K&D Module 2.1 Wetten en regels in de zorgverlening

• Verpleging en verzorging
• HBO
• Studiejaar 3

Module 2.1

Wetten en regels over de zorgverlening

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen wat rechten en plichten zijn van de zorgvrager en zorgverlener.
• Je kunt beschrijven wat de algemene verordening gegevensbescherming inhoudt
• Je kunt uitleggen wat het belang is van de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg voor de zorgvrager
• Je kunt samenvatten wat de Wet Kwaliteit, klachten en geschillen inhoudt
• Je kunt uitleggen wanneer de wet zorg en dwang toegepast mag worden
• Je kunt beschrijven wat de wet publiek gezondheid inhoudt

Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst

• De WGBO beschrijft de rechten en plichten van de zorgvrager.
• Hierin wordt de relatie tussen zorgvrager en zorgverlener beschreven 

Rechten van de patiënt

Rechten van een zorgvrager

Belangrijkste:

• recht op informatie
• toestemmingsvereiste voor behandeling
• recht op inzage
• recht op privacy
• recht op vertegenwoordiging
• wilsverklaring

Recht op informatie

• In begrijpelijke taal informatie krijgen
• wat er aan de hand is
• risico's
• eventuele alternatieven
• recht op niet geïnformeerd te worden
• uitzonderlijke situatie mag informatie achtergehouden worden

(in overleg met collega)

Toestemmingsvereiste

• Altijd toestemming geven voor behandeling
• kan op elke moment ingetrokken worden
• schriftelijk vastgelegd
• kleine medische handelingen geen toestemming (men gaat er van uit van het goed is bv bloeddruk meten)
• Uitzonderlijke gebeurtenissen niet nodig (bv als zorgvrager niet aanspreekbaar is)

Beslissen over behandeling

Vanaf 12 jaar samen met de ouders.

uitzonderingen:

ernstig nadeel (bv onthouden bloedtransfusie)

weloverwogen wens (bv abortus provacatus of vaccinatie)

Vanaf 16 jaar zelf beslissen

Recht op inzage

Recht op inzage medisch dossiers:

Zorgvrager en zorgverleners mogen inzien anderen niet.

Nabestaanden alleen als hier toestemming voor is gegeven

Recht op privacy

privacy zoveel mogelijk gerespecteerd worden

gesprekken privé

informatie niet delen met anderen 

Recht op vertegenwoordiging

Als je zelf niet in staat bent beslissingen te nemen; recht op vertegenwoordiging, wilsonbekwaam (bv dementie verstandelijke handicap) mentor curator of vrijwillig

Recht op second opinion 

Je mag altijd een andere arts advies vragen 

Wilsverklaring

Een document waarin de zorgvrager zaken vast legt voor het geval  hij/ zijn dit niet meer kan beslissen

Plichten van de patiënt

Plichten zorgvrager

• Volledige informatie geven zodat zorgverlener een goede diagnose kan stellen en behandeling kan geven
• Adviezen van de zorgverlener zo goed mogelijk opvolgen
• zorgverlener/ instelling betalen 

De algemene verordening gegevensbescherming (AVG)

Privacy wet

AVG geeft extra informatieplicht gericht op het verwerken van persoonsgegevens

Wet BIG

Beroep

Individuele

Gezondheidszorg

Doel van de Wet BIG:

• De kwaliteit van de beroepsuitoefening in de Individuele gezondheidszorg te bevorderen en te bewaken.
• De patiënt/cliënt te beschermen tegen ondeskundig en onzorgvuldig handelen door beroepsbeoefenaren.
• De wet geeft kaders aan inzake de bevoegdheden van beroepsbeoefenaren.​
• Daarom staan er in de wet regels over zaken als titelbescherming, registratie, voorbehouden handelingen en tuchtrecht.

Wie schrijven zich in in het register:

• Artsen
• Tandartsen
• Apothekers
• Gezondheidspsycholoog
• Psychotherapeut
• Fysiotherapeut
• Verloskundige
• Verpleegkundige

Wet zorg en dwang

Wat regelt de wet Zorg en Dwang?

• Cliënten krijgen alleen zorg die in het zorgplan is opgenomen en waar de cliënt mee instemt.
• Indien beide partijen niet tot overeenstemming komen, moet de zorgverlener een stappenplan doorlopen waardoor de situatie van de cliënt goed wordt geanalyseerd, alle alternatieven voor vrijwillige zorg worden bekeken, en externe deskundigheid wordt ingeschakeld.
• Als onvrijwillige zorg echt nodig is, is verantwoord toezicht verplicht.

Soorten onvrijwillige zorg

• Toedienen van vocht, voeding, medicatie en het uitvoeren van medische handelingen vanwege verstandelijke beperking/ dementie
• Beperken bewegingsvrijheid
• insluiten
• Toezicht houden (inclusief domotica)
• onderzoeken van kleding/ lichaam om te kijken of iemand iets bij zich draagt waarmee je je kunt verwonden
• onderzoeken van woonruimte op gevaarlijke voorwerpen
• controleren op middelen die gedrag kunnen beïnvloeden 
• beperken van vrijheid om eigen leven in te richten
• beperken van bezoek

WKKGZ

Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg

Goede zorg en openheid over en leren van eventuele fouten en andere incidenten in de zorg. En een zorgvuldige omgang met klachten over de zorgverlening

Wet publieke gezondheid

Richt zich op gezondheidsbescherming en bevordering voor de bevolking of bevolkingsgroepen. Daarbij hoort vooral het vroeg opsporen en preventie van ziekten. (bv covid)

gericht op activiteiten om ziekten te voorkomen, terug te dringen en bestrijden 

Oefenen met 

Wetten

Casus 1

Mv. J. woont samen met haar man in een rijtjeshuis.

Mv. J. is vorige week gevallen en heeft beide heupen gebroken.

Inmiddels is ze geopereerd, ze is thuis om te herstellen.

Namens haar zorgverzekering krijgt ze thuiszorg aangeboden.

Zij helpen haar met de dagelijkse behoeften omdat haar man het zelf niet geheel meer kan.

Mv. J krijgt 3x daags Fraxiparine, echter krijgt ze deze van haar man en niet van het personeel van de thuiszorg.

Casus 2

Dhr. A. ligt al enige weken in het ziekenhuis met verschillende medische klachten. Dhr. A heeft diverse behandelingen en onderzoeken gehad maar de klachten blijven aanhouden.

Dhr. A. is van mening dat hij onvoldoende word geïnformeerd.

Dhr. A. heeft de behandelend arts pas enkele keren gezien en is niet tevreden over de verschillende behandelingen en het contact met zorgprofessionals.

 

Casus 3

Dhr. H. heeft een matig verstandelijke beperking. Dhr. H. woont in een zorginstelling die alle nodige zorg kan aanbieden. Dhr. H. is gedurende een lange periode overvraagd. Dhr. H komt regelmatig niet zelfstandig uit bed maar heeft zeer veel baat bij het aanhouden van een vaste structuur.

De zorgprofessionals proberen Dhr. H uit bed te stimuleren.

Binnen dit proces bied Dhr. H weerstand en is een enkele keer gevallen. Is er sprake van onzorgvuldig handelen en zijn de zorgprofessionals strafbaar?

Casus 4

Mv. R. woont al enkele jaren in een klein appartement binnen een zorginstelling. Ze heeft het prima naar haar zin en is zeer zelfstandig. Ze kan het goed vinden met de zorgprofessionals.

Vorige week is MV. R. gevallen, ze heeft niks gebroken. Wel heeft ze een gekneusde enkel. Ze heeft erg veel pijn maar vind het erg moeilijk om heel lang met haar been om hoog te zitten om haar enkel zo rust te geven.

Gisteren heeft een zorgprofessional haar streng toegesproken. Haar enkel zal niet helen als ze geen rust neemt. De zorgprofessional heeft haar in haar stoel gestimuleerd en de voetensteun omhoog gedaan. Vervolgens is deze naar een andere zorgvrager gelopen.

Mv. R. kon niet bij de afstandsbediening van haar stoel. Ze kon ook niet bij de verpleegbel. Mv. R heeft noodgedwongen 4 uur in haar stoel gezeten. Ze is woedend en wil een klacht indienen.