Les 5- Bestuurshandelingen en bestuursbevoegdheid

• Recht
• MBO
• Studiejaar 4

Bestuurs- en Staatsrecht 

Vandaag

(mini)toets hoofdstuk 1 en 2

Nu: herhaling vorige les + BAS en beschikkingen

Hoofdstuk 3

Bestuurshandelingen: 

       hieronder vallen alle handelingen die door een bestuursorgaan worden verricht. 

Deze bestuurshandelingen kunnen worden onderverdeeld in meerdere categorieën.  

Privaatrechtelijke VS publiekrechtelijke rechtshandeling

Feitelijke handeling VS  rechtshandeling

Feitelijke handelingen: 

    - niet gericht op rechtsgevolg

    - bijv. onderhoud van het plantsoen

   - bij onbedoeld rechtsgevolg is het ook feitelijke handeling

Rechtshandelingen:

    - wel gericht op rechtsgevolg (schept rechten en plichten)

    - bijv. sluiten overeenkomst, verlenen vergunning, etc. 

Wat is een feitelijke handeling?

1. Een feitelijke handeling is niet gericht op rechtsgevolg, en heeft niet de bedoeling om rechten en plichten te scheppen.
2. Een feitelijke handeling is niet gericht op rechtsgevolg, maar heeft wel de bedoeling om rechten en plichten te scheppen.
3. Een feitelijke handeling is gericht op rechtsgevolg, maar heeft niet de bedoeling om rechten en plichten te scheppen.

Het is hartje winter en het heeft flink gevroren. Volgens het strooiprotocol moet de overheid strooien. De gemeente Eindhoven strooit de daartoe aangegeven wegen. Is dit een feitelijke handeling of een rechtshandeling?

Feitelijke handeling. Afbreken schept geen rechten en plichten. 

Een gemeente verhuurt het voormalige gemeentehuis aan een groep ondernemers. Is hier sprake van een rechtshandeling of een feitelijke handeling?

rechtshandeling --> gericht op rechtsgevolg. Er ontstaan rechten en plichten (gebruik pand + betalen huur). 

Stelling: In het privaatrecht staat de rechtsrelatie burger–burger centraal. De overheid speelt daarom nooit een rol in het privaatrecht.
Is deze stelling juist of onjuist?

1. Juist
2. Onjuist

Privaatrechtelijke VS publiekrechtelijke rechtshandeling

Privaatrechtelijke rechtshandeling:

Gaat om het scheppen van nieuwe rechten en plichten in het burgerlijke recht. Dit kan in principe iedereen (dus niet alleen overheid!).

             Denk aan: huurovereenkomst, koopovereenkomst. 

Publiekrechtelijke rechtshandeling = besluit ( 1:3 lid 1 Awb):

• schriftelijke beslissing (digitaal (bijv. mail) mag ook)
• afkomstig van een bestuursorgaan
• inhoudende een publiekrechtelijke rechtshandeling (exclusieve bevoegdheid) 

Publiekrechtelijke rechtshandeling

Kunnen worden onderverdeeld in twee categorieën: 

• Besluit van algemene strekking: hebben een algemene werking. Geldt in principe voor iedereen. Bijv. bestemmingsplan
• Beschikking: gericht tot één of meer individuele personen of concrete zaak. Bijv. vergunning 

In het bestuursrecht worden twee soorten besluiten onderscheiden. Welke hoort daar niet bij?

1. Beschikkingen
2. Feitelijke handelingen
3. Besluiten van algemene strekking

Besluiten van algemene strekking

• Algemeen verbindend voorschrift: regel die voor iedereen geldt. Bijvoorbeeld APV Eindhoven. 
• Beleidsregel (1:3 lid 4 Awb): regel gemaakt door B.O. waarin wordt bepaald hoe bevoegdheid wordt uitgevoerd. 
• Plan: vaak gericht op ruimtelijke ordening. besluiten over een bepaald onderwerp worden vaak samengebracht in een plan, zodat die een logisch geheel vormen (bijv. bestemmingsplan). 

Verschillen AVV en beleidsregel

AVV	beleidsregel
gericht aan burgers	gericht aan B.O.'s
mag niet van worden afgeweken	soms kan/moet worden afgeweken (art. 4:84 Awb)
Er is een wettelijke grondslag nodig.	Er is géén wettelijke grondslag nodig om deze te maken/wijzigen.

In het bestuursrecht worden drie verschillende soorten besluiten van algemene strekking onderscheiden. Welke hoort daar niet bij?

1. AVV's
2. Plannen
3. Beschikkingen
4. Beleidsregels

Waarom is het Wetboek van Strafrecht, dat wel algemeen verbindend voorschriften bevat, toch geen besluit in de zin van de Awb?

Gemaakt door Regering + staten generaal = formele wetgever en dus géén bestuursorgaan. Besluit wordt gemaakt door een B.O. --> zie art. 1:1 lid 2 Awb en art. 1:3 lid 1 Awb.  

Beschikking

• gericht op één of meer personen  (persoonsgebonden)
• gericht op een aanwijsbare groep personen
• gericht op een rechtspersoon
• gericht op een zaak (zaaksgebonden)

aanwijsbare groep personen: ''Groep die wat betreft grootte en samenstelling, in overwegende mate een constant karakter vertoont, zodat niet kan worden gesproken van een besluit van algemene strekking.''

Bijv. bollentelers (beperkte groep boeren) in een bepaalde gemeente die ontheffing krijgen m.b.t. gebruik van bepaalde meststoffen. 

Het sluiten van woningen op last van de burgemeester komt regelmatig voor in het Bestuursrecht. Om wat voor soort beschikking gaat het in dat geval?

1. Persoonsgebonden beschikking
2. Zaaksgebonden beschikking

Soorten beschikkingen

Beschikkingen kunnen zowel begunstigend of belastend zijn. 

• Begunstigende beschikkingen zijn bijv. : verlenen vergunning, toekennen studiefinanciering (op aanvraag) 

• belastende beschikkingen zijn bijv.: boete, belastingaanslag (ambtshalve)

Geef twee voorbeelden van beschikkingen waar jij mee te maken krijgt of al te maken hebt gekregen.

Meryem wil haar tuinhuis slopen. Artikel 27 van het bestemmingsplan van de wijk waar Meryem woont, verbiedt het slopen van tuinhuizen zonder toestemming. Meryem vraagt een beschikking aan. Zij wil hiermee toestemming krijgen om te slopen. Wat voor soort beschikking is dit?

1. Ambtshalve begunstigende beschikking (vergunning)
2. begunstigende beschikking op aanvraag (vergunning)
3. Ambtshalve belastende beschikking (aanslag)
4. Ambtshalve belastende beschikking (handhaving)

Theorie van zojuist, leidt tot het volgende schema: 

Volgende week

• Herhaling (door middel van opdrachten)
• Hoofdstuk 4 
• eventueel deel van Hoofdstuk 5

Opdracht

In het bestuursrecht zijn de volgende begrippen van belang: attributie, delegatie & mandaat. 

Ga alleen of in groepjes van 2 aan de slag met het volgende:

- werk alle begrippen uit (wat houdt het in);

- zoek bij de begrippen het bijbehorende artikel; 

- geef van alle drie de begrippen een voorbeeld.

Klaar? Mailen naar [e-mail] (werk je in tweetallen, hoeft maar één iemand te mailen, maar s.v.p. wel beide namen vermelden op het document dat je inlevert!)