Klimaat (= weersomstandigheden zoals temperatuur, wind en neerslag, die in een lange periode gemiddeld hetzelfde blijven.) veranderd door de tijd heen.
115.000 jaar geleden: laatste ijstijd --> Nederland temperatuur onder vriespunt, poolwoestijn --> dieren trokken weg (geen voedsel!) wel mammoeten en andere dieren die in de kou konden leven.
45.000 jaar geleden: eerste homo sapiens vanuit Afrika naar Europa. In Europa al wel Neanderthalers (stierven uit in 28.000 v. Chr.).