Herhaling woorden 1.5,2.5 en 3.5

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Wat is een voorvoegsel?

een voorvoegsel is

Losse woorden in de allerkortste vorm noemen we een grondwoord.

Voorvoegsels kun je voor een grondwoord plakken.

Ze kunnen dus niet zelfstandig voorkomen.

Typ een woord met een voorvoegsel. Maak het voorvoegsel dikgedruk en onderstreep het grondwoord.

voorbeelden

voorbeelden van voorvoegsels

a-: asociaal 

on-: ongeluk

ont-: ontbossen  

her-:herexamen 

in-: incompetent 

wan-: wanhoop

 

Wat is een achtervoegsel?

een achtervoegsel is

 Achtervoegsels plak je achter een grondwoord. 

 Achtervoegsels zijn zelf geen losse woorden

Typ een woord met een achtervoegsel. Maak het achtervoegsel dikgedruk en onderstreep het grondwoord.

voorbeelden

voorbeelden van achtervoegsels;

-baar: draagbaar 

-loos: sprakeloos

-achtig: schaapachtig 

Voorbeelden voor- en achtervoegsels

Vergeetachtig
multimiljonair

Oneerlijkheid

Griekse en Latijnse voor- en achtervoegsels

In het Nederlands worden ook voor- en achtervoegsels uit andere talen gebruikt, zoals het Grieks en het Latijn. 

Als je de betekenis van deze woorddelen kent, kun je de betekenis van onbekende woorden afleiden. 

Bijvoorbeeld: -loog (wetenschapper) 

technoloog = een wetenschapper in de techniek. 

Opdracht

Op de volgende dia vind je Griekse en Latijnse voor- en achtervoegsels. Turf in je schrift van hoeveel jij de betekenis weet. 

Voorvoegsels

• a-
• anti-
• bi-
• bio-
• contra-
• dis-, dys-
• ego-
• inter-
• macro- 
• mega- 

• micro-
• mono-
• medio-
• multi-
• nano-
• pre-
• poly

Achtervoegsels

• -loog
• -soon
• -visie

Samenstelling

• Alle delen (twee of meer) kunnen zelfstandig voorkomen.

• Vaak twee zelfstandignaamwoorden.

• Soms ook een combinatie van zelfstandignaamwoord met een bijvoeglijknaamwoord, telwoord, werkwoord of afkorting

Afleiding

• Woord waarvan niet alle delen zelfstandig kunnen voorkomen.
  
  
• Verkleinwoorden, meervouden en werkwoordsvervoegingen zijn voorbeelden van afleidingen.

• Een grondwoord vormt de basis en daaraan zijn voor- en/of achtervoegsels toegevoegd.

Verbind de grondwoorden met het passende voor- of achtervoegsel

a

her

vol

on

aller

liefde

kennen

beste

eerlijk

sociaal

Voorvoegsels

• Er bestaan veel woorden met be-, ge-, her-, on(t)-, ver-, wan-, en aarts- ervoor.
  
  
• Deze korte stukjes zijn voorvoegsels, je schrijft ze altijd op dezelfde manier. 

Voorvoegsels zet je altijd voor een woord, zoals het woord  zelf al aangeeft: voorvoegsel. Het gaat dus om het eerste deel van een woord.

Achtervoegsels

• Er zijn veel woorden met -heid, -lijk, -ing, -ig, -er, -erd, -aar, -aard, -baar, -rik of -isch erachter. 
• 
  
• Deze korte stukjes zijn achtervoegsels.
  
  
• je schrijft ze altijd op dezelfde manier. 

achtervoegsels zet je altijd achter een woord, zoals het woord zelf al aangeeft: achtervoegsels. Het gaat dus om het laatste deel van een woord.

Voorbeelden 

• blijheid
• duidelijk
• afdeling
• aardig
• aansteker
• eigenaar
• aaibaar
• fantastisch

liefde

werken

Wat is de betekenis van het voorvoegsel anti-?

1. zonder
2. opnieuw
3. tegen
4. verkeerd

Wat is de betekenis van het voorvoegsel mis-?

1. zonder
2. opnieuw
3. niet meer
4. verkeerd

Wat is de betekenis van het voorvoegsel ex-?

1. zonder
2. opnieuw
3. niet meer
4. slecht

Wat is de betekenis van het voorvoegsel her-?

1. zonder
2. opnieuw
3. niet meer
4. niet

Woord-spel

Je zit in een team met drie leerlingen

Je werkt samen met een ander team

Maak woordkaartjes: 

* schrijf het woord uit de woordenlijst op de voorkant

* schrijf de betekenis op de achterkant

Als team omschrijf je het woord, het andere team moet raden

Regels

Je mag het woord niet noemen

Je mag niet wijzen

Je mag het woord niet laten zien

Als het andere team de betekenis kan geven krijg jouw team twee punten

Als het team het niet raadt, dan krijg jouw team geen punt