Massacultuur oefenen

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5,6

Massacultuur

Massacultuur is de cultuur van de grote massa, gekenmerkt door onpersoonlijkheid en oppervlakkigheid. De massamedia, zoals de pers, radio, film, televisie en internet, hadden een belangrijke rol in de verspreiding van massacultuur. Omdat je met behulp hiervan kan communiceren met een groot publiek, wordt dat massacommunicatie genoemd. 

Vermaak

Bijna alle vormen van massacultuur horen bij het vermaak in de 2e helft van de 20e eeuw. Hoewel vermaak soms sterk gericht is op commerciële doelen en vaak oppervlakkig is, kan de kunst die ter vermaak is ook vernieuwend zijn en diepgang hebben. 

Pop-Art

Popmuziek

 Videoclips

Streetdance

 Soaps, Tv-series, reclame

Hollywoodblockbusters

Musicals

 Stripverhalen

 Modeshows

Mega-tentoonstellingen

 Urban entertainment centra:

winkelcentra met

amusement/

uitgaanscentra

Belangrijkste begrippen

massacultuur: de cultuur van de grote massa, met kunstwerken die onpersoonlijk en oppervlakkig zijn.

massamedia: de pers, radio, film, televisie en internet. Deze vormen van massacommunicatie hadden en hebben nog steeds een belangrijke rol in de verspreiding van deze massacultuur.

hoge en lage kunst: kunst van de elite en kunst van het volk. In de massacultuur vervagen de grenzen tussen ‘lage’ en ‘hoge’ kunst:

Massacultuur = een periode in cultuur

Heeft kenmerken van de tijd, zoals massamedia, consumptiemaatschappij, entertainment, het vermaak (zoals film, muziek)  is makkelijk te begrijpen, originaliteit is niet meer nodig.

-Postmodernisme is een onderdeel van de massacultuur als periode.

-Postmodernisme is een reactie op het modernisme. Wat kunst betekent, is nu anders.

-Postmodernisme gebeurt vooral in de officiële kunstwereld (hoge kunst), niet altijd bij de cultuur van de massa.

-Massacultuur is breder: het geeft de cultuur aan van de massa, niet alleen wat er in een museum of een theater gebeurt. Ook wat mensen thuis leuk vinden om te zien/luisteren.

Dit is mega belangrijk!

Schrijf de dikgedrukte delen over in schrift

Massacultuur gaat over de periode van...

1. 1800 -1850
2. 1850-1900
3. 1900 - 1950
4. 1950 - nu

Het ontstaan van massacultuur is gevolg van meer welvaart

1. Juist
2. Onjuist

Van groot naar klein: eerst maatschappelijke context massacultuur

Malcolm 

X

Marilyn Monroe

Elvis Presley

Lyndon B. Johnson

John F. Kennedy

Dr. Martin Luther King

Rosa Parks

Maakt in 1963 bekend dat hij voor een federale wet is die rassendiscriminatie zou verbieden. Voordat hij dit kan doen, wordt hij vermoord.

Weigert te gaan staan om haar 'zwarte' zitplaats af te staan aan een witte man. Medebedenker van de Montogemery bus boycot

Hield zijn beroemde speech "I have a Dream". Hij wilde op een geweldloze manier protesteren tegen de segregatie in zijn land. Werd in 1968 vermoord.

Jonge acteur. Hij stond voor de opstandige jeugd, onder meer in zijn bekendste film Rebel Without a Cause. Hij droeg vaak een T-shirt en een spijkerbroek. In die dagen was een T-shirt ondergoed en de spijkerbroek fabriekskleding. Door hem gingen veel jongeren deze kleding ook dragen.

Werd wereldberoemd als sekssymbool door haar rollen in verschillende films. Ze voldeed aan het toenmalige schoonheidsideaal en werd daarmee een rolmodel voor veel vrouwen.

Op zijn voorstel nam het Congres in  1964 de Civil Rights Act (Burgerrechtenwet) aan.

Was een van de Amerikaanse leiders en woordvoerders van de Nation of Islam, een Afro-Amerikaanse moslimorganisatie die onder meer streed voor gelijke rechten van de zwarte bevolking. Daarbij schuwde hij geweld niet. Begin 1965 werd hij vermoord.

James Dean

De populairste rockster. Hij had met zijn vetkuif, strakke spijkerbroeken T-shirts en jacks grote invloed op de jongerenmode.

Kenmerken Massacultuur

1. Welvaart, dagelijks leven, vernieuwing, onbegrensde mogelijkheden, oppervlakkigheid
2. Welvaart, goede handel, pracht en praal, adel.
3. inhoud boven vorm, hoe hogere sociale klasse hoe succesvoller, populaire massamedia
4. men zocht antwoorden over de aard van de kunst van het leven, verzet tegen traditionele opvattingen.

Waarom vervaagt het verschil tussen 'hoge' en 'lage' kunst in de massacultuur?

1. hoge kunst komt in museums te hangen en lage kunst wordt onderdeel van de massacultuur
2. lage kunst komt in museums te hangen en hoge kunst wordt onderdeel van de massacultuur

Welke kenmerken horen bij massacultuur?

1. groot verlangen, gevoel staat centraal, escapisme, vrijheid en autonomie
2. ter lering en vermaak, calvinisme, moralisme, kennis vd klassieken
3. expressie, vernieuwing, vooruitgangsdenken, originaliteit, essentie
4. cultuurindustrie, relativering, interdisciplinair, eclectisch, consumptiemaatschappij

Popmuziek De Grote 3 - 

(jaren 80)

Madonna

Michael Jackson

Prince

Opbouw van popmuziek

Popmuziek heeft vaak een vaste structuur in hoe het is gecomponeerd. Zo zijn er vaak coupletten en refreinen. Wie kan uitleggen wat het verschil is tussen een couplet en een refrein? 

Wat is een brug? Zoek een liedje uit de popmuziek met een duidelijke structuur van coupletten, refreinen en een brug. 

Kunst analyse schema

Tekst

aspecten van de VOORSTELLING

aspecten van de VORMGEVING

Wat zie ik?

Wat hoor ik?

Wat is het verhaal?

Hoe klinkt het ?

Hoe is het schilderij ingedeeld ?

Hoe bewegen de danseressen over het podium  ?

Hoe wordt de sfeer weggezet in de film ?

Welke materialen zijn gebruikt?

Hoe ziet het kostuum eruit?

TOONHOOGTE

TOONDUUR

TEMPO

DYNAMIEK

KLANKKLEUR

melodie

hoog/laag

maat

ritme

kort/lang

vertragen/versnellen

hard/zacht

instrumenten/stem

Puls

Wat zijn de muzikale lagen in de popmuziek?

1. Bas, Piano, Ritme,Akkoorden
2. Bas, Melodie, Drumstel
3. Bas, Harmonie, Melodie, ritme
4. Melodie & Harmonie

Welk van de onderstaande antwoorden zijn alleen kenmerken van hiphop?

1. rap, beats, break dance, bodypercussie
2. rap, beats, hiphop dans, samples en turntablism
3. Rap, beats, samples, jazz, New Orleans
4. Rap, popmuziek, band, New York

Naast het samenkomen van oergenres, kenmerkt popmuziek zich door:

1. het van stad naar stad reizen
2. uitgaven van tekst en bladmuziek
3. commercieel succes van de komst van radio
4. commercieel succes van de vinylplaat

1. Wat is de standaard instrumentatie van popmuziek?

1. strijkers, slagwerk, blaasinstrumenten
2. gitaar, piano, drums, basgitaar, zang
3. trompet, gitaar, drums, banjo
4. geen van deze combinaties

Vanaf wanneer is popmuziek begonnen?

1. Jaren '40
2. Jaren '50
3. Jaren '60
4. Jaren '70

Waarvan is het woord
Popmuziek een afkorting?

1. Popi Jopi Muziek
2. Populaire Muziek
3. Patat of Pizza Muziek
4. Popstar Muziek

Put the songs in the correct tempo box

Slow

Medium

Uptempo/Fast

Welk instrument hoort bij welke muzikale laag?

Ritme laag

Akkoorden laag

Melodie laag

Baslaag

Welke fragment hoort bij welke muzikale laag?

Ritme laag

Akkoorden laag

Melodie laag

Baslaag

Sleep de vier linker plaatjes naar toonduur of toonhoogte. 

Toonduur

Toonhoogte

Ritme

Melodie

Put the songs in the correct tempo box

Slow

Medium

Uptempo/Fast

Welk instrument hoort bij welke muzikale laag?

Ritme laag

Akkoorden laag

Melodie laag

Baslaag

Welke fragment hoort bij welke muzikale laag?

Ritme laag

Akkoorden laag

Melodie laag

Baslaag

Sleep de vier linker plaatjes naar toonduur of toonhoogte. 

Toonduur

Toonhoogte

Ritme

Melodie

Put the songs in the correct tempo box

Slow

Medium

Uptempo/Fast

Welk instrument hoort bij welke muzikale laag?

Ritme laag

Akkoorden laag

Melodie laag

Baslaag

Welke fragment hoort bij welke muzikale laag?

Ritme laag

Akkoorden laag

Melodie laag

Baslaag

Sleep de vier linker plaatjes naar toonduur of toonhoogte. 

Toonduur

Toonhoogte

Ritme

Melodie

Film

1. Camerastandpunten

In moderne films worden veel camerastandpunten en kaders gebruikt. Door verschillende standpunten en kaders te gebruiken maak je de film spannender. De kijker wordt hierdoor meer onderdeel van het verhaal.

De bekendste op een rijtje:

- Kikkerperspectief

- Vogelperspectief

- Neutraal perspectief (ooghoogte)

- Totaalshot

- Medium shot

- Close-up

Informatie camerastandpunten

In moderne films worden veel camerastandpunten gebruikt, hier zie je drie standpunten die vaak terugkomen.

Match ze met de filmstill.

Sleepvraag: camerastandpunten

Sleep de woorden op de volgende dia naar het juiste plaatje

Informatie camerastandpunten

In moderne films worden veel camerastandpunten gebruikt, hier zie je drie standpunten die vaak terugkomen.

Kunst analyse schema

Tekst

aspecten van de VOORSTELLING

aspecten van de VORMGEVING

Wat zie ik?

Wat hoor ik?

Wat is het verhaal?

Hoe klinkt het ?

Hoe is het schilderij ingedeeld ?

Hoe bewegen de danseressen over het podium  ?

Hoe wordt de sfeer weggezet in de film ?

Welke materialen zijn gebruikt?

Hoe ziet het kostuum eruit?

Verticale compositie

Horizontalecompositie

Centrale compositie

Diagonale compositie

Dit is een ... shot

1. totaal
2. medium
3. close-up
4. reverse

Een korte quizvraag om de kennis te toetsen. Antwoord: B

Dit is een ... shot

1. totaal
2. medium
3. close-up
4. reverse

Een korte quizvraag om de kennis te toetsen. Antwoord: A

Een musicalfilm is

1. een lachfilm waarin grappige lichamelijke acties (struikelen, uitglijden over een bananenschil, etc.) aaneengeregen worden tot een verhaal zonder veel betekenis.
2. een film waarin het verhaal deels verteld wordt door muziek, zang en dans uitgevoerd door de filmpersonages zelf als onderdeel van hun rol.
3. een filmgenre met sentimentele verhalen waarbij het vaak draait om het oproepen van sterke emoties.

 1927                                                                                             nu

Films met bioscoop-orgel

Films met live piano

Films zonder muziek

Films met muziek-
opname

Films met live orkest

Toelichting

Doe samen deze sleepvraag: zet vijf stappen in de ontwikkeling van muziek bij bioscoopfilms in juiste volgorde boven de tijdslijn van 1927 t/m nu.

8. Bekijk onderstaande begrippen die horen bij het maken van een videoclip.

- Zet de begrippen in de juiste volgorde. Begin bij het begrip dat als eerste in het proces voorkomt. 

1

2

3

4

scenario

montage

storyboard

filmen

De titelsong van een film is onderdeel van de soundtrack.

1. waar
2. niet waar

De film is bedoeld voor

1. amusement
2. propaganda
3. shockeren of vervreemden
4. verhalen vertellen

Uit welke elementen kan een film bestaan?

1. Flash forwards en Flash backs
2. Popcorn en Cola
3. Riggers en Runners
4. Automatische storylines en snap backs

Dit is GEEN vormgevingsaspect van FILM

1. Montage
2. Camera afstand
3. Scherpstelling
4. Camera techniek

Een vraag over film: Wat is een plot?

1. Een filmscene
2. Een verhaalopbouw (met wie, wat, waar, waarom, wanneer)
3. Een dialoog
4. Een dansvorm

Welke kunnen een functie zijn van moderne film?

1. Film als vermaak
2. Film als propaganda
3. Film als onderzoek naar film
4. film als reclame

Afhankelijk van wat je hebt behandeld invullen. Even heel snel terughalen wat je hebt gedaan de vorige les. 

De film in je jaren 50 krijgt het moeilijk door de opkomst van de

1. radio
2. musical
3. tv

Op welke manier wijkt West side story af van de musicals uit deze tijd?

1. Er wordt meer gedanst
2. Mannen en vrouwen spelen mee
3. De verhaallijn heeft diepgang.
4. Het is puur amusement

Het onstaan van de musical werd beïnvloed door:

1. Londense Music Hall
2. Weense operette
3. blanke jazz
4. Alle antwoorden

1. Romantische Film
2. Actie Film
3. Propaganda
4. Musical

Kenmerken videoclip

Videoclips zijn bij uitstek een product van massacultuur en onmisbaar in de popmuziek als promotiemiddel van liedjes en artiesten.

Later werden het hele verhalen en geregisseerd door een filmregisseur.

Door MTV en Youtube werden videoclips belangrijk voor de verspreiding vd muziek.

Is een videoclip film?

1. Ja
2. Nee

Massacultuur

Beeldende kunst

Kunst analyse schema

Postmodernisme, massacultuur en multidisciplinaire kunst

Kenmerken massacultuur

-Grenzen vervagen tussen hoge en lage kunst

-Kunst kan verwijzen naar andere kunst: citeren.

-Anything goes: alles kan nu kunst zijn.

Tekst

aspecten van de VOORSTELLING

aspecten van de VORMGEVING

Wat zie ik?

Wat hoor ik?

Wat is het verhaal?

Hoe klinkt het ?

Hoe is het schilderij ingedeeld ?

Hoe bewegen de danseressen over het podium  ?

Hoe wordt de sfeer weggezet in de film ?

Welke materialen zijn gebruikt?

Hoe ziet het kostuum eruit?

Tekst

Tekst

Tekst

Sleep de term naar het juiste plaatje.

Symmetrische compositie

Centrale compositie

Horizontale compositie

Welke compositie hoort bij welk kunstwerk?

Horizontaal

Centraal

Overall

Symmetrisch

Horizontale

compositie

Verticale

compositie

Diagonale compositie

Driehoeks-

compositie

Dynamische compositie: Dynamisch betekent 'beweeglijk' of 'in beweging'. Dynamiek in een compositie krijg je door:

-diagonale of schuine richtingen

-gebogen richtingen

-gebruik van verschillende vormen beweeglijke vormen

-kleurcontrasten

-ritmische herhalingen van vorm, kleur en/of richting.

Verticale compositie

De compositie is geordend langs een denkbeeldige verticale lijn.

Horizontale compositie: 

De compositie is geordend langs een denkbeeldige horizontale lijn. Deze compositie maakt een rustige, stabiele en brede indruk.

Symmetrische compositie

De compositie is spiegelbeeldig

A-symmetrische compositie

De compositie is niet spiegelbeeldig

Aspecten van de voorstelling

Aspecten van de vormgeving

In deze sculptuur zie je de muze van Picasso

Door gebruik te maken van goedkope materialen wordt de primitiviteit van het werk versterkt

Dit sculptuur is een buste en bedoeld als autonoom kunstwerk

Het geheel is minimalistisch in kleur en lijngebruik.

POPART

Abstract 

expressionisme

Minimal art

STATISCHE compositie

Dynamische compositie

VORM

RUIMTE

LICHT

KLEUR

COMPOSITIE

Horizontale compositie

Afsnijding

Overlapping

Diagonale compositie

Verkleining

Vervaging

Verticale compositie

Primaire kleur

Secundaire kleur

Goed 

Fout

Internationale kunstmanifestatie die sinds 1895 in Venetië wordt gehouden.

Een biënnale is een tweejaarlijkse kunstmanifestatie; meestal een tentoonstelling voor beeldende kunst.

Alle landen die mee doen hebben een eigen paviljoen die ze moeten onderhouden. .  

Staat in de voorhoede  van onderzoek en promotie van nieuwe hedendaagse kunsttrends

Er doen per Biënnale ongeveer 50 landen mee. 

Buiten de kunst biënnale heeft Venetië ook andere kunst festivals door het jaar heen die gaan over architectuur, film, theater, muziek, dans.

 Kunstmanifestaties worden meestal door speciaal hiervoor opgerichte stichtingen georganiseerd en vinden meestal plaats met tussenpozen van een aantal jaren. Een tweejaarlijkse manifestatie heet een biënnale. Manifestaties laten meestal de recente lokale, nationale of internationale ontwikkelingen zien in de beeldende kunst. De toegang tot tentoonstellingen en kunstmanifestaties is meestal niet gratis.

Open vorm

Gesloten vorm

Action Painting

Colorfield painting

Sleep de afbeeldingen naar het juiste begrip

Figuratief

Geabstraheerd

Stelling 1: popart-kunstenaars bombarderen de producten van de
massacultuur, zoals reclames en strips, tot kunst.
Stelling 2: de wereldwijde invloed van de massamedia op ons dagelijks leven wordt
uitvergroot in pop-art.

1. Stelling 1 en 2 zijn allebei onjuist
2. Stelling 1 is juist, 2 is onjuist
3. Stelling 1 en 2 zijn juist
4. Stelling 1 is onjuist, 2 is juist

Postmodernisme is reactie op modernisme.

Modernisme / Postmodernisme

geloof in vooruitgang/ vernieuwingsdrang en originaliteit	teruggrijpen naar verleden, doorgaan op wat al bestaat, stijlcitaten
kent vaste stromingen/ gedeelde theorie	individuele uiting kunstenaar
abstractie / geen inhoud/ niet verhalend Less is more	ornament / inhoud / herkenbaarheid Fantasy is more/ Less is a bore
hoge-lage kunst gescheiden	eclectisch (stijlenmix) en vervaging scheiding hoge en lage kunst
serieus	humoristisch of ironisch

Modernisme

Less is more...

Postmodernisme

Less is a bore...

Wat is postmodernisme?

1. Een religieus concept uit het oude Egypte.
2. Een middeleeuws kunstgenre.
3. Een filosofische en culturele stroming na het modernisme.
4. Een politieke beweging in de 19e eeuw.

Less is more

Less is a bore

Sure, blablabla..de waarheid bestaat niet, ik maak wat ik tof vind

Kunst geeft vorm aan de waarheid waarnaar men op zoek is.

eclecticisme

Hoge cultuur

Hoge en lage cultuur versmelten

Deze installatie van Ai Weiwei hoort bij de Massacultuur omdat:

1. Hij gebruikt maakt van dagelijkse gebruiks-voorwerpen
2. Hij een maatschappelijk betrokken activist is
3. Hij een massa krukjes gebruikt
4. Zijn kunstwerk makkelijk na te maken is

Postmodernisme

1. Form follows function
2. Form follows fun

Postmodernisme

1. Less is a Bore Form Follows Fun
2. Less is More Form follows Function

Postmodernisme

1. Form follows function
2. Form follows fun

Postmodernisme

1. Less is a Bore Form Follows Fun
2. Less is More Form follows Function

1. modernisme
2. postmodernisme

1. modernisme
2. postmodernisme

1. modernisme
2. postmodernisme

1. modernisme
2. postmodernisme

1. modernisme
2. postmodernisme

1. modernisme
2. postmodernisme

1. modernisme
2. postmodernisme

Wat is GEEN kenmerk van het postmodernisme?

1. "less is more"
2. Vermenging van stijlen
3. "less is a bore"
4. Stijl citaten

1. modernisme
2. postmodernisme

1. modernisme
2. postmodernisme

Bij welke kunstperiode behoort de slogan:
'Less is more'

1. Modernism
2. Postmodernism

Welke stijl zien we hier?

1. Modernisme
2. Postmodernisme
3. Renaissance
4. Popart

Postmodernisme

1. Less is a Bore Form Follows Fun
2. Less is More Form follows Function

1. modernisme
2. postmodernisme

Wat is kunst?

1) Bedoeld als kunst (door kunstenaar)

2) Erkent door kunst (door publiek)

• In de Conceptuele Kunst staat het ervaren van kunst centraal. Het doel van conceptuele kunst is bewustwording.

• Conceptuele Kunst gaat om het idee van het concept kunst, niet om het object zelf.

Conceptuele Kunst (1965-1975)

1. Kunst is het vermogen om schoonheid te scheppen en esthetisch genot op te wekken  

2. Kunst is een nabootsing van de werkelijkheid

3. Kunst is alles. Er is geen duidelijke scheiding tussen wel of geen kunst.

Dit is GEEN kunst

Dit is WEL

kunst

Autonome kunst

Toegepaste kunst

AUTONOME KUNST

TOEGEPASTE KUNST

kunst

geen kunst

Wat vinden de leerlingen?

Als ze als antwoord geven "NEE": waarom niet? Wanneer is iets kunst?

Fotografie is een beeldende techniek, net zoals schilderen, tekenen, beeldhouwen.

En net zoals tekeningen soms kunst zijn en soms niet, zijn ook foto's soms kunst en soms niet. Hoe dat zit gaan we hier uitvinden.

Hoge kunst

Lage kunst

Dans in de Massacultuur

Kunst analyse schema

De vormgevingselementen van dans zijn

1. ruimte , kracht, tijd en choreografie
2. beweging, ruimte, tijd en choreografie
3. ruimte, kracht, voorstelling en beweging

Welk aspect hoort niet bij KRACHT (dans)

1. gewicht
2. aanzet
3. richtingen
4. spanning

Dit is GEEN vormgevingsaspect van DANS

1. Tempo
2. Richtingen
3. Lichaam
4. Aanzet

Discodans

Klassiek Ballet

musical/show

Theater in de massacultuur

Kunst analyse schema

Wat is mise-en-scene

1. Wat wordt er gedaan met belichting tijdens een voorstelling.
2. Hoe maken de acteurs gebruik van het speelveld.
3. De scene die wordt uitgebeeld speelt zich in de mist af.
4. Het is een term die in de wetenschap wordt gebruikt.

I. Mise-en-scene valt onder 'aspecten van het spel'
II. Handeling (gebruik van lichaam) valt onder 'aspecten van het spel'

Welke uitspraak is van toepassing

1. I is juist, II is onjuist
2. I is onjuist, II is juist
3. Beide zijn juist
4. Beide zijn onjuist

SPEL

(door acteurs)

THEATER

VORMGEVING

lichaam

stem

speelstijl

mise-en-scène

decor

locatie

kostuum

grime/hairstyling

rekwisieten/attributen

belichting

muziek

geluidseffecten

Mise en scene

Enscenering

Toneelbeeld

Een 'still' waarop je decor, kostuums, rekwisieten, belichting, positie vd acteurs ziet

Het gebruik van het toneel door de acteurs (looplijnen, blikrichting, placering, op/afgaan)

Het geheel van positie en bewegen van de acteurs i.c.m. locatie, licht, geluid, kostuum, decor, rekwisieten... 

Tekst

aspecten van de VOORSTELLING

aspecten van de VORMGEVING

Wat zie ik?

Wat hoor ik?

Wat is het verhaal?

Hoe klinkt het ?

Hoe is het schilderij ingedeeld ?

Hoe bewegen de danseressen over het podium  ?

Hoe is de camera gebruikt in de film ?

Welke locatie is gebruikt?

Hoe ziet het kostuum eruit?

Hoe beschrijf je vormgeving van spel?

1. houding, mimiek, gebaren
2. houding, mimiek, intonatie, rekwisieten
3. lichaam, stem, speelstijl, mise-en-scene
4. lichaam, stem, decor, rekwisieten