13 - H8 - KUA - P4 - Examenvaardigheden & leren leren

• KUA
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

test

Vandaag in de les:
 

• Architectuur
• Leren - Leren

 

Planning - dinsdag  

3 mei - Meivakantie
10 mei - H8 8.2

17 mei - H8. 8.3 

24 mei - Architectuur +leren/leren

31 mei - Dans +leren/leren

7 juni -  Examenvaardigheden

14 juni - Formatieve toets

21 juni - Formatieve toets bespreken

28 juni - Herhalen hoofdstuk 8

5 juli - SE Cultuur van het 

            moderne (1x ed)

Huiswerk: Maak deze les aantekeningen en werk deze uit. Volgende les laten zien

Examenvaardigheden

Waar let je op bij het maken van je SE

test

Begin op tijd met leren!!!

Leerstof SE Kunst algemeen H8

• Leren TB: H8+begrippenlijst H8  Bijlage som
  
• leren powerpoints/LessonUps H8 (op teams)+opdrachten WB
• Leren begrippen kunstanalyse vormgeving voorstelling: beeldende kunst, dans, muziek, theater (uitleg achter in WB):begrippenlijsten op teams
  
• Examenvaardigheden H8
  

Planning 

17 mei - H8. 8.3 

24 mei - Architectuur +leren/leren

31 mei - Dans +leren/leren

7 juni -  Examenvaardigh.

14 juni - Formatieve toets

21 juni - Formatieve toets bespreken

28 juni - Herhalen hoofdstuk 8

5 juli - SE Cultuur van het 

            moderne (1x ed)

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Lezen, lezen........ LEZEN…​

• ​Vragen kunnen bestaan uit een stukje leestekst waar je vervolgens je kennis op moet toepassen​
   
• Lees dus de vragen en de bijbehorende teksten goed door. ​
   
• Neem de tijd om ook de afbeeldingen/ fragmenten goed te bekijken/beluisteren!​

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

2. Toepassen!​

• Wees duidelijk​ 
  
• Gebruik de termen en namen, die jullie hebben geleerd in de lessen. Het helpt om in je antwoord ook de omschrijving van het begrip op te nemen. Het gaat om het inzicht en toepassen van de kennis! ​
• Staat er een begrip in de vraag?
  Vormgeving/voorstelling etc: herhaal het begrip in je antwoord.​
  
• Ga geen jaartallen “stampen”​
  
• Echter wel: 1900-1945​

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

3. Kijken en luisteren​

• Vertel bij beschouwingsvragen dus goed hoe en waar je bepaalde beeldaspecten kunt herkennen. ​
   
• GOED: “Linksonder in het schilderij is een sterk licht-donkercontrast te zien” . ​
   
• FOUT: “beetje donkere kleuren”​​

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

Formuleer helder!

Voorbeeld vraag

Bekijk het schilderij van De Schreeuw. Noem twee opvallende beeldende kenmerken van het schilderij en leg uit waarom in dit schilderij wordt gebroken met de traditie van het realisme.

Fout antwoord:​

“de kleuren en de vormen”

De schreeuw - E.Munch

Goed antwoord:​
Beeldend kenmerk VORM: ​

• De vormen zijn vaak wat omringd door donkere lijnen. 
• De achtergrond is slechts weergegeven in donkere golvende lijnen ​
  
• De vormen zijn: GEABSTRAHEERD. Het gezicht van de hoofdpersoon heeft geen details meer, je ziet niet meer wie het is. Het is niet langer realistisch, zoals in de periode ervoor, MAAR GEABSTRAHEERD​
   

Beeldend kenmerk KLEUR: 

• De kleur van de lucht (warme roodtinten) is niet realistisch om het gevoel van angst uit te drukken​ 
• De regels van het realisme zijn losgelaten QUA VORM EN KLEUR in dit schilderij, daarom is dit schilderij een voorloper van de moderne kunst​
  

 ​

​

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

4. Netjes werken

Als om een opsomming gevraagd wordt bijv.
“Noem 4 vormen van massamedia”; nummer deze middelen dan ook!​

1.​
 
2.​
 
3.​
 
4.​

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

5. Duidelijk zijn

• Leg alles goed uit, alsof je het tegen iemand hebt die geen verstand van het onderwerp heeft. ​
   
• Staat er een begrip in de vraag? Omschrijf dit begrip in je antwoord, zodat je weet dat je aan het toepassen en uitleggen bent.​
   
• Gebruik geen algemene termen zoals: hij, de mensen, etc. Zeg waar het op staat: de burgers, het publiek​

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

Voorbeeld vraag

”Welke politiek-maatschappelijke factor kun je noemen voor het ontstaan van het Dadaisme? Verklaar je antwoord”

Goed antwoord:​ Dada is een kunststroming die zich verzet tegen de heersende orde, door readymades als kunst neer te zetten, het is een protestkunst. ​

Factor voor het ontstaan van DADA: De dreiging van de WOI en de ongelijkheid tussen arm en rijk zorgde ervoor dat kunstenaar wilden protesteren tegen de burgerlijke maatschappij. Ze waren teleurgesteld dat de maatschappij zoveel ellende kon voortbrengen. Heel lang was het zo dat de burgerlijke upperclass bepaalde wat mooi of kunst was. Daar gingen zo nu recht tegen in! Ze wilden breken met het verleden!”​

Onvoldoende antwoord:” WOI” (dit wel een factor maar er wordt niets uitgelegd van hoe het kwam dat daardoor het dadaisme kan ontstaan)​

​ 

​

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Tip 6: Taal is bonus #1​

• Beantwoord de vraag in goede Nederlandse zinnen. ​
   
• Doe dat door KERN van de vraag in het antwoord te herhalen.​
   
• Zo kan je zelf ook controleren of je de vraag compleet hebt beantwoord.​ 
  
   Zie voorbeeld op de vorige dia.​

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Tip 7: Taal is bonus #2​

• Gebruik niet te veel algemene termen, zoals : “men, het, hij, de mensen”​
  

​

• Zeg duidelijk om wie het gaat en waarover het gaat. ”De burgers”, “het publiek” , “de opdrachtgever”, “de kunstenaar Dali” etc​
  

Zie ook weer voorbeelden op vorige dia’s.​

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Tip 8: Overeenkomsten en Verschillen​

• Bij vragen over overeenkomsten en verschillen compleet uitleggen.​
  

​

Voorbeeld: Noem een verschil tussen een Bauhaus en De Stijl.​

Fout antwoord: Het Bauhaus komt uit Duitsland, De Stijl niet.​

Waarom is dit nog niet goed? Omdat er niet wordt uitgelegd wat De Stijl wel is.​

Goed antwoord: Het Bauhaus komt uit Duitsland, De Stijl uit Nederland.​

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Tip 9, 10 en 11: Puntjes op de i​

9. Sla tussen elke vraag een regel over.​

10. Schrijf netjes.​

11. Controleer je werk altijd als je nog tijd over hebt​

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

Leren

Waar let je op bij het leren voor je SE

test

Focus

• Nogmaals: focus bij het leren niet op de details, maar op de grote lijnen. ​
• Dus niet het hele boekje uit je hoofd leren, met jaartallen!​
• Maar snappen en linken kunnen leggen!​

Aandachtspunten voor het leren​

• De essentie van deze periode “cultuur van de modernen” snappen. De essentie is de breuk met het verleden. Goed de kenmerken weten en kunnen toepassen​
  
• De tijdsgeest: De link tussen de tijdsgeest en de uiterlijke vorm van de kunsten is belangrijk. ​
  
• Ook de samenhang tussen de verschillende kunsten. ​
  
• Bijv: Kenmerken van Modernen komen terug bij Dans bij Muziek en Beeldende Kunst.​
  

Aandachtspunten voor het leren​

• LEER DE BEGRIPPEN H8 en BEGRIPPEN KUNSTANALYSE 
• BESTUDEER en SNAP de uitleg in je boek bij de begrippen.​
• BESTUDEER de LessonUp's op teams​
• Advies: zorg ervoor dat je heel h8 hebt samengevat.​
• Stel je zelf actieve vragen over de bronnen tijdens het leren. (D.liscentie)
• Begrippen H8 wekelijks leren tot aan de toets
• Begrippen kunstanalyse wekelijks leren tot aan de toets
• Bestudeer de tips examenvaardigheden voor KUA​

Betekenisgericht leren​

• Westerse kunstenaars in de moderne tijd, raakten sterk geïnspireerd in niet-westerse culturen.​
• Zoek de negen namen in de woordenzoeker. ​
• Leg uit waar deze interesse in niet-westerse culturen vandaan kwam (noem twee aspecten)​

Toepassingsgericht leren​

Voorbeeld vernieuwing>Arnold Schönberg​

• Functie van de muziek​
  
• Rol van het publiek​

Samenhang​

 Primitieve invloeden in dans en beeldende kunst 

Voorstelling & vormgeving

test

Vormgeving

Aspecten

• Vorm
• Kleur
• Licht
• Ruimte 
• Compositie

Vorm — Een beeldend kunstwerk kan ruimtelijk zijn (beeldhouwwerk, installatie) of plat (schilde- rij, foto). In beide gevallen is het kunstwerk onder meer samengesteld uit vormen. De vormen kunnen figuratief zijn of volledig abstract. Als vormsoorten onderscheiden we geometrisch (wiskundige vormen) organisch (vloeiende vormen die doen denken aan de natuur) en gestileerd (sterk ver- eenvoudigde, geabstraheerde, maar nog steeds herkenbare vormen). 

Kleur — We onderscheiden verschillende soorten

kleuren. De primaire kleuren zijn geel, rood en

blauw. Als je twee primaire kleuren mengt, krijg

je de secundaire kleuren oranje, paars en groen.

Primaire en secundaire kleuren noem je zuivere

kleuren. Als je alle drie primaire kleuren mengt,

krijg je minder zuivere kleuren. Kleurcontrasten

zijn tegenstellingen tussen kleuren. Deze con-

trasten vallen op en werken als blikvanger. Het

contrast van kleuren die in de kleurencirkel recht

tegenover elkaar staan, noem je een complementair

contrast: blauw – oranje, rood – groen en geel –

paars. Kleuren waarin de component blauw overheerst zijn koude kleuren, overheerst rood of geel,

dan spreek je van warme kleuren. Als koude kleuren

tegenover warme kleuren zijn geplaatst, heet dit

een warm-koud contrast. Zwart en wit zijn geen

kleuren, maar kunnen wel een rol spelen bij het

lichter en donkerder maken van kleuren. Het

contrast tussen lichte en donkere kleuren  noem je licht-donker contrast

Licht — Een ruimtelijk werk ziet er anders uit

bij veranderende lichtval. Dat merk je zeker als

het werk buiten staat. In tweedimensionaal werk,

zoals een foto, schilderij of tekening, kan sprake

zijn van het weergeven van licht en schaduw.

Eigenschaduw is schaduw die je ziet op de niet-

belichte kant van een object. Eigenschaduw

verhoogt de plasticiteit. Slagschaduw is de

schaduw van een object op een ondergrond of

ander object. Sterke contrasten tussen licht en

donker in een tweedimensionaal werk noem je clair-obscur

Ruimte — Driedimensionale kunstwerken nemen

letterlijk ruimte in. Je kunt er omheen lopen en

het werk analyseren in relatie tot zijn omgeving.

Een sokkel is vaak bedoeld om wat meer afstand

tussen object en omgeving te bewerkstelligen.

In een tweedimensionaal werk kan hooguit sprake

zijn van ruimtesuggestie. Er zijn verschillende

manieren om in tweedimensionale kunstwerken

ruimtelijkheid te suggereren:

Kleurperspectief — wat dichtbij is heeft fellere,

zuiverder, kleuren dan wat ver weg is.

Lijnperspectief — een wiskundig onderbouwde

techniek om diepte te suggereren door lijnen die

naar een verdwijnpunt toelopen en voorwerpen

die naar de horizon toe verkleind worden.

Groot-klein — de voorwerpen of onderwerpen

op de voorgrond worden groter afgebeeld dan

voorwerpen die verder weg staan.

Overlapping— het ene voorwerp staat voor,

en overlapt, het andere voorwerp.

Eigenschaduw — verhoogt de plasticiteit

van objecten.

Afsnijding — de voorstelling lijkt door te lopen

buiten de rand van de afbeelding. Hierdoor

ontstaat de suggestie dat er meer ruimt is dan afgebeeld

A

B

C

Beeldende Kunst

Voorstelling, vormgeving, betekenis

Voorstelling

waar gaat het over/inhoud

/verhaal/thema/boodschap of concept

Betekenis

Wat is het idee, doel, inhoud, invloed

• Voor de kunstenaar
  
• Voor jou
  
• Voor het publiek toen
  
• Voor het publiek nu
  
• Cultureel
  
• Historisch
  
• Maatschappelijk
  
• Economisch 
  
• Religieus
  

Compositie — De ordening van alle vormgevings-

aspecten in een kunstwerk heet compositie. In

beperktere zin betekent het woord ook vlak-

verdeling. Er zijn verschillende termen om

deze vlakverdeling te benoemen. De driehoeks-

compositie en symmetrische compositie staan

voor evenwicht, de asymmetrische en diagonaal-

compositie zijn dynamisch. Bij een overall-

compositie is er geen specifiek punt in het beeld-

vlak waar alle aandacht naartoe trekt. In ruimere

zin is compositie de wijze waarop de kunstenaar

aandacht van de kijker stuurt. Niet alleen vlak-

verdeling, maar ook blikrichtingen, gebaren en

perspectief kunnen daaraan een bijdrage leveren.

Vormgeving

Aspecten

• Ruimte
• Tijd
• Kracht
• Compositie
• Voorstelling

Voorstelling

waar gaat het over/inhoud

/verhaal/thema/boodschap of concept

Richtingen, Hoogtelagen, Combinaties hiervan

Duur/tempo/ritme/maat

Spanning, gewicht, aanzet, impuls

Choreografie

Choreografie

Dans

Voorstelling, vormgeving, betekenis

Betekenis

Wat is het idee, doel, inhoud, invloed

• Voor de kunstenaar
  
• Voor jou
  
• Voor het publiek toen
  
• Voor het publiek nu
  
• Cultureel
  
• Historisch
  
• Maatschappelijk
  
• Economisch 
  
• Religieus
  

C

B

A

Vormgeving

Aspecten

• ritme
  
• tempo
  
• melodie
  
• samenklank
  
• dynamiek
  
• klankkleur
  
• vorm
  

Voorstelling

waar gaat het over/inhoud

/verhaal/thema/boodschap of concept

Muziek

Voorstelling, vormgeving, betekenis

Ritme — Maat en ritme hebben beide te maken

met de toonduur. Maat is de indeling van muziek

in geaccentueerde en ongeaccentueerde delen,

zoals de slinger van een klok: tik, tak, tik, tak.

Met de maat kun je meetellen. Bijvoorbeeld een

driekwartsmaat met een accent op de eerste tel in

een wals: één-twee-drie. In een vierkwartsmaat ligt

het accent vaak op de eerste en derde tel. Veel pop-

en jazzmuziek is geschreven in de vierkwartsmaat.

Binnen een maat kan er met verschillende tussen-

noten worden gewerkt, waardoor ritme ontstaat....

Tempo — De snelheid waarmee muziek wordt

gespeeld heet tempo. Op een metronoom of in

muzieksoftware kun je het tempo instellen in beats

per minute (BPM). Een bekend tempo bij dance is

120 BPM. Dit betekent 120 tellen per minuut en

dus duurt iedere tel dan een halve seconde. Bij

reggae ligt het tempo lager. Bij gabber of hardcore

house wordt het tempo opgeschroefd tot boven

160 BPM. Adagio (traag) en Allegro (snel) zijn twee

van de termen waarmee tempo in een notenschrift

kan worden aangeduid. Een hoog tempo zorgt...

Melodie — De toonhoogte is de hoogte van een

klank. Door de afwisseling van hoge en lage tonen

ontstaat een melodie. Een melodie kan bijvoor-

beeld beweeglijk, gevarieerd, vlak of vol her-

halingen zijn.

Samenklank — Als meerdere zangers of muzikan-

ten precies dezelfde melodie volgen, is de muziek

eenstemmig of unisono. Denk bijvoorbeeld aan

gregoriaanse muziek. Zodra er meerdere melodie-

lijnen tegelijk zijn, noem je de muziek meer-

stemmig of polyfoon.

Muziek wordt geschreven in een toonsoort; een

verzameling van tonen die volgens bepaalde regels

is georganiseerd. Een samenklank van ten minste

drie tonen noem je een akkoord. De rangschikking

van akkoorden noem je harmonie. Klinkt die

vertrouwd en ‘harmonieus’ dan noemen we dit

consonant; klinkt die schril en expressief (met...

Dynamiek — De afwisseling van harde en zachte

klanken noemen we dynamiek. Wisselingen in de

dynamiek geven contrast en dragen bij aan het

karakter van de muziek. Als er grote contrasten

zijn tussen luide en zachte klanken, spreek je van

veel dynamiek. Wanneer muziek met toenemende

klanksterkte wordt gespeeld, heet dat een crescendo.

De luisteraar ervaart dan vaak ook een groeiende

spanning. Afnemende klanksterkte noemen we

decrescendo.

Klankkleur — De karakteristieke klank waaraan

een stem of instrument kan worden herkend heet

klankkleur. Zowel afzonderlijke stemmen en in-

strumenten als complete muziekstukken hebben

ieder hun eigen klankkleur. Voor het beschrijven

van de klankkleur kunnen allerlei buitenmuzikale

termen worden gebruikt, zoals warm, donker,

helder en schel.

Een klassiek symfonieorkest is ingedeeld in vier

orkestgroepen, met ieder een specifieke klank-

kleur. De strijkers (violen, altviolen, celli, contra-

bassen), koperblazers (hoorns, trompetten,

trombones, tuba), houtblazers (fluiten, hobo’s,

klarinetten, fagotten) en slagwerkers (pauken,

bekkens, triangel, tamboerijn, etc.) en...

Vorm — Bij het schrijven van muziek gebruikt een

componist of muzikant alle hiervoor genoemde

muzikale middelen. Daarnaast hebben composities

meestal een vaste structuur of vorm. Klassieke mu-

ziek kent bijvoorbeeld sonates en symfonieën. Een

sonate is een muziekstuk voor solo-instrumenten

met geen of beperkte begeleiding, dat uit drie of

vier delen bestaat. Het eerste en laatste deel van

een sonate zijn gewoonlijk snel. Een symfonie is

een groot werk voor een symfonieorkest, bijna al-

tijd in vier delen (snel, langzaam, matig snel en

snel). Een lied heeft vaak...

A

B

Betekenis

Wat is het idee, doel, inhoud, invloed

• Voor de kunstenaar
  
• Voor jou
  
• Voor het publiek toen
  
• Voor het publiek nu
  
• Cultureel
  
• Historisch
  
• Maatschappelijk
  
• Economisch 
  
• Religieus
  

C

Quizzz...

test

A

B

C

Welke jaartallen horen er bij
het Modernisme?

1. 1850-1900
2. 1900-1950
3. 1950-2000
4. 2000- heden

Welke kenmerken passen bij
het Modernisme?

1. traditioneel, kwaliteit, waarneming
2. consumptie maatschappij, alledaags
3. experimenteel, expressief, radicaal, primitief, onderbewuste
4. inhoudsloos, onbegrensde mogelijkheden.

Wat wordt bedoeld met avant-garde?

1. Kunstgroepering die experimenteert met vernieuwing (tegen gevestigde orde)
2. Communistische groepering die de Russische revolutie steunt
3. Groep nostalgische kunstenaars die oude waarden willen herstellen
4. Een groepering die grafische kunst maakt in Berlijn

Expressionisme

Futurisme

De Stijl

Kubisme

Dadaïsme

Wat is een ready made?

1. Kunst geïnspireerd door de renaissance
2. Tekst die kunstwerk beschrijft (galeriehouder maakt het zelf)
3. Gemakkelijk reproduceerbare kunst
4. 'Kant-en-klaar': alledaags voorwerp tot kunst verheven

expressionistische dans

academische dans

spitsen

stampen

blote voeten

contact met de grond

mannen dienende rol

getrainede bewegingen

rol man en vrouw gelijk

samenwerking disciplines

zo hoog mogelijk

Wat zijn de
muzikale middelen?

Moderne muziek

1900-1950

Muziek

vóór 1900

Tonale muziek

veel dissonanten

atonaliteit

duidelijke harmonie en melodie

1

2

3

4

Wat is atonaal?

1. Harmonische muziek met zang
2. Muziek met een vaste toonsoort
3. Muziek waarbij een tooncentrum ontbreekt
4. Muziek met veel stiltes

1930

Samenvatting maken

 

 

 

Maak aantekeningen 

tijdens deze les.

Tijdens de les:

1. Onderwerp/ Vak/ Datum

2. Notities
3. Kernwoorden 

Thuis:
3. kernwoorden

4. Samenvatting 

Huiswerk: Foto van uitgewerkte aantekeningen inleveren via SOM