Herhaling hoofdstuk 11 deel 2

• HTV
• MBO
• Studiejaar 1

Dwangmiddelen persoonlijke vrijheid

GRONDWET art. 15

1. Buiten de gevallen bij of krachtens de wet bepaald mag niemand zijn vrijheid worden ontnomen.

In eenvoudig Nederlands:

Iedere inwoner van Nederland is vrij. Dit betekent dat de politie je niet zomaar mag opsluiten. De politie mag je alleen gevangen nemen als dat in de wet staat.

Dus alleen in een wet in FORMELE ZIN mag iemand zijn vrijheid worden ontnomen!!

Langer de vrijheid ontnemen

De hOvJ of de OvJ neemt na de voorgeleiding een beslissing. 

Hij kan de verdachte:

1. in vrijheid stellen/heenzenden
   
2. ophouden voor onderzoek en/of ophouden ter vaststelling van de identiteit
3. voorgeleiden aan de officier van justitie

NIET VH-feit

• max. 6 uur
• nachtelijke uren tellen niet mee (00.00-09.00 uur)
• Bij de jeugdige verdachte tot 12 jaar altijd max. 6 uur ook al betreft het een VH-feit
• Doel van het onderzoek = onderzoeksbelang / waarheidsvinding 

VH-feiten

• max. 9 uur
• nachtelijke uren tellen niet mee (00.00-09.00 uur)
• Doel van het onderzoek = onderzoeksbelang / waarheidsvinding

Ophouden voor onderzoek

Identificeren van verdachte, verhoor voorbereiden en uitvoeren, verloop van de strafzaak verder uitleggen in persoon

Aanvang termijn van 6 of 9 uur bij het ophouden voor onderzoek:

ALS HET BEVEL GEGEVEN WORDT DOOR DE OVJ OF HOVJ!

Ophouden voor onderzoek

Ook als de verdachte beschonken is, bewusteloos of zodanig verwond dat hij niet meteen kan worden verhoord, begint de termijn op het ogenblik dat de (hulp)officier van justitie het bevel geeft dat hij opgehouden wordt voor onderzoek. 

Het bevel wordt in dat geval dus gegeven terwijl de verdachte bijvoorbeeld slaapt of buiten bewustzijn is. 

Voor het einde van de termijn van zes of negen uren, wordt de verdachte door de (hulp)officier van justitie voor wie de verdachte wordt geleid:

• in vrijheid gesteld
• in verzekering gesteld
• opgehouden ter vaststelling van de identiteit 
• 
  

De officier van justitie kan de verdachte ook voor de RC leiden om hem in bewaring te stellen. Als het onderzoek dat eerder toelaat wordt de verdachte eerder in vrijheid gesteld of in verzekering gesteld.

Ophouden voor onderzoek

Het ophouden van dit onderzoek heeft alleen als doel het vaststellen van de identiteit van de verdachte (als dat nog niet bekend is geworden), er mag niets meer gevraagd worden naar zijn betrokkenheid bij het SF!

Voor deze bevoegdheid (alléén de OvJ en de hOvJ zijn bevoegd)  is een nieuw schriftelijk bevel nodig.

Ophouden ter vaststelling identiteit

NIET VH-feit

• verdachte is aangehouden
• max. 6 uur ophouden ter vaststelling identiteit (nachtelijke uren tellen niet mee)
• Tijdens het ophouden voor onderzoek is zijn identiteit gevraagd en zijn id-bewijs onderzocht  (twijfels over de juistheid of id is onbekend gebleven)

VH-feiten

• NIET TOEGESTAAN! 

De verdachte waarvan de identiteit niet bekend is en verdacht is van een VH-feit wordt 'in verzekering gesteld'!

Ophouden ter vaststelling identiteit

NIET VH-feit

• Afnemen vingerafdrukken en nemen van foto's van de verdachte

VH-feiten

• In de IVS is er onderzoeksbelang => bv achterhalen identiteit verdachte => onderzoek naar identiteit en andere maatregelen (linkje) 

Ophouden ter vaststelling identiteit

De bevoegdheid en de verplichting tot deze onderzoeken liggen bij

de:

- algemeen opsporingsambtenaar  

- de ambtenaar van politie die is aangesteld voor de uitvoering van technische, administratieve en andere taken ten dienste van de politie, die tevens buitengewoon opsporingsambtenaar is

Verdachte moet het DULDEN (toelaten) dat er vingerafdrukken worden afgenomen en foto's worden gemaakt.

Tegenwerken bij de uitvoering van dit onderzoek door een bevoegde ambtenaar kan een misdrijf opleveren (wederspannigheid of belemmeren van ambtshandeling)

Ophouden ter vaststelling identiteit

Verwerken en gebruiken van de afgenomen vingerafdrukken of foto's:

Opslaan en bewaren voor langere tijd maar wel aan de vastgestelde termijn.

Vergelijken met:

• databank met eerder afgenomen afdrukken verdachten
• bij vermoeden vreemdeling => databank Vreemdelingenwet 2000
• verwerken voor het voorkomen/opsporen/vervolgen/berechten SF
• ter vaststelling van de identiteit van een lijk

Ophouden ter vaststelling identiteit

Na vaststelling identiteit verdachte => toekenning van een SKN 

Alle instanties die belast zijn met de toepassing van het strafrecht, zoals politie, justitie en reclassering, gebruiken dit unieke nummer bij de uitwisseling van persoonsgegevens over verdachten en veroordeelden.

Blijft een verdachte anoniem => krijgt uiteindelijk ook een SKN en wordt gekoppeld aan de afgenomen vingerafdrukken en foto's

Ophouden ter vaststelling identiteit

SKN = uniek nummer voor iedere verdachte waarvan de ID is vastgesteld + toegekend door minister J&V

hulpmiddel ter voorkoming van persoonsverwisseling bij de verwerking van inhoudelijke gegevens

SKN wordt toegekend op basis van de afgenomen vingerafdrukken en wordt er nader onderzoek uitgevoerd naar de precieze identiteit van de 

persoon, naast het verder onderzoek omtrent de waarheidsvinding

In verzekering stellen (IVS)

Wanneer en door wie mag een verdachte in verzekering worden gesteld?

• de verdenking betreft een VH-feit
• er is nog een onderzoeksbelang (waarheidsvinding - odz ter vaststelling identiteit - uitreiken van de dagvaarding)
• De OvJ en de hOvJ zijn bevoegd met een schriftelijk bevel om de verdachte IVS op te leggen voor MAXIMAAL 3 x 24 uur
• Bij uitzondering kan ALLEEN de OvJ deze termijn van IVS met MAXIMAAL 3 x 24 uur verlengen

IVS = een opsporingsbevoegdheid en vind in de regel plaats op het politiebureau. De verdachte houdt zijn ten allen tijde recht op zijn verhoorbijstand!

In het bevel staat:

• van welk(e) feit(en) wordt de verdachte verdacht
• wat is de reden van IVS

Wanneer kunnen we bij een VH-feit de verdachte nog langer vasthouden na de IVS?

Kunnen we elke verdachte nog langer de vrijheid ontnemen bij de verdenking van een VH-feit?

• Bv diefstal van een blikje cola uit de supermarkt en het opzettelijk iemand doden zijn beide een VH-feit......
• Antwoord is; NEE 
• De gronden (redenen) voor het in verzekeringstellen van een verdachte van een VH-feit => art. 67a WvSV

Is geen kennis wat je voor je examen moet weten, maar geeft je inzicht in de verschillende redenen waarom iemand wel/niet in IVS/VH kan!

GRONDEN VOOR VOORLOPIGE HECHTENIS

Met deze link zie een video met de uitleg van een rechter wanneer een verdachte nog langer de vrijheid kan worden ontnomen!

Plus 9 uur verhoor en 9 uur van de nachtelijke uren! 

Voorgeleiding RC: binnen 3 dagen en 18 uur =90 uur vanaf tijdstip aanhouden

Toetsing IVS: verzoek verdachte aan RC om hem vrij te laten en/of OvJ kan vragen om een bevel tot bewaring

Voorgeleiden bij de RC toetsen IVS en hij onderzoekt en bepaalt of een gevorderd bevel tot bewaring wordt gegeven (zijn er voldoende ernstige bezwaren en gronden om de verdachte langer zijn vrijheid te ontnemen?)

En dan loopt het termijn voor IVS af, wat dan?

Inverzekeringstelling

Nadat een verdachte is aangehouden, kan hij op het politiebureau worden vastgehouden om te worden verhoord. 

Het doel is om meer duidelijkheid te krijgen over de zaak en vast te stellen wie de verdachte is. 

De verdachte mag hiervoor maximaal 9 uur (bij een VH-feit!!) anders 6 uur) worden vastgehouden. De tijd tussen middernacht en 9 uur ’s ochtends telt daarbij niet mee.

Na de eerste 9 uur kan het zijn dat de verdachte langer op het politiebureau moet blijven in belang van het onderzoek. 

De inverzekeringstelling duurt max. 3 dagen, maar kan in geval van ‘dringende noodzakelijkheid’ 1 keer met 3 dagen worden verlengd door de OvJ. De IVS mag dus in totaal max. 6 dagen duren.

Als de OvJ wil dat de verdachte nog langer in voorarrest blijft, vraagt hij de rechter-commissaris om een bevel tot bewaring. 

De RC kan beslissen dat de verdachte max. 14 dagen langer mag worden vastgehouden. Er moet er sprake zijn van ernstige bezwaren tegen de verdachte. 

Als de rechter-commissaris beslist dat de verdachte langer vast blijft zitten, begint een periode die voorlopige hechtenis heet. 

VOORLOPIGE HECHTENIS = de bewaring, het gevangennemen of gevangenhouden

Wil de OvJ opnieuw verlengen, dan gaat hij naar de raadkamer van de rechtbank. De officier van justitie vordert dan de gevangenhouding. In de raadkamer zitten 3 rechters. De raadkamer kan een bevel gevangenhouding geven voor in totaal max. 90 dagen. Na een periode van 90 dagen moet de strafzaak voor de eerste keer bij de rechtbank komen.

De verdachte kan aan de rechter een verzoek doen om de voorlopige hechtenis te beëindigen of te schorsen. Hij kan dan op vrije voeten komen, ook als de zaak nog niet bij de rechtbank is geweest. De uitkomst van zijn strafzaak mag hij dan in vrijheid afwachten. Soms zijn hier voorwaarden aan verbonden (bv een enkelband of een contactverbod met het slachtoffer).

Er wordt een rechter betrokken bij de ZAAK (in dit geval de RC) en dus is er sprake van VERVOLGING!

De verdachte is meestal in deze periode voor de rechter verschenen in verband met het onderzoek ter terechtzitting. 

Is het onderzoek nog niet afgerond of is het door drukte niet mogelijk geweest, dan => PRO-FORMAZITTING!

PRO-FORMAZITTING

• PRO-FORMA betekent => VOOR DE VORM (NIET INHOUDELIJK)
• Doel => VERLENGEN GEVANGENHOUDING
  
• De zaak wordt dan wel op de zitting gestart (de zaak wordt voorgedragen), maar tijdens die behandeling ter zitting vordert de OvJ meteen de schorsing van die behandeling ter zitting. 
• De raadsman van de verdachte kan het verzoek tot vrijlating indienen

De pro forma zitting is puur bedoeld om de termijn van de voorlopige hechtenis veilig te stellen. Er moet namelijk binnen 104 dagen een strafzitting hebben plaatsgevonden, anders moet justitie de verdachte weer op vrije voeten stellen.

Uiterlijk binnen 90 dagen moet er dus weer een zitting plaatsvinden. Dit kan eventueel weer een pro forma zitting zijn. Er is wettelijk geen grens gesteld aan het aantal schorsingen en pro forma zittingen.