Week 24 Nieuwsbegrip woordenschat C

• Begrijpend lezen
• Basisschool
• Middelbare school
• Speciaal Onderwijs

Week 24 - Woordenschat C

Gouden Koets

Script

Het lijkt mij wel leuk om geheimen te weten van mensen die naam hebben gemaakt. Naam maken betekent dat je bekend wordt. Iemand die naam heeft gemaakt, is dus al beroemd. Ik zou wel willen weten wat Dua Lipa eet als ontbijt of wat Beyoncé gebruikt om haar haar zo mooi te maken. Wie weet dat ik ooit zelf nog wel naam ga maken. Naam maken als de beste leerkracht van Nederland lijkt mij wel wat.

Script

De geheimen van beroemdheden blijven vaak geheim, want iedereen die er ook maar iets over weet moet vast steevast hun mond houden. Steevast betekent altijd of volgens een vaste gewoonte. Journalisten van roddelbladen proberen steevast geheimen te ontrafelen. Dit doen kunnen zij proberen door vragen te stellen aan ingewijden, maar ook door het aan de beroemdheden zelf te vragen. 

Script

Zo staat de pers steevast klaar op momenten dat een beroemdheid verschijnt, zoals in het winkelcentrum of een rode loper evenementen. Deze evenementen verlopen trouwens steevast op dezelfde manier, waarbij alle beroemdheden netjes op hun beurt wachten om de rode loper te betreden. Soms zijn daar ook ingewijden bij aanwezig. Wist je trouwens dat ingewijden ook steevast contact kunnen hebben met mensen die naam hebben gemaakt?

Interactieve vraag naar aanleiding van het script: 

Vraag de leerlingen of zij iemand kunnen noemen die naam heeft gemaakt. Laat de leerlingen in tweetallen een woordenweb maken met het woord naam maken. In dit woordenweb zetten de leerlingen mensen die naam hebben gemaakt.

de symboliek

Leg het woord uit met behulp van de drie woorden of zinnetjes: het gebruik, een teken en dat iets anders voorstelt. 

In onderstaande drie slides worden de woorden een voor een in de driehoek geplaatst. 

de symboliek

het gebruik

Leg het woord uit met behulp van het woord het gebruik. 

de symboliek

het gebruik

het teken

Leg het woord uit met behulp van het woord een teken. 

de symboliek

het gebruik

een teken

dat iets anders voorstelt

Leg het woord uit met behulp van het woord dat iets anders voorstelt. 

naam maken

Vraag de leerlingen waar ze allemaal aan denken bij het woord naam maken en schrijf dat rondom naam maken. Dit kunnen woorden zijn als bekend worden, beroemd, niet over straat kunnen, herkend worden, op tv komen, in de krant staan, ergens goed in zijn, iets ergs gedaan hebben, iedereen praat over je, iedereen kent je of namen van mensen die naam gemaakt hebben, zoals bekende zangers, influencers, politici, acteurs.

steevast

Bedenk samen met de leerlingen welke woorden op de hogere treden komen: soms, vaak, bijna altijd. Kunnen ze ook iets bedenken wat op de bovenste trede kan staan? Bijvoorbeeld: nooit.

steevast

bijna altijd

Bedenk samen met de leerlingen waarom het woord bijna altijd op de betreffende treden staat. Kunnen zie iets bedenken wat op de volgende treden komt te staan? (vaak)  

steevast

bijna altijd

vaak

Bedenk samen met de leerlingen waarom het woord vaak op de betreffende treden staat. Kunnen zie iets bedenken wat op de volgende treden komt te staan? (soms)  

steevast

bijna altijd

vaak

soms

Bedenk samen met de leerlingen waarom het woord soms op de betreffende treden staat. Kunnen zie iets bedenken wat op de volgende treden komt te staan? (nooit)  

steevast

bijna altijd

vaak

soms

nooit

Bedenk samen met de leerlingen waarom het woord nooit op de bovenste treden staat.

steevast

Welke woorden zie je in de spiegel terug? (altijd, doorgaans, continu, constant, doorlopend, …)

In de komende drie slides worden de voorbeeldwoorden een voor een in de spiegel geplaatst. Probeer ook met de kinderen woorden te bedenken die in de spiegel geplaatst kunnen worden. 

steevast

altijd

Welke woorden zie je in de spiegel terug? (altijd, doorgaans, continu, constant, doorlopend, …)

Leg uit waar het woord altijd zichtbaar is in de spiegel. 

steevast

continu

Welke woorden zie je in de spiegel terug? (altijd, doorgaans, continu, constant, doorlopend, …)

Leg uit waar het woord continu zichtbaar is in de spiegel. 

steevast

constant

Welke woorden zie je in de spiegel terug? (altijd, doorgaans, continu, constant, doorlopend, …)

Leg uit waar het woord constant zichtbaar is in de spiegel. 

omstreden

Welke woorden zie je in de spiegel terug?  (aanvechtbaar, controversieel, betwist, …)

In de komende drie slides worden de voorbeeldwoorden een voor een in de spiegel geplaatst. Probeer ook met de kinderen woorden te bedenken die in de spiegel geplaatst kunnen worden. 

omstreden

aanvechtbaar

Welke woorden zie je in de spiegel terug? (aanvechtbaar, controversieel, betwist, …)

Leg uit waar het woord aanvechtbaar zichtbaar is in de spiegel.  

omstreden

controversieel

Welke woorden zie je in de spiegel terug? (aanvechtbaar, controversieel, betwist, …)

Leg uit waar het woord controversieel zichtbaar is in de spiegel.  

omstreden

betwist

Welke woorden zie je in de spiegel terug? (aanvechtbaar, controversieel, betwist, …)

Leg uit waar het woord betwist zichtbaar is in de spiegel.  

grootscheeps

Welke woorden zie je in de spiegel terug? (altijd, doorgaans, continu, constant, doorlopend, …)

In de komende drie slides worden de voorbeeldwoorden een voor een in de spiegel geplaatst. Probeer ook met de kinderen woorden te bedenken die in de spiegel geplaatst kunnen worden. 

grootscheeps

grootschalig

Welke woorden zie je in de spiegel terug? (grootschalig, groots opgezet, omvangrijk, …)

Leg uit waar het woord grootschalig zichtbaar is in de spiegel.  

grootscheeps

groots opgezet

Welke woorden zie je in de spiegel terug? (grootschalig, groots opgezet, omvangrijk, …)

Leg uit waar het woord groots opgezet zichtbaar is in de spiegel.  

grootscheeps

omvangrijk

Welke woorden zie je in de spiegel terug? (grootschalig, groots opgezet, omvangrijk, …)

Leg uit waar het woord omvangrijk zichtbaar is in de spiegel.  

de knoop doorhakken

twijfelen

Op de laden eronder schrijft u eigenschappen van beide begrippen. U kunt de kast samen met de leerlingen vullen. U kunt ook een rijtje eigenschappen geven, bijvoorbeeld beslissen, niet kunnen beslissen, weten wat je wil, niet weten wat je wil, ja of nee zeggen, je weet het nog niet en de leerlingen in tweetallen laten bedenken welke eigenschap aan welke kant van de kast hoort. 

Woorden schatten

De volgende zeven slides kunt u gebruiken om de woordenkennis van leerlingen te controleren aan het einde van de les, dus nadat de leerlingen de opdrachten hebben gemaakt. Daarna begint de les van Andere tekstsoort

grootscheeps

1. Dit woord zegt me niks
2. Ik herken het woord, maar weet de betekenis niet
3. Ik weet ongeveer wat dit woord betekent
4. Ik ken dit woord en kan de betekenis uitleggen of een voorbeeld geven.

de ingewijde

1. Dit woord zegt me niks
2. Ik herken het woord, maar weet de betekenis niet
3. Ik weet ongeveer wat dit woord betekent
4. Ik ken dit woord en kan de betekenis uitleggen of een voorbeeld geven.

steevast

1. Dit woord zegt me niks
2. Ik herken het woord, maar weet de betekenis niet
3. Ik weet ongeveer wat dit woord betekent
4. Ik ken dit woord en kan de betekenis uitleggen of een voorbeeld geven.

naam maken

1. Dit woord zegt me niks
2. Ik herken het woord, maar weet de betekenis niet
3. Ik weet ongeveer wat dit woord betekent
4. Ik ken dit woord en kan de betekenis uitleggen of een voorbeeld geven.

massief

1. Dit woord zegt me niks
2. Ik herken het woord, maar weet de betekenis niet
3. Ik weet ongeveer wat dit woord betekent
4. Ik ken dit woord en kan de betekenis uitleggen of een voorbeeld geven.

bol staan van iets

1. Dit woord zegt me niks
2. Ik herken het woord, maar weet de betekenis niet
3. Ik weet ongeveer wat dit woord betekent
4. Ik ken dit woord en kan de betekenis uitleggen of een voorbeeld geven.

de symboliek

1. Dit woord zegt me niks
2. Ik herken het woord, maar weet de betekenis niet
3. Ik weet ongeveer wat dit woord betekent
4. Ik ken dit woord en kan de betekenis uitleggen of een voorbeeld geven.

de verheerlijking

1. Dit woord zegt me niks
2. Ik herken het woord, maar weet de betekenis niet
3. Ik weet ongeveer wat dit woord betekent
4. Ik ken dit woord en kan de betekenis uitleggen of een voorbeeld geven.

omstreden

1. Dit woord zegt me niks
2. Ik herken het woord, maar weet de betekenis niet
3. Ik weet ongeveer wat dit woord betekent
4. Ik ken dit woord en kan de betekenis uitleggen of een voorbeeld geven.

de knoop doorhakken

1. Dit woord zegt me niks
2. Ik herken het woord, maar weet de betekenis niet
3. Ik weet ongeveer wat dit woord betekent
4. Ik ken dit woord en kan de betekenis uitleggen of een voorbeeld geven.

Andere tekstsoort

In dit filmpje wordt de inleiding van de Andere tekstsoort hardop denkend voorgedaan. Na het filmpje kunnen de leerlingen de rest van de tekst lezen en de opdrachten op de computer doen. 

De twee vragen op de volgende dia's zijn voor na de les, zodat er gecontroleerd kan worden of de leerlingen het lesdoel hebben behaald. 

In een column neemt de schrijver een standpunt in

1. Goed
2. Fout

Deze vragen kunnen gesteld worden als afsluiting van de les om te controleren of de leerlingen het lesdoel hebben behaald. 

Een column is bedoeld om...

1. een emotie los te maken
2. het gedrag van lezers te veranderen
3. vooral veel feiten te geven
4. lezers anders te laten gaan denken over het onderwerp

Tips en/of tops over deze pilot? Mail ze naar [e-mail]