H22 VR 14-3-2025

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

H22 VR 14-3-2025

Welkom! ---> Kauwgom in de prullenbak!

• Presentaties
• Uitleg theorie
• Huiswerk was: Lezen groene theorie blz 256 en maken opdr 1 tm 3 blz 256/ 257.
• Nakijken huiswerk
• Maken opdr 4 en 5 blz 257

Hoe schrijf je?

Tussenletters in samenstellingen (twee woorden die aan elkaar zijn geplakt).

Schrijf je groentesoep of groentensoep en pannekoek of pannenkoek?

Doel van deze les

Je leert hoe je tussenletters in 

samenstellingen schrijft.

Twee woorden aan elkaar geplakt noem je een samenstelling en schrijf je met een -(e)n, -e of -s.

Tussenletters in samenstellingen

Tussenletter in samenstellingen

Waarom heeft de samenstelling geen tussenletter -en?
huilebalk

1. Het eerste deel gaat over iets waarvan er echt maar één is
2. Het eerste deel heeft behalve een meervoud op -en ook een meervoud op -s
3. Het eerste deel heeft een versterkende betekenis
4. Het eerste deel is geen zelfstandig naamwoord

Waarom heeft de samenstelling geen tussenletter -en?
blindedarm

1. Het eerste deel gaat over iets waarvan er echt maar één is
2. Het eerste deel heeft behalve een meervoud op -en ook een meervoud op -s
3. Het eerste deel heeft een versterkende betekenis
4. Het eerste deel is geen zelfstandig naamwoord

Tussenletter in samenstellingen

ontbijt + buffet

1. wel een tussen-s ontbijtsbuffet
2. geen tussen-s ontbijtbuffet

Tussenletters in samenstellingen

kat + kop
betekenis: klier

1. wel een tussen-n kattenkop
2. geen tussen-n kattekop

Wat is juist?

Tussenletters bij samenstellingen

1. groentesoep
2. groentensoep
3. groentessoep

Wanneer komt er een -(e)n-?

Als het eerste deel van een samenstelling een zelfstandig naamwoord is dat alleen een meervoud op -en heeft, schrijf je -en- tussen de woorden.
Boekenbon
Paardenstal
Tomatensoep

Schrijf geen -(e)n- (maar soms wel -e)

1. - Het eerste deel heeft geen meervoud -> gerstebier.
2. - Het eerste deel verwijst naar iets waar er maar één van is -> maneschijn, Koninginnedag.
3. - Het eerste deel heeft (ook) een meervoud op -s: (postcode, postcodes) -> postcodeboek, groentewinkel.
4. - Het eerste deel is geen zelfstandig naamwoord ->rijkelui, brekebeen.
5. - Het eerste deel versterkt een bijvoeglijk naamwoord -> beresterk, reuzeleuk.

Hoe schrijf je dit woord

1. Zonnebril
2. Zonnenbril

seconde + wijzer =

1. secondenwijzer
2. secondewijzer

rogge + brood =

1. roggenbrood
2. roggebrood

spin + web=

1. spinnenweb
2. spinneweb

dronken + lap =

1. dronkenlap
2. dronkelap

Wanneer gebruik je tussenletters EN

1. Alleen als het eerste woord een meervoud heeft op EN
2. Alleen als het eerste woord ergens over gaat waar maar 1 van is
3. Als je het hoort
4. Als je het ziet

Welke samenstelling schrijf je met een of meer tussenletters?

1. zang + stem
2. passagier + schip
3. toilet + bril
4. breedte + maat

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
dieptepunt

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
reuzegroot

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
weidevogel

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
maneschijn

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Tussenletter -s?

najaar...storm

1. Ja
2. Nee

Tussenletters in samenstellingen

Krant + kop

1. geen tussen-n krantekop
2. wel een tussen-n krantenkop

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
maneschijn

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Wanneer gebruik je tussenletters EN

1. Alleen als het eerste woord een meervoud heeft op EN
2. Alleen als het eerste woord ergens over gaat waar maar 1 van is
3. Als je het hoort
4. Als je het ziet

Wat is juist?

Tussenletters bij samenstellingen

1. groentensoep
2. groentesoep

Tussenletter -s?

staat...schuld

1. Ja
2. Nee

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
beresterk

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling geen tussenletter -en?
huilebalk

1. Het eerste deel gaat over iets waarvan er echt maar één is
2. Het eerste deel heeft behalve een meervoud op -en ook een meervoud op -s
3. Het eerste deel heeft een versterkende betekenis
4. Het eerste deel is geen zelfstandig naamwoord

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
breedtegraad

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Huiswerk =

• Leren groene theorie blz 256 + leren aantek:
• Maken opdr 4 en 5 blz 257
• Klaar? 
• Trainen met deze opdracht online
• Werken aan je presentatie
• Lezen