.'

Thorbecke was ...

1. Liberaal
2. Conservatief
3. Confessioneel
4. Socialist

   §1.2 De grondwet van 1848 

Grondrechten

• Klassieke werden in deze grondwet opgenomen
• (vrijheid van...)
•  
• Vrijheid van onderwijs: 
• zorgde voor komst bijzondere scholen

Een oude examenvraag.
Hiernaast zie je een tekening van rellen in Amsterdam in 1848.

De gebeurtenis op de tekening leidde tot een politieke verandering in Nederland in 1848.

Welke politieke verandering wordt bedoeld?

1. het afschaffen van de constitutionele monarchie
2. het aftreden van koning Willem II
3. het invoeren van een nieuwe grondwet
4. het oprichten van politieke partijen

Voor

Na

1848

De koning benoemt leden van de 1e kamer

Ministeriële verantwoordelijkheid 

Tweede kamer wordt gekozen

Koning is regeringsleider

Censuskiesrecht

Onschendbaar

Rechtstreekse verkiezingen

Klassieke grondrechten

   §1.2 De grondwet van 1848 

Alle veranderingen op een rijtje

Welke grondwet is dit? Noteer ook of het een
klassieke of sociale is.

Welke grondwet is dit? Noteer ook of het een klassieke of sociale is.

Welke grondwet is dit? Noteer ook of het een klassieke of sociale is.

Welke grondwet is dit? Noteer ook of het een klassieke of sociale is.

Ik kan uitleggen wat de politieke verschillen zijn voor en na de grondwet van 1848

Ja

Nee

Half, maar lang niet alles

Ik begrijp de impact van het jaar 1848 op de democratie van Nederland

Ja

Nee

Een beetje

   §1.2 De grondwet van 1848 

Huiswerk

§1.2

Maak opdr. 1, 4, 5, 6a, 7 en 8