Ethiek Les 2

• BULO
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Programma deze les

Wat weet je nog van de vorige keer? (denken-delen-uitwisselen)

Woord van de week 

Herhalen vorige week 

Moreel oordelen- Moraal- Ethiek

Doelen van de nieuwe les

Wat als jij je niet houdt aan het moraal van de samenleving?

Aan de slag

WOORD VAN DE WEEK 

Ethiek

Doelen van de Les 

Aan het einde van de les kun je:

1. Kun je beargumenteren welke kernwaarde van DAM jij het beste bij het onderwerp Ethiek vindt passen;
2. Kun je een voorbeeld geven waaruit blijkt dat iemand zich niet aan het moraal houdt;
3. Kun je uitleggen hoe een samenleving probeert mensen zich te laten houden aan het moraal.
4. Kun je met behulp van een voorbeeld demonstreren dat a-moreel gedrag niet altijd als ‘a-moreel’ gezien hoeft te worden.

Opdracht Classroom

Je hebt per dilemma de volgende opdracht gemaakt:

In tweetallen ga je in gesprek over het aan jullie toegewezen dilemma. 

Je bespreekt wat het ethische ‘probleem’ is van het dilemma;

Je bespreekt hoe jullie daar zelf over denken;

Je bespreekt met welke (mochten jullie hetzelfde denken) goede argumenten een ander ‘anders’ zou kunnen denken dan jij.

 

Groep 1, 4, 10

Groep 5, 8, 11

Groep  3, 6, 9, 

Groep 2, 7, 12

Doelen behaald? 

Aan het einde van de les kun je:

1. Uitleggen wat de begrippen moreel handelen, moraal en ethiek betekenen. 
2. Een voorbeeld geven van een ethisch dilemma;
3. Uiteenzetten (op basis van argumenten) wat jij vindt van een toegewezen ethisch dilemma;
4. Demonstreren met welke argumenten een ander ‘anders’ kan denken dan jij over een ethisch dilemma

woorden voor woordenboekje? 

Herhalen Basis 

Basisbegrippen op fris 

Waarden: 

• Nastrevenswaardige kwaliteiten. VB: vrijheid, eerlijkheid, rechtvaardigheid, gelijkheid etc.
  

Normen: 

• Waarden worden concreet in normen. Normen zijn gedragsregels over hoe je je behoort te gedragen in bepaalde situaties.
  

Voorbeeld

• Norm: Als iemand je de weg vraagt, help je die persoon door het uit te leggen. Waarde: behulpzaamheid
  

Ethiek

''Nadenken over wat goed en fout handelen is''

Ethiek is onderdeel van filosoferen. Grondlegger: Socrates, Athene (469 v.Chr.)

Respect voor ouderen is een...

1. Norm
2. Waarde

Ouderen aanspreken met 'u'
is een...

1. Norm
2. Waarde

Norm is stoppen bij rood stoplicht

Waarde  is ....veiligheid

Moraal

''Het totaal van waarden en normen dat in de samenleving als vanzelfsprekend aanvaardbaar gedrag wordt gezien.''

Moraal van de samenleving 

Begrippen:

Normen en Waarden

Moreel oordelen

Moraal

Ethiek

A-moreel gedrag 

Wat als je je niet houdt aan het moraal van een samenleving? – Wat als je a-moreel gedrag laat zien? 

0

Wie zat hier fout?

1. Glennis Grace
2. De automobilist
3. Allebei

Onderbouw je keuze uit de vorige slide

Mag je door rood rijden om op tijd op school te zijn?

JA

NEE

Mag de politie door rood rijden om ergens op tijd te zijn?

JA

NEE

Ik zal nooit door rood rijden want dat mag niet.

1. Eens
2. Oneens

Plichtethiek

Ik ga wel door een rood stoplicht als ik denk dat ik geen gevaar ben voor anderen en mezelf.

1. Eens
2. Oneens

Gevolg ethiek

Ik zal nooit iets stelen

1. Eens
2. Oneens

Ik zal wel iets stelen als ik daarmee anderen kan helpen.

1. Eens
2. Oneens

Opfris: Ethische (morele)  dilemma's

• Botsing tussen waarden (alle keuzes hebben nadelen)
  
• Keuzes sluiten elkaar uit.
  
• Binnen de ethiek onderzoeken we dergelijke dilemma's. Wat is nou de juiste keuze om te maken? Wat is goed? Wat is het goede leven? etc. 

• Waarom zijn morele dilemma's relevant: Ze dwingen je tot een keuze en dat maakt inzichtelijk wat je écht belangrijk vindt. 
  

Zijn er omstandigheden denkbaar waarbij het te rechtvaardigen valt dat je een mens opeet?

1. ja
2. nee

Wil je wonen in een stad die alles van je weet maar waar het (hierdoor) wel veilig is?

1. ja
2. nee

Moet het verboden zijn kleren te verkopen als die mogelijk zijn gefabriceerd in onveilige buitenlandse fabrieken?

1. ja
2. nee

Ethiek (Leren wat de moraal van een samenleving is, en dit bediscussiëren)…bij welke kernwaarde hoort dit volgens jou?

Aan de slag

Schriftje                             Denken (alleen)

Bedenk een een situatie waarin iemand a-moreel gedrag laat zien, maar waarvan je zou kunnen zeggen dat er ook een niet-a-morele kant aan het gedrag zit.                        Delen (tweetallen)

Bespreek met elkaar de dilemma’s. Geef een waardering in welke mate jij vindt dat de ander zijn/haar/diens dilemma goed kan uitleggen (dus waarom a-moreel gedrag soms niet per se a-moreel is). Doe dit door een van deze smileys te gebruiken  

Burgerbord Opdracht

Op Classroom staat een opdracht klaar.

Dit is ook een BB opdracht.

Maak en lever deze daarin.

Persoonlijke vorming --> BuLo 

Twee ethische visies

We kennen twee ethische visies

1. Gevolgenethiek 

2. Plichtsethiek 

optioneel! 

optioneel 

Doelen behaald? 

Aan het einde van de les kun je:

1. Kun je beargumenteren welke kernwaarde van DAM jij het beste bij het onderwerp Ethiek vindt passen;
2. Kun je een voorbeeld geven waaruit blijkt dat iemand zich niet aan het moraal houdt;
3. Kun je uitleggen hoe een samenleving probeert mensen zich te laten houden aan het moraal.
4. Kun je met behulp van een voorbeeld demonstreren dat a-moreel gedrag niet altijd als ‘a-moreel’ gezien hoeft te worden.

Waarom doen mensen mee met Miljoenenjacht? Wat is hun belang?

Activerende vraag

In deze vraag valt al het woord belang. Een term wat later in de les nog uitgebreid wordt langsgelopen. De leerlingen geven aan wat volgens hen het belang van de kandidaat is. 
Een voorbeeld van een belang is 'Zo veel mogelijk geld verdienen'. 

Neemt Arno het bod aan denk je?

€623.000,-

1. Ja
2. Nee

Stelling

Om de leerlingen bij het proces te betrekken krijgen de leerlingen deze stelling voorgelegd. Hier kan over worden doorgepraat. 

Danny, Jiamy en Zoey hebben al hun internet-data van de afgelopen jaren opgevraagd

Waarom mag je alleen maar data van jezelf opvragen?

Deze vraag maakt een koppeling met dat een waarde niet alleen voor jezelf belangrijk is maar ook betrekking op het leven van anderen. 
Privacy is een ideaal die een samenleving na wil streven. 

Wat vind jij ervan dat deze bedrijven zo veel van jou weten?

Deze vraag is om de leerlingen meer bij de video te betrekken en eventueel met heb in gesprek te gaan over wat zij vinden van privacy.