6.2 In de ban van Hitler

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Adolf Hitler aan de macht

Nationaal-socialisme & Fascisme

Het nationaal-socialisme is afgeleid van het fascisme. 

Kenmerken van beiden:

• anti-democratisch => 1 sterke leider
• anti-communistisch => geen gelijkheidsideaal
• totalitair => beheerst het leven van wieg tot graf

Typisch nationaal-socialistisch: Antisemitisme (Jodenhaat)

Nationaalsocialisme (1)

• Steeds meer mensen raken geïnteresseerd in de ideeën van Hitler, het nationaalsocialisme

• Sterk leiderschap, nationalisme, militarisme en rassenleer belangrijk.

Nationaalsocialisme (2)

• Hitler benadrukte de volgende punten:

1. Democratie is verkeerd, Duitsland moet 1 sterke leider krijgen
2. Geweld is een goede manier om  doelen te bereiken
3. Duitsland is een geweldig land met een geweldig volk
4. Het Duitse leger moet hersteld worden
5.  Duitsland moet economisch onafhankelijk worden
6. Duitsland heeft meer 'lebensraum' nodig

Rechts zie je 4 typeringen van het nationaal-socialisme. Sleep de juiste gevolgen (geel) hier naar toe. 

Anti-communistisch

Anti-democratisch

Totalitair

Anti-semitisch

beheerst het leven van wieg tot graf

er is 1 sterke leider 

mensen zijn niet gelijk (rassenleer)

het haten van de Joden

Rassenleer (1)

• Mensen beoorelen en indelen op ras. Het ene ras is beter en belangrijker dan het andere ras. 
• 
  
• Belangrijk onderdeel van het nationaalsocialisme

• Antisemitisme onderdeel van de rassenleer van de nazi's

Rassenleer (2)

• Er waren Übermenschen (ariërs). Dit waren mensen uit Noord- en West-Europa, afstamden van Germanen

• Oost-Europeanen en Russen, niet-arisch, waren Untermenschen. De meestenongevaarlijk

• Joden waren volgens de nazi's minderwaardig en  wél gevaarlijk: die moet je uitroeien. 

Welk onderdeel van het nazisme is niet per definitie ook fascistisch?

1. Er is 1 sterke leider die gehoorzaamd moet worden
2. Verheerlijking van geweld
3. Antisemitisme
4. Anti democratisch

Hitler vond dat de Untermenschen meer rechten moesten hebben

1. waar
2. niet waar

Machtsovername 1933

1. Hitler grootste partij
2. Brand Rijksdag -->
3. Noodwet (aangenomen door meerderheid Rijksdag

EINDE DEMOCRATIE 

IN DUITSLAND

Propaganda

• politieke reclame
• o.l.v. minister Goebbels
• d.m.v. massacommunicatiemiddelen (zoals de radio of film)
• alleen toegestaan voor nazi-doeleinden

Voorbeeld van anti-joodse propaganda

Kinderboek uit 1938 met de titel "der Giftpilz", de giftige paddestoel. De paddestoel is met een stereotype joods gezicht afgebeeld. De davidsster verwijst ook naar het jodendom.

Waarom was het volgens de nazi's belangrijk om juist de ideeën van kinderen te beïnvloeden?

1

Deze afbeelding komt uit een nazi kinderboek. De titel van het boek is 'De giftige paddestoel' en gaat over de gevaren van de Joden (en hoe je die kunt herkennen).

2

Het onderschrift bij deze afbeelding luidt: "Hier kinderen, ik heb wat snoep voor jullie. Maar dan moeten jullie allebei met mij meekomen."

3

De 2 kinderen zien er typisch Duits uit (qua kleding en haardracht)

Ze zijn jong en onschuldig en kunnen daardoor snel slachtoffer worden van iemand met slechte bedoelingen

4

De man (een Jood) wordt slecht afgebeeld: hij is klein, dik en ziet er eng uit. Daarnaast heeft hij een grote neus, wat wordt gezien als typisch Joods. In de bijgevoegde afbeelding (uit hetzelfde boekje) zie je hoe kinderen leren Joden te herkennen aan hun neus; die ziet er uit als een 6

1

Deze spotprent laat een variatie zien op de dolkstootlegende. de dolkstootlegende vertelt dat de Duitse soldaten WOI bijna gewonnen hadden, maar dat de nieuwe regering (socialisten en liberalen) hen verraden hadden door de wapenstilstand te sluiten. De dolkstootlegende ontstond direct na WOI en werd later door de nazi's weer gebruikt. 

2

Je ziet een soldaat in een loopgraaf met een mitrailleur. Ook zie je prikkeldraad. Allemaal typische zaken voor de Eerste Wereldoorlog. 

3

De Duitse soldaat is zeer geconcentreerd op de vijand tegenover hem; hij ziet er stoer en dapper uit. 

4

De dappere soldaat wordt in zijn rug gestoken. Hij ziet de laffe aanval niet aankomen. Dat het een Jood is, is te zien aan de Davidsster op de muts. 

5

De joodse figuur wordt uitgebeeld als half man - half vrouw. De persoon wordt dik en lelijk uitgebeeld én met een grote neus. Het is hierdoor duidelijk dat de tekenaar een tegenstander van  Joden is. 

waar

niet 

waar

Duitsland stond in 1918 op het punt om de oorlog te winnen

In 1918 braken in verschillende Duitse steden rellen uit 

Er werd tijdens WOI op Duits grondgebied gevochten

De legerleiding adviseerde de keizer de wapen- stilstand aan te vragen

De communisten kwamen in 1918 in Duitsland aan de macht

De Joden hadden er voor gezorgd dat de Duitsers WOI verloren

Nazificatie

Duitsland wordt een  totalitaire staat:

• Propaganda en censuur
• Terreur via Gestapo en concentratiekampen van SS (Dachau, 1933)
• Jeugdbewegingen
• Verbod andere partijen 
• Géén vrije rechtspraak
• Discriminatie Joden

Neurenberger Rassenwetten (1935)

• Hierin stond wie er Duits was en wie niet. Tenminste 3 opa's/oma's moesten Duits zijn. Zo niet dan:

1. Niet trouwen met Duitser
2. Geen Duitser in dienst hebben
3. Niet voor de overheid werken
4. Als arts geen Duitser helpen

Terreur

• Hitler liet al snel concentratiekampen bouwen voor tegenstanders. Dit was publiek geheim

• Tegenstanders werden opgepakt door Gestapo, SA (Sturmabteilung) of SS (Schutzstaffel)

Kristallnacht (nov. 1938)

• Veel Joodse huizen, winkels, synagogen vernield door nazi's in november 1938. Haat tegen Joden ging zichtbaar verder dan alleen woorden
• Joden werden opgepakt en naar concentratiekampen gestuurd. Daders natuurlijk niet
• Aanleiding voor veel Joden om te vluchten uit Duitsland 

Is een gebeurtenis/verschijnsel een oorzaak, aanleiding, gevolg of speelde het tijdens de Kristallnacht??

Oorzaak

Aanleiding

Gebeurtenis

Gevolg

Honderden synagogen worden in brand gestoken

Een Poolse Jood pleegt een aanslag op de Duitse ambasadeur in Parijs

De Duitse bevolking ziet de Joden als untermenschen

Joden worden gedwongen op te ruimen en de schade te vergoeden

Talloze Joden worden vernederd, gemarteld en vermoord

Veel Duitse Joden  proberen te vluchten naar o.a. Nederland en de VS

Antisemitisme

Kristallnacht

Rassenleer

Maak de juiste combinaties

het idee dat je eigen ‘ras’ (soort) beter is dan andere ‘rassen’.

manier van denken van mensen die het leger heel erg belangrijk vinden

zeer nationalistische, anti democratische en totalitaire politieke beweging

zeer nationalistische, anti democratische, totalitaire en racistische politieke beweging

Fascisme

militairisme

racisme

nationaalsocialisme