cursus 2.3

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

cursus 2.3 Een wereldeconomie

Planning

• Lesdoelen vorige les
• Lesdoelen deze les
• Instructie / zelfstandig werken
• Aan de slag
• Lesdoelen evalueren

Herhaling lesdoelen 2.2

Wat betekent kolonialisme

1. als landen heersen over andere landen om er geld aan te verdienen
2. en grote groep mensen die bij elkaar horen
3. landen in een ander land
4. als landen heersen over andere landen.

Wat betekent driehoekshandel

1. De handel tussen Europa Azië en Afrika
2. De handel tussen Amerika, Afrika en Azië
3. De handel tussen Europa, Afrika en Azië
4. De handel tussen Europa, Afrika en Amerika

Geef een voorbeeld van hoe het leven voor slaven op de plantages was.

Wanneer werd de slavernij in Nederland afgeschaft?

1. 1963
2. 1583
3. 1863
4. 1977

Lesdoelen 2.3

•  Je kunt uitleggen wat het begrip kapitalisme betekent.

• Je kunt uitleggen wat het begrip wereldeconomie betekent.

 

• Waaraan kun je bepalen of een bron betrouwbaar is?

• Extra: Je kunt uitleggen hoe het komt dat de Europeanen een voorsprong hadden op de rest van de wereld.

Zelfstandig / Instructie volgen

Zelfstandig werken:

•Je leest eerst alle leerstoffen door (ong. 10-15min).

•Je maakt eerst de begrippen en betekenissen van de cursus.

•Je maakt alle opdrachten van de cursus, ook de blauwe.

•Tijdens de instructie ben je stil!

•Je kunt aan het einde van de les de lesdoelen beantwoorden

Instructie volgen:

•Je doet mee met de uitleg.

•Je maakt aantekeningen als dat nodig is.

•Je hoeft niet alle opdrachten te maken.

lees blz. 60 Kapitalisme

Kapitalisme

Kapitalisme

• Een bedrijf starten met als doel zoveel mogelijk winst te maken.
• Geld in een bedrijf steken --> investeren

Kapitalisme

• = Geld investeren om winst te maken.
• De VOC verkocht aandelen aan mensen om schepen te kunnen uitrusten en de VOC draaiende te houden. 

• Opdr. 5c uitrekenen van procenten= aantal : 100 x aantal %

lees blz. 61 aandelen

vimeo.com

Aandelen

VOC:

1602: ontstaan van Verenigde Oost-Indische compagnie

• Monopolie (alleenrecht) op de Nederlandse handel in Oost-Indië
• Mochten verdragen sluiten met plaatselijke machthebbers
• zelfstandig oorlog voeren in Azië
• Forten bouwen
• Stichtten van handelsposten in Azië

• Het was een  handelsonderneming
  

Aandelen (vervolg)

VOC was een blijvende onderneming

• Je kon een aandeel in het bedrijf kopen, maar ook verkopen
• Bij winst kreeg je dividend --> winst
• De VOC was het eerrste naamloze vennootschap --> bedrijf waar iedereen aan aandeel kan kopen

• Door de handel over de hele wereld was de VOC een  multinational

Wereldeconomie

• = Handel over de hele wereld.
• Europeanen gingen spullen kopen en verkopen in Afrika, Azië en Amerika.
• Wereldhandel is ontstaan toen de Europeanen gingen koloniseren.

       - Europeanen hadden een technische voorsprong: 

       vuurwapens en zeewaardige schepen

Aan de slag

Maken:

• Cursus 2.3 blz. 62 t/m 67 opdr. 1, 3, 5, 7, 9, 12, 14
  
• Begrippen en betekenissen

Klaar:

• Alle blauwe opdr.
• Verdieping blz. 122, 123
  
• Topografie blz. 124, 125
  

Extra informatie en quiz

Ben je al klaar? Mooi! Dan krijg je nu wat extra uitleg over de VOC.

Probeer alle vragen die erbij horen ook goed te beantwoorden!

De VOC (1602-1799)

• 1596: eerste reis De Houtman naar Oost-Indie
• Na 1596: de zeeroute lag nu open en er ontstond veel concurrentie tussen Hollandse compagnieën
• Oplossing in 1602 door de Staten Generaal: oprichting Verenigde Oost-Indische Compagnie
• De VOC kreeg het monopolie op de handel in Azië ----> geen concurrentie -----> meer winst!
  

Kijk goed naar deze afbeeldingen

Welke conclusie kun je trekken na het zien van de afbeeldingen?

1. VOC voerde niet alleen handel maar ook oorlog!
2. VOC maakte kanonnen
3. VOC hield van mode
4. VOC had weinig wapens

Bevoegdheden VOC

• Verdragen sluiten (met

       lokale vorsten)

• Forten en    

       handelsposten bouwen

• Oorlog voeren

VOC geweld door J.P. Coen

• 1619: Jacatra op Java werd verwoest en hij stichtte het nieuwe hoofdkwartier van de VOC: Batavia
• 1621: Molukse eiland Banda werd uitgemoord (ontvolkt) waarna slaven moesten werken op specerijplantages

Waarom was Batavia zo belangrijk voor de VOC?

1. J.P. Coen had deze stad gesticht!
2. Het lag zeer gunstig
3. Het werd de aankomst- en vertrekhaven
4. Het klimaat was er ideaal voor specerijen

Wat valt op binnen de muren van Batavia?

1. Het is er erg schoon
2. Het ziet er Europees uit
3. Veel natuur werd aangelegd
4. Iedereen is blij

Kijk goed naar deze afbeelding. Wat valt op?

Welke conclusie is juist?

1. De VOC voerde ook handel in andere Aziatische gebieden
2. Er werden veel NL vlaggen geplant in Azië
3. In India, China en Japan werd door de VOC handel gedreven
4. NL had heel Azië veroverd

Kijk goed naar de volgende fragmenten. Daarna volgen enkele vragen!

Welke conclusie is juist?

1. In Hoorn vindt iedereen het beeld van Coen goed
2. In Indonesië is er weinig kritiek op Coen
3. Coen is een omstreden figuur
4. In Nederland vindt men Coen goed en in Indonesië vinden ze hem slecht

Wat vind jij van J.P. Coen? Held of schurk?

Evaluatie Lesdoelen 2.3

•  Je kunt uitleggen wat het begrip kapitalisme betekent.

• Je kunt uitleggen wat het begrip wereldeconomie betekent.

• Informatie verwerken uit bronnen.

• Extra: Je kunt uitleggen hoe waarom de VOC heel belangrijk is geweest voor het ontstaan van een wereldeconomie.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen