Activiteit 3 - Alle wegen leiden naar Rome

• WO
• Lager onderwijs

Activiteit 3

(HL: 75 minuten)

Alle wegen leiden naar Rome

MATERIAAL

- zelfgemaakte tijdcapsule van activiteit 2

- Romeins muntstuk

- chromebooks 

- afdrukken: 'Romeins woordenboek' (1x voor de hele klas)

- boek: Mijn geschiedenis weetjesboek (Het verhaal van Vlaanderen)

We leren hoe de Romeinen leefden.

Activiteit 2 - De prehistorische mens

Wat halen we uit onze tijdcapsule?

M

U

N

T

S

• Uit welke periode denk je dat het muntstuk komt?
• Wie staat er afgebeeld op het muntstuk? 

T

U

K

• Welke kleur heeft deze periode op de tijdband?
  
• Wanneer begon en eindigde deze periode?
• Wat heb je er nog meer over onthouden uit de eerste les?
• Hoe heten de andere periodes op de tijdband?

prehistorie/oudheid

middeleeuwen

nieuwe tijden

onze tijd

We leerden de voorbije lessen over de prehistorie.

Voor we verder gaan, kijken we eerst even naar de prehistorie in Vlaanderen.

We neuzen in het boek van 

'Het verhaal van Vlaanderen'.

WIST-JE-DAT ...

• ... de prehistorische mens alsmaar slimmer en handiger werd?
• ... hij steeds betere materialen ging gebruiken: brons en ijzer?
• ... ze na lang rondzwerven, zich ergens gingen vestigen?
• ... verschillende groepen mensen spullen begonnen uit te wisselen?
• ... zo de handel ontstond?
• ... er later handel plaatsvond tussen gebieden die verder van elkaar lagen?
• ... er zo grote rijken ontstonden zoals de Egyptenaren en later de Grieken?
• ... wij deze les kennismaken met de Romeinen 
• ... deze heel belangrijk waren voor ons?

We leren nu meer over de tijd van de Romeinen.

WS blz. 10-11

oudheid

WS blz. 10-11

Welke landen van vandaag behoorden tot het Romeinse Rijk?

Het Verloren Woordenboek van Rome

Lang geleden, in het hart van het oude Rome, was er een magisch boek genaamd 'Verbum Romanum', het woordenboek van Rome. Dit boek bevatte alle kennis, verhalen, en geheimen van het machtige Romeinse Rijk. Van de grote gladiatoren tot de indrukwekkende tempels, alles wat je wilde weten, stond erin beschreven.

Maar op een dag gebeurde er iets vreemds. Terwijl de zon hoog aan de hemel stond, blies een mysterieuze wind door de straten van Rome. De wind blies zo sterk dat de pagina's van Verbum Romanum begonnen om te slaan, en voordat iemand het wist, waren alle woorden verdwenen! Het boek was zo goed als leeg, amper nog een woord of afbeelding erin.

De Romeinse keizer was radeloos. "Hoe kunnen we zonder dit boek onze verhalen doorgeven aan de volgende generaties?" vroeg hij bezorgd. 

Daarom riep hij de slimste en dapperste kinderen van het rijk bijeen, jullie, de jonge ontdekkingsreizigers!

Jullie missie? Verbum Romanum moet weer gevuld worden met alle belangrijke woorden en geheimen van Rome. Jullie moeten de verloren kennis terugvinden, woord voor woord, tekening voor tekening. Alleen dan zal het boek weer zijn oude magie terugkrijgen en opnieuw stralen in de bibliotheken van Rome.

De keizer vertrouwt op jullie! 

Zijn jullie klaar om het boek nieuw leven in te blazen en ervoor te zorgen dat de verhalen van Rome nooit verloren gaan?

Hoe gaan we te werk?

Op de bananentafel liggen alle bladzijden die in het woordenboek moeten komen ... maar ze zijn dus nog onvolledig. 

Enkel het sleutelwoord staat bovenaan met daaronder 3 mogelijke betekenissen.

Er zijn 20 woorden.

Jullie gaan de bladzijden aanvullen zodat het 

woordenboek weer volledig is.

Nadien kopiëren we het voor iedereen zodat je je eigen Romeins woordenboekje hebt.

Opdracht:

• Je werkt per 2.
• Je kiest een bladzijde met een woord. 
• Je zoekt op internet naar de juiste info.
  Hier maken we zo dadelijk nog enkele afspraken over.
• Je duidt de juiste betekenis aan door het bolletje blauw te kleuren.
• Je zoekt nog enkele weetjes (max. 5) over dit onderwerp.
• Je noteert dit eerst in je kladschrift: Denk na hoe je iets kort en bondig maar toch duidelijk kan noteren. Je toont dit aan de juf.
• Je noteert de weetjes netjes in het kader. Denk aan een mooie lay-out!
• Je maakt een tekening van jouw woord (eerst grijs potlood, daarna inkleuren met kleurpotloden). Zoek een foto op internet om na te tekenen.
• Sommige groepjes zullen meer woorden kunnen doen.

Enkele afspraken en tips bij het opzoekwerk:

• Als je op Google zoekt, typ je sleutelwoorden, geen vraag of zin.
  
• Typ er best wel altijd bij dat het over de Romeinen gaat (bv.: atrium Romeinen).
  
• Als je er ook nog 'Wikikids' achter typt, kom je vaak al veel te weten. Wikikids is Wikipedia op kindermaat. (bv.: atrium Romeinen Wikikids)
  
• Ga zeker ook eens bij Google afbeeldingen kijken.
• Je kan ook zoeken op 'Wizenoze' op Scoodle Play.
  
• Lees eerst even aandachtig wat er staat voordat je zomaar de eerste beste zin overschrijft. Kijk eventueel ook nog eens op een andere website.
• Schrijf niet zomaar hele zinnen over. Als ze goed en duidelijk zijn kan dat, maar vaak is het beter om het in je eigen woorden te zeggen. Zorg dat je begrijpt wat je schrijft. 

• START! VEEL SUCCES, de keizers van Rome rekenen op jullie!

link

filmpje

• heirbaan of heerbaan
• verharde, rechte wegen
• brede, platte stenen
• snelle verplaatsingen bij opstand
• mijlpalen
• struikrovers
• 'alle wegen leiden naar Rome'

link

• aqua = water, ducere = leiden
• brengt water naar de stad en het platteland
• bogen
• bovenin: goot voor het transport van water

• vereren van goden
• brengen van offers

link

• meestal één doorgang, soms nog 2 kleinere
• herdenken van overwinning of belangrijke gebeurtenis
• boog van Titus

link

• langwerpige renbaan met tribunes
• keizerlijke tribune
• wagenrennen: 4 teams
• carceres: startkooien van de wagens
• spina: verhoogde, versierde afscheiding in het midden
• metae: 3 zuilen, hier moesten de ruiters hun paarden zo kort mogelijk omheen sturen
• veel ongelukken

link

• rond, open gebouw
• gladiatorengevechten en dierengevechten
• vloer van hout en zand
• rijken zaten vooraan, armen achteraan
• Colosseum

filmpje

link

• slaaf, gevangene
• kreeg training om goed te leren vechten
• moesten de keizer en het volk plezieren
• wie won kreeg brood, geld en roem

link

WS blz. 11

• arme mensen, met veel samen
• 3 tot 5 verdiepingen
• slechte bouwkwaliteit
• buiten: steen, binnen: hout
  -> instortingsgevaar
• vuur gestookt om te koken en te verwarmen -> brandgevaar

link

• vaak geen toilet in huis
• mannen en vrouwen apart
• watergeul met stromend water -> 'doorspoelen' met emmer
• urine werd soms verkocht aan wasserijen of volderijen -> werd gebruikt als verstevigingsmiddel en reinigingsmiddel

link

• villa, groot huis
• meestal 1 verdieping
• rijke mensen
• woonruimtes, keuken, slaapkamers
• allerrijksten hadden eigen badkamer
• vloerverwarming

link

link

link

• Romeinse villa's
• overdekte binnenplaats
• gat in het dak
• vijver of fontein
• grote hal om bezoek te ontvangen

• Romeinse villa's
• vloeren en muren versieren
• kunstwerk uit steentjes of glas
• afbeeldingen van keizers en goden, alledaagse taferelen, figuren

Link

• thermen
• thuis geen badkamer
• warme en koude baden
• sporten, massage
• aparte ruimte voor vrouwen en mannen
• niet duur, ook voor de arme mensen

Filmpje

Link

WS blz. 10

WS blz. 11

WS blz. 12

WS blz. 12

• linnen, wol, katoen
• gordel 
• mannen tot op knie, vrouwen langer
• mannen: hoe korter, hoe lager je status
• vrouwen: allemaal hetzelfde, extra stola wanneer je getrouwd was

link

link

link

link

• meestal uit wol, soms uit linnen
• enkel mannen
• bij officiële gelegenheden
• moeilijk aan te doen -> aankleedslaaf

• maliënkolders, metalen plaatjes of ijzeren segmenten
• lorica segmentata = bekendste
• veel minder zwaar dan voorgaande mailiënkolder

link

link

WS blz. 13

• beroepsleger sinds 100 v. chr. -> loon, contract van 25 jaar, stuk land, pensioen 
• 4 800 soldaten
• opgedeeld in 10 cohorten van 480 man
• nog 300 andere soldaten te paard

link

• 10 cohorten van 480 werden nog eens opgedeeld 6 centurie van 80 man
• leider = centurio
• per 8 man -> eigen tent, eigen os om lasten te dragen

link

link

• iedere soldaat werd beschermd met een schild van een andere
• 2 testudo's op elkaar -> soort trap om over muur te klimmen
• nadeel: zeer langzaam lopen om formatie in stand te houden

link

filmpje

• geboren in 100 v. chr.
• veel veroveringen om het Romeinse Rijk groter te maken
• veroverde de Gallische gebieden (België) en vond de Belgen de dappersten onder de Galliërs.
• werd vermoord omdat hij te veel macht kreeg -> dictator

WS blz. 13

Over 1 ding hebben we het nog niet gehad...

Link

Link

• lagere school voor jongens
• les van 'ludi magister'
• lezen, schrijven (Latijn)
• een beetje rekenen
• in een klein lokaal of in openlucht

• alleen jongens
• les van 'grammaticus'
• Latijnse en Griekse taal en literatuur
• ook geschiedenis, aardrijkskunde, natuurkunde en astronomie
• vooral uit het hoofd leren

'stilus' en 'tabula'

wastafeltje: 

kleine planken bestreken met bijenwas, beschreven met een 'stilus'

WS blz. 13

WS blz. 13

WS blz. 13