Burgerschap Politiek/Juridisch Les 2

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Burgerschap

Politiek/Juridisch Les 2

Lesdoelen

• Je wat een regering is en weet hoe een regering gevormd wordt.
• Wat is een coalitie?
• Hoe wordt een besluit genomen en een wet gemaakt?
• Je kent de taken en bevoegdheden van de 1e en 2e kamer.

Wat is een democratie ook alweer?

(Indirecte) Democratie

Verkiezingen in NL

• 2e kamer: 1x in de 4 jaar (2025)
  
• Provincie en Waterschap: 1x in de 4 jaar (2023) (Zie volgende slide)
  
• Gemeenteraad: 1x in de 4 jaar (2022)
  
• Europa: 1x in de 5 jaar (2024)

Verschillen democratie - Dictatuur

• Volks vertegenwoordiging - Geen volksvertegenwoordiging
  
• Vrije verkiezingen - Staatsgreep
  
• Grondrechten - Grondplichten
  
• Trias Politica - Geen Trias Politica
  
• Machtenscheiding - Geen machtenscheiding
  
• Vrijheid van meningsuiting - Censuur

Regering

Taken van de regering: 

De regering is onder ander verantwoordelijk voor:

de uitvoering van wetgeving en Rijksoverheidstaken;

de begrotingen opstellen en aanpassen.

Het kabinet:

benoemt commissarissen van de koning, burgemeesters en leden van de rechterlijke macht;

bestuurt het land en voert het beleid uit.

Ministerraad:

De ministers vormen samen de ministerraad. De minister-president is voorzitter van de ministerraad. De ministerraad besluit over het beleid van de regering.

Hoe wordt de regering gevormd?

"Gebruikelijk is dat de formateur de beoogde minister-president is. De formateur benadert vervolgens, in overleg met onderhandelaars van de toekomstige coalitie, kandidaat-ministers en kandidaat-staatssecretarissen. In de gesprekken wordt aan de kandidaten gevraagd of ze de afspraken in het regeerakkoord ondersteunen."

Wanneer spreken we van een coalitieregering?

1. Bij een regering die gevormd wordt door vijf of meer partijen
2. Als twee of meer partijen in de tweede kamer de regering steunen
3. Als drie of meer partijen in de tweede kamer de regering steunen

Coalitie / Oppositie

Coalitie: 

De partijen die in de tweede kamer de regering steunen. Dit zijn de coalitiepartijen.

De oppositie wordt in de politiek gevormd door alle politieke partijen die tegen de uitvoerende macht zijn, deze partijen worden de oppositiepartijen genoemd.

De 1e en 2e kamer

De eerste en tweede kamer vormen samen:

 het parlement

 of

de staten-generaal.

Taken/Rechten 2e kamer

• regering controleren (motie indienen);
• wetten maken (veranderen van wetten/aanpassen);
• rijksbegroting beoordelen en controleren (budget recht);
• onderzoek en enquêterecht (parlementaire enquête);
• vragenrecht (ministers/staatssecretaris informatie vragen);
• motie indienen;
• wetsvoorstellen wijzingen (recht van amendement).

Taken/Rechten 1e kamer

Wetten die goedgekeurd zijn door de 2e kamer controleren.

Rechten:

• recht van enquête (zelden);
• recht van interpellatie (recht om minister ter verantwoording te roepen).

Eindopdracht

 Bedenk jullie eigen politieke jongerenpartij.

Werk alleen of in een groepje? Laat de docent weten met wie je samenwerkt!

1. Maak een logo van jullie politieke partij ( wanneer je inspiratie nodig hebt zoek dan op internet voor logo’s van bestaande politieke partijen).

Vervolg eindopdracht

2. Kies drie onderwerpen die jullie belangrijk vinden voor de jongeren partij:

• Uitgaansgelegenheden voor jongeren.

• Tienerzwangerschappen voorkomen.

• Zware straffen voor discriminatie bij zoeken naar een BPV plek of baan.

• Studiefinanciering.

• Minimumjeugdloon moet stoppen bij 18 jaar, daarna…….

• Werkgelegenheid voor jongeren bevorderen door…….

• Een aparte bijna gratis ziektekostenverzekering voor jongeren.

Wat is voor jou een belangrijk onderwerp? Waar moet aandacht voor komen?

Vervolg eindopdracht

3. Welke drie onderwerpen vinden jullie het meest belangrijk en waarom? ( minimaal een half A4)

4. Op welke manier willen jullie deze onderwerpen gaan aanpakken? (voor elk onderwerp een half A4)

5. Maak een poster op A4 formaat voor jullie politieke partij zodat mensen zien waar ze op stemmen. Laat hierin de drie onderwerpen die jullie belangrijk vinden terugkomen.

Aan de slag!

Zijn er vragen?